Mutlak parlaklık

Büyük asteroit 65 Kibelin (apmag 11.6) ve HD 217121 (apmag 8.7) ve HD 216932'nin (apmag 9.1) yıldızlarının görünen büyüklüğü. İki parlak yıldız, tipik 50 mm'lik dürbünlerin sınırına yakın olacaktı. Ayrıca sağ üste doğru görülebilen galaksiler PGC194570 ve PGC1016451'DİR.

Mutlak parlaklık veya mutlak kadir, bir nesnenin olağan aydınlama gücü mesafesinde bulunduğunda sahip olduğu görünür parlaklıktır. Nesnelerin parlaklıklarını mesafeden bağımsız olarak değerlendirmeye olanak tanır. Bir nesnenin mutlak büyüklüğü, nesnenin yıldızlararası ortam emilimi ve kozmik toz nedeniyle ışığı sönmeden (veya karartılmadan) tam olarak 10 parsek (32,6 ışıkyılı) mesafeden bakıldığında sahip olacağı görünür parlaklığa eşit olarak tanımlanır. Varsayımsal olarak tüm nesneleri gözlemciden standart bir referans mesafesine yerleştirerek, parlaklıkları bir büyüklük ölçeğinde birbirleri arasında doğrudan karşılaştırılabilir.

Tüm astronomik büyüklüklerde olduğu gibi, belirtilen filtre bantlarına veya geçirim bantlarına karşılık gelen farklı dalga boyu aralıkları için mutlak büyüklük belirtilebilir; yıldızlar için yaygın olarak alıntılanan mutlak büyüklük, spektrumun görsel (V) bandını (UBV fotometrik sisteminde) kullanan mutlak görsel büyüklüktür. Mutlak büyüklükler, ölçüm için kullanılan filtre bandını temsil eden bir alt simge ile büyük bir M harfi ile gösterilir. Tıpkı V bandında mutlak büyüklük için M_V olduğu gibi.

Bir nesne ne kadar parlaksa, mutlak büyüklüğünün sayısal değeri o kadar küçük olur. İki cismin mutlak büyüklükleri arasındaki 5 kadirlik fark, parlaklıklarında 100'lük bir orana karşılık gelir ve ve mutlak büyüklükteki n büyüklükteki bir fark, 100^n/5 'lik bir parlaklık oranına karşılık gelir. Örneğin, mutlak büyüklüğü M_V = 3.0 olan bir yıldız, V filtre bandında ölçülen mutlak büyüklüğü M_V = 8.0 olan bir yıldızdan 100 kat daha parlak olacaktır. Güneş'in mutlak parlaklığı (Mv) +4.83 kadir dir.^[1] Çok parlak nesnelerin negatif mutlak parlaklıkları olabilir: örneğin, Samanyolu galaksisinin mutlak B parlaklığı yaklaşık -20,8 kadir 'dir.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Sun Fact Sheet". nssdc.gsfc.nasa.gov. 22 Şubat 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
^ Karachentsev, I. D. (2004), "A Catalog of Neighboring Galaxies", The Astronomical Journal, 127 (4), ss. 2031-2068, Bibcode:2004AJ....127.2031K, doi:10.1086/382905