Murphy kanunları, Amerikalı mühendis Edward A. Murphy, jr. tarafından, başarısızlıklar ve hata kaynaklarının karmaşık sistemlerde incelenmesi üzerine ortaya konan özdeyişlerdir.

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Murphy kanunları'nın temeli şu söze dayanır:

• "Eğer bir işi halletmek için birden fazla olasılık varsa ve bu olasılıklardan biri istenmeyen sonuçlar veya felaket doğuracaksa; kesinlikle bu olasılık gerçekleşecektir."

Aslen Finagle Kanunu olarak geçen ve daha yaygın olarak bilinen bir söz ise şöyledir:

• "Ters gidebilecek her şey, ters gidecektir." ^[1]

Bu parola modern teknikte analitik ölçüt olarak hataları önleme stratejisi olarak kullanılır ve görünen en esprili ama aslında ciddi bir temel üzerine oturtulmuş kanundur.

Murphy kanunları'na ters düşen karmaşık sistemlerden olan kültürler için ortaya konan kanun şöyledir: Belirli bir gelişme herhangi bir yerde ortaya çıkmadıysa, zaten bu durumda mümkün değilmiş demektir.

Olasılık "gerçek sonuçların olası sonuçlara oranı" şeklinde tanımlanır. Bir olay süreç içerisinde gerçekleşmezse, olasılığı 0'dır, yani imkânsızdır. Murphy kanunları ise olaya tersinden yaklaşır: Bir olay mümkünse, gerçekleşir. Murphy kanunları temelini sibernetik ve sistem kuramındaki fen bilimsel-matematiksel bir kanundan alır. Bu da demektir ki; bir olayda az organizasyon ve daha çok kaos olasılık olarak sıkı organizasyona ya da daha çok düzene göre ezici bir üstünlük kazanır. Daha basit bir cümleyle söylemek gerekirse; kaos, düzenden daha olasıdır.

Edward Murphy 1949'da; insan bedeninin en fazla ne kadar ivmeye dayanabileceğini bulmasını sağlaması gereken, U.S. Air Force'un roket nakliye programı için mühendis olarak test alanında bulunuyordu. Çok pahalı olan bu deney sırasında denek üzerine 16 adet ölçüm cihazı bağlandı. Birisinin tüm cihazları yanlış bir yöntemle bağlaması, deneyin başarısız olmasına yol açtı. Bu deneyim Murphy'nin temel kanununu oluşturmasını sağladı.

Murphy kanunları'nın tersi Yhprum kanunu olarak tanımlanır.

Bir duvarın kritiik noktalarına delik açarsanız o duvar çöker.

Genel kurallar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. "Bir şeyin ters gitme olasılığı varsa, ters gidecektir."
2. "Bir şeyin birkaç şekilde ters gitme olasılığı varsa, hep en kötü sonuç doğuracak şekilde ters gidecektir."
3. "Bir şeyin ters gidebileceği olasılıkları engelleseniz bile, anında yeni bir olasılık ortaya çıkacaktır."
4. "Bir şeyin olma olasılığı, isteme olasılığı ile ters orantılıdır."
5. "Er ya da geç olası en kötü koşullar zincirlemesi vuku bulacaktır."
6. "Ne zaman bir şeyden vazgeçseniz, vazgeçtiğiniz o şey size geri gelir."
7. "Olmuyorsa zorlayın, kırılırsa zaten değişmesi gerekir."
8. "Ne kadar beklersen bekle istenmediği zaman gelecektir."
9. "Çözülen her problem yeni problemler yaratır."
10. "Her şey yolunda gidiyorsa, kesin bir terslik vardır."
11. "Bir şeyle fazla oynarsanız, onu bozarsınız."
12. "Bütün bir dönem kusursuz çalışan hesap makinesinin, matematik sınavında pili biter. (açıklama: her ihtimale karşın, beraberinizde pil taşırsanız, o da bayat çıkar)"
13. "Hiçbir şey göründüğü kadar kolay değildir."
14. "Piyangoda para kazandığınız gün, ölümünüze fazla kalmamıştır."
15. "Bir şeyi anlayamıyorsanız, içgüdüsel olarak doğrudur."
16. "Bir kişiye "Masa boyalı, sakın değme!" derseniz, size inanmadan önce mutlaka masaya dokunacaktır."
17. "Eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, üzülmeyin geçer." ^[2]
18. "Aradığınız bir şeyi en başından değil en sonundan aramaya başlayın.
19. "Anlattığın bir şeyin dinlenme ihtimali, anlatma isteğinle ters orantılıdır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Nick T. Spark (21 Mayıs 2006). A History of Murphy's Law. Periscope Film. ISBN 0-9786388-9-1. 
• Paul Dickson (18 Mayıs 1981). "Murphy's Law". The Official Rules. Arrow Books. ss. 128-137. ISBN 0-09-926490-0. 
• Klipstein, D. L. (Ağustos 1967). "The Contributions of Edsel Murphy to the Understanding of the Behaviour of Inanimate Objects". EEE Magazine. Cilt 15. 
• Matthews, R A J (1995). "Tumbling toast, Murphy's Law and the Fundamental Constants". European Journal of Physics. 16 (4). ss. 172-176. Bibcode:1995EJPh...16..172M. doi:10.1088/0143-0807/16/4/005. 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2012.  — Why toasted bread lands buttered-side-down.
• Matthews received the Ig Nobel Prize for physics in 1996 for this work (see list).
• Tereyağlı kedi paradoksu

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisöz'de Murphy kanunları ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

• A collection of humorous Murphy's Laws14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• 1952 proverb citation
• 1955 term citation of phrase "Murphy's Law"
• Examples of the mathematical formula for Murphy's Law26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Murphy's Law entry in the Jargon File
• Murphy's Law of Combat19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Murphy's Laws Origin10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Reference to 1941 citation of the proverb
• The Annals of Improbable Research tracks down the origins of Murphy's law