Mircea Lucescu

Mircea Lucescu, 2017
Kişisel bilgileri
Tam adı	Mircea Lucescu
Doğum tarihi	29 Temmuz 1945 (78 yaşında)
Doğum yeri	Bükreş, Romanya
Boyu	1,77 m (5 ft 9+1⁄2 in)
Mevkisi	Orta saha
Altyapı kariyeri
1961-1963	Școala Sportivă 2 Bukarest
Profesyonel kariyeri*
Yıllar	Takım	Maç	(Gol)
1963-1977	Dinamo Bükreş	250	(57)
1965-1967	→ Ştiinţa Bükreş (kiralık)	39	(12)
1977-1982	Corvinul Hunedoara	111	(21)
1989-1990	Dinamo Bükreş	1	(0)
Toplam		401	(90)
Millî takım kariyeri
1966-1979	Romanya	70	(9)
Teknik direktörlük kariyeri
1979-1980	Corvinul Hunedoara
1981-1986	Romanya
1985-1990	Dinamo Bükreş
1990-1991	Pisa
1991-1996	Brescia
1996-1997	Reggiana
1997-1998	Rapid Bükreş
1998-1999	Inter
1999-2000	Rapid Bükreş
2000-2002	Galatasaray
2002-2004	Beşiktaş
2004-2016	Şahtar Donetsk
2016-2017	Zenit
2017-2019	Türkiye
2020-2023	Dinamo Kiev
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.

Mircea Lucescu, (d. 29 Temmuz 1945, Bükreş), Rumen emekli futbolcu ve hâlen etkin teknik direktördür. Tüm zamanların en çok kupa kazanan yöneticilerinden biridir.^[1]

Lucescu, futbolculuk döneminde Dinamo Bükreş ile 7 kez Romanya Ligi şampiyonluğu yaşadı. Teknik direktörlük kariyerinde Galatasaray ile UEFA Süper Kupa, Şahtar Donetsk ile UEFA Kupası'nı kazanmıştır. Türkiye'de ayrı takımlarda iki yıl üst üste şampiyonluk yaşamıştır. Şahtar Donetsk ile sekiz, Dinamo Kyiv ile bir kere olmak üzere toplamda dokuz kez Ukrayna Ligi şampiyonluğu yaşadı.

Lucescu, 2004, 2010, 2012, 2014 ve 2021'de Romanya'da Yılın Teknik Direktörü, 2006 ve 2008 ile 2014 yılları arasında da Ukrayna'da Yılın Teknik Direktörü seçildi.^[2] 2013 yılında Romanya'da On Yılın Teknik Direktörü ödülüne layık görüldü^[3] ve 2015 yılında Alex Ferguson, Carlo Ancelotti, Arsène Wenger ve José Mourinho gibi isimlerle birlikte 100 UEFA Şampiyonlar Ligi maçında teknik direktörlük yapan beşinci kişi oldu.^[4] Kazandığı resmi kupa sayısı açısından da 35 puanla Ferguson'un ardından ikinci sırada yer alıyor.

Futbolculuk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu, futbola 1961'de Școala Sportivă 2 Bukarest kulübünün altyapısında başladı. 2 yıl sonra Dinamo București takımının altyapısına geçti. 21 Haziran 1964'te Rapid Bükreş'i kendi sahalarında 5-2 mağlup ettikleri maçta ilk kez A takımda forma giydi. Sezon içinde bir maç daha oynadı. Sonraki sezon da yine altyapıda kalan Lucescu, sadece 1 maç forma şansı bulabildi. Dinamo Bükreş ise bu iki sezonda da Romanya şampiyonu oldu.

1965'te Lucescu, tecrübe kazanması için Romanya ikinci ligi takımlarından Ştiinţa Bükreş takımına kiralandı. Kulüp 1965-66 sezonunda Liga II'de ikinci olarak, o ligde kazandıkları en büyük ikinci başarıya sahip oldu. Sonraki sezon Politehnica Bükreş adını alan takım ligde 5'inci oldu. Lucescu bu iki sezonda forma giydiği toplam 39 maçta 12 gol kaydetti.

1967-68 sezonuyla beraber Lucescu, uzun süreli Dinamo Bükreş yıllarına geri döndü. Sezon içinde 17 maç oynayarak yavaş yavaş A takımın bir parçası olurken 1 de gol attı. 16 Haziran 1968'de oynanan Romanya Kupası finalinde Rapid Bükreş, 1-0 öndeyken, Lucescu 77'inci dakikada oyuna dahil oldu. Dinamo, bir dakika sonra 1-1 eşitliği sağladı. Uzatmalara giden maçta Lucescu, 115 ve 116. dakikalarda iki gol atarak maçı 3-1 yaptı ve kupayı Dinamo Bükreş'e kazandırdı.

Sonraki sezon 28 maçta 8 gollük performansıyla takımının lig ikinciliğine yardım eden Lucescu, UEFA Kupa Galipleri Kupası'nda 1 maça çıkarak ilk kez Avrupa'da forma giymiş oldu. 1977'ye kadar Dinamo Bükreş forması giyen Lucescu, bu dönemde 4 lig şampiyonluğu gördü. Özellikler 1972-73 sezonunda 28 maçta 12 gollük performansı ile en yüksek gol performansını sergiledi. Ayrıca Şampiyon Kulüpler Kupası, UEFA Kupası ve Fuar Şehirleri Kupası organizasyonlarında forma giydi. Şampiyon Kulüpler Kupası'nda biri Atlético Madrid biri Real Madrid'e olmak üzere 2, UEFA Kupası'nda Boluspor'a bir gol attı.

1977'de Corvinul Hunedoara takımına transfer oldu. Dinamo Bükreş gibi çok başarılı bir takımdan sonra daha küçük bir kulüpte futbol hayatını sürdüren Lucescu, takımın en önemli isimlerinden biri oldu. 1978-79 sezonunda küme düştüler. 1979-80 sezonunda ise Liga II'yi birinci bitirerek geri döndüler. Lucescu, 1981-82 sezonunda takımın lig üçüncülüğüne 23 maçta 2 gol atarak katkıda bulundu. Bu derece 2008'de dağılan Corvinul Kulübü tarihinin en başarılı sonucu oldu. Lucescu sezon sonunda futbolu bıraktı.

Millî takım kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ştiinţa Bükreş'te kiralık olarak oynadığı ikinci sezonda Lucescu, Romanya millî futbol takımına çağrıldı. 2 Kasım 1966'da İsviçre ile oynadıkları EURO 1968 eleme maçında ilk 11'de ve 90 dakika forma giyerek A millî oldu. 3 Aralık 1966'da ise 4. millî maçı olan Güney Kıbrıs ile deplasmanda oynanan EURO 1968 eleme maçında ilk golünü kaydetti. 15 Ocak 1969'da İngiltere ile oynanan hazırlık maçında ilk kez millî takım kaptanı oldu.

10 maç Ştiinţa Bükreş forması ile millî takıma çağrılan Lucescu, daha sonra Dinamo Bükreş forması giyerken de 57 kez millî takıma çağrıldı. Daha sonra da Corvinul Hunedoara takımındayken de 3 kez millî takıma çağrıldı.

Ülkesiyle 1970 FIFA Dünya Kupası'na katıldı. Kupa kadrosunda takımın kaptanıydı. 1938'den bu yana Romanya'nın katıldığı ilk FIFA Dünya Kupası'ydı. Lucescu, 3 grup maçına da ilk 11'de çıktı. Romanya, Pele'li Brezilya ve İngiltere'nin ardından üçüncü oldu ve bir üst tura çıkamadı. Bunun dışında 2. oldukları 1973-76 Balkan Oyunları'nda da forma giydi.

Lucescu millî takımla 4 Avrupa Futbol Şampiyonası elemesine (1968, 1972, 1976 ve 1980), 2 Yaz Olimpiyatları elemesine (1968 ve 1976) ve 3 kez FIFA Dünya Kupası elemesine (1970, 1974 ve 1978) katıldı. 4 Nisan 1979'da İspanya'ya karşı oynadıkları EURO 1980 elemesi Lucescu'nun futbolcu olarak son millî maçı oldu.

Lucescu, 1974-1979 arasında en çok millî takım forması giyen futbolcu rekorunun sahibiydi. Lucescu, ayrıca 4 kez Romanya U-23 ve 1 kez Romanya B millî takımı forması da giydi.

Teknik direktörlük kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu, formasını giydiği Corvinul Hunedoara takımı ile Liga II'ye düştükten sonra 1979'da futbolcu-menajer olarak görev yapmaya başladı. Lucescu, daha ilk sezonunda küme düşen takımı ikinci lig birincisi olarak Liga I'e geri döndürdü. 1982'de futbolu bırakana kadar bu takımda çalışan Lucescu, takım tarihinin en iyi başarısı olan lig üçüncülüğünü kazandırmanın yanı sıra, bu takımdan millî takıma futbolcu kazandırmayı da başardı.

Romanya[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanya millî takımı, 1982 FIFA Dünya Kupası elemelerinde de başarı gösteremeyince İsviçre'ye kendi sahasında 2-1 yenilen Valentin Stanescu'yu kovdu. 11 Kasım 1981'de yine İsviçre'yle oynanacak son eleme maçından itibaren Corvinul hocası ve futbolcusu Lucescu takımın başına geldi. Romanya formalite maçında 0-0 berabere kaldı. Lucescu böylece futbolcuyken İsviçre ile başlayan millî takım hayatını, teknik direktör olurken de İsviçre ile bir maç yaparak başlattı. Yanına Mircea Rădulescu'yu yardımcı olarak aldı.

Lucescu, ilk ciddi sınavını 1984 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde verdi. Genel olarak Dinamo Bükreş, Universitatea Craiova ve Corvinul Hunedoara takımlarından oluşturduğu kadro ile İsveç, Çekoslovakya, İtalya ve Güney Kıbrıs'lı gruptan birinci olarak çıktı. Bunun dışında hazırlık maçlarında 17 yaşındaki Gheorghe Hagi'yi millî takıma kazandırıp, bir eleme maçında da 45 dakika oynattı. EURO 1984'te ise İspanya, Portekiz ve Batı Almanyalı grupta 3 maçta 1 beraberlik alarak grup sonuncusu oldular.

Romanya Futbol Federasyonu, 1986 FIFA Dünya Kupası elemelerinde de Lucescu'yla çalıştılar. İngiltere, Kuzey İrlanda, Finlandiya ve Türkiye gruplarında Kuzey İrlanda'nın bir puan gerisinde kalan Romanya, FIFA Dünya Kupası'na gitme şansını elde edemedi. Federasyon takımı Lucescu ile o sezon Steaua București'i Şampiyon Kulüpler Kupası'nda şampiyon yapıp tarihe geçen teknik adam Emeric Ienei'yi takımı 1988 Avrupa Şampiyonası elemelerine hazırlamak için görevlendirdi. Bir hazırlık maçı ve ilk eleme maçında Avusturya karşısında alınan 4-0'lık galibiyetten sonra Lucescu, görevi Ienei'ye bıraktı. Lucescu toplamda 59 maça çıkarak o zamanın en fazla maça çıkan millî takım antrenörü oldu.

Dinamo Bükreş[değiştir | kaynağı değiştir]

1985-86 sezonunun 14. haftasında Dinamo București'nin başına geçti. Geldiği gibi Avrupa şampiyonu Steaua Bükreş'i 1-0 yenerek Cupa României'nin sahibi oldular. Böylece 1986-87'de 18 yıllık aradan sonra tekrar UEFA Kupa Galipleri Kupası'nda oynama hakkı kazandılar. Lucescu böylece Bükreş'in ilk Kupa Galipleri Kupası macerasında futbolcu olarak görev almışken, aynı sahneye teknik adam olarak döndü. Ancak 17 Nëntori Tirana'ya elendiler. Ligde ise 1990'a kadar takımın başına kalan Lucescu, 1989-90 sezonuna kadar hem ligde hem de kupada hep ikincilik aldı. Birinciliği ise ezeli rakipleri Steaua București kazanıyordu.

1987-88 sezonu Kupa finali ise ilginç olaylara sahne oldu. Lucescu'nun takımı Steaua Bükreş karşısında 1-0 yenik durumdayken, 87. dakikada Florin Valeriu Răducioiu'nun attığı golle maça eşitlik geldi. 90. dakikada Steaua Bükreş, Gabi Balint'in golüyle durumu 2-1 yaptı ancak hakem kararıyla gol geçerlilik kazanmadı. Dönemin lideri Nikolay Çavuşesku'nun oğlu Valentin, Steaua Bükreş'in yöneticilerinden biriydi ve onun emriyle Steaua'a sahadan çekildi. Maç, Romanya Federasyonu kararıyla 2-1 Steaua Bükreş galibiyetiyle tescillendi ve kupa onlara verildi. 1988-89 sezonunda lig ve kupa ikinciliğinin yanında Kupa Galipleri'nde takım büyük bir başarıya imza atıp çeyrek finale çıktı ancak Sampdoria'ya 1-1 ve 0-0 beraberliklerle elendiler.

1989-90 sezonu sırasında Aralık ayından yaşanan Romanya devrimi ile Ceauşescu, yönetimden indirildi ve Steaua efsanesi sona erdi. Dinamo Bükreş, 6 yıl sonra lig şampiyonluğuna ulaştı. Ayrıca rakipleri Steaua'yı Romanya Kupası finalinde de 6-4 yenerek kupaya ulaştılar. Sezon içinde Dinamo Bükreş'in Kupa Galipleri'ndeki en büyük başarısı olan yarı final geldi. Yarı finalde Anderlecht'e iki maçta da 1-0 yenilerek elendiler. Devrim sonrası 1988'de Steaua'nın kazandığı olaylı kupa da Dinamo Bükreş'e verilmek istense de takım bunu kabul etmedi.

İtalya yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Olaylı geçen Romanya yılları sonrası kazanılan başarılar sonrası, 1990'da Lucescu ilk kez yurtdışına çıkıp, AC Pisa 1909 takımının başına geçti. Takım Serie A'ya yeni yükselmiş bir takımdı. Lucescu, takımı birinci ligde tutamadı ve sezon sonunda ayrıldı. AC Pisa'nın Serie A'daki son sezonu olmuştu.

Lucescu, görevine İtalya'da devam edip Serie B takımlarından Brescia Calcio'nun başına geçti. 1991-92 sezonunda Serie B birincisi olarak takımı Serie A'ya çıkarma başarısını gösterdi. 1992-93 sezonu zor bir sezon oldu. Son haftaya girilirken 5 takımın düşme ihtimali vardı. Son hafta oynanan maçlar sonucu Brescia, Udinese ve Fiorentina üçlüsünden ikisi üçlü averaj ile küme düşecekti. En kötü averajlı Fiorentina küme düşerken Brescia, Udinese ile oynadığı play-off maçını kaybederek küme düştü.

1993-94 sezonunda Serie B'de alınan üçüncülük, takımın tekrar Serie A'ya çıkması demekti. Lucescu sadece bu başarıyla kalmayıp İngiliz-İtalyan Kupası'nda finalde Notts County'yi 1-0 yenen Brescia'ya ilk ve tek şampiyonluğunu getirdi. Ancak sonraki sezon Brescia tarihinin en kötü sezonlarından biri oldu, Juventus ve Inter beraberlikleriyle başlanan sezonda takım ligden ilk düşen ekip oldu. Lucescu ve Moro ikilisi bir ara gönderildilerse de üst üste alınan 5 mağlubiyet sonrası yeniden getirildiler. 1995-96 sezonuna da iyi başlasalar da daha sonra takım, kötü bir performans gösterince Lucescu lig bitmeden kovuldu. Brescia, küme düşmekten zor kurtuldu.

1996-97 sezonu için Lucescu, Serie A takımlarından AC Reggiana ile anlaştı. Ancak sonuçlar iyi gelmeyince Lucescu, yine sezon sonunu göremedi ve Reggiana, küme düştü.

Rapid Bükreş ve Inter[değiştir | kaynağı değiştir]

1997'de Lucescu, 7 yıllık aradan sonra ülkesine dönmeye karar verdi. Bu sefer Rapid București takımının başına geçti. 1970'lerin başına beri Romanya futbolundan silinmiş olan Rapid Bükreş'i şaha kaldıran Lucescu, lig ikincisi olmasının yanında 1975'ten alınamayan Romanya Kupası'nı da müzeye getirdi.

1998-99 sezonuna Rapid Bükreş'te başlayan Lucescu, Kasım ayında Luigi Simoni'nin yerine ünlü ekip Internazionale'ya transfer oldu. Lucescu, UEFA Şampiyonlar Ligi'nde grupların son maçında galibiyet alıp, çeyrek finale çıktı. Manchester United ile karşılaşan Inter, ilk maç çok kötü oynayıp 2-0 yenildi. Kendi sahasında ise 1-0 önde götürdüğü maçta, bir gol daha bulamayıp, 88. dakikada Paul Scholes golü ile 1-1 berabere kaldı ve elendi. Avrupa'dan elenen Inter, ligde de başarılı sonuçlar alamayınca Lucescu, 4 ay görev yaptığı Inter'den 21 Mart'ta kovuldu.

Lucescu ise sezonun geri kalanında Rapid Bükreş'e geri döndü. Sezon sonu şampiyonluk kazanan ekip 1967'de kazandığı ilk şampiyonluktan sonra ikinci kez şampiyon oldu. Kupada da iddialı olan Rapid Bükreş, kupayı finalde penaltılarla Steaua Bükreş'e kaybetti. 1999'a tarihinde ilk defa Romanya Süper Kupası'nı kazanarak başlayan ekip, sezon sonu lig ikincisi oldular.

Türkiye yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

2000 yılında Lucescu, Fatih Terim'in İtalya kariyerine başlaması nedeniyle önceki sezonun UEFA Kupası sahibi Galatasaray'a transfer olarak Türkiye'ye geldi. UEFA Süper Kupası finalinde İspanyol devi Real Madrid'le karşılaşan Galatasaray, uzatmalarda attığı golle maçı 2-1 kazandı. Galatasaray, tarihinde ilk kez Süper Kupa'yı kazanırken, Lucescu ise kariyerinin ilk Avrupa Kupası'nı kazanmış oldu. 2000-01 sezonunda 6. haftadan sonra ligde birincilik ve ikincilik arasında gidip geldi. 30. hafta Adanaspor'u 4-1 yenerken, rakibi Fenerbahçe, Trabzonspor'a 1-0 yenilince liderlik koltuğuna oturdu. Ancak 31. hafta oynanan Kadıköy'de oynanan Fenerbahçe maçını Ali Güneş ve Yusuf Şimşek'in golleriyle rakip takım Fenerbahçe 2-1 kazanınca, Galatasaray ikinciliğe düştü ve son 3 haftada sıralama değişmedi. Lig şampiyonluğu son anda kaçmış olsa bile Lucescu, Galatasaray'ın UEFA Şampiyonlar Ligi'ndeki en başarılı performansını göstermesini şağladı ve çeyrek finale kadar çıkan Galatasaray, Real Madrid'î İstanbul'da 3-2 yenmesine karşın, İspanya'da 3-0 yenilip elendi. Türkiye Kupası'nda da yarı finale yükselen Galatasaray, nefes kesen bir maçta Fenerbahçe ile 4-4 berabere kalıp, penaltılarla elendi.

Sonraki sezonda ise Galatasaray, uzun süre lider götürdüğü ligi şampiyon olarak tamamladı. UEFA Şampiyonlar Ligi'nde de başarılı performans gösteren Galatasaray, ikinci tura yükselip, FC Barcelona, Liverpool ve Roma'lı grupta 5 beraberlik 1 mağlubiyet alıp, gruptan çıkma şansını son maçta kaçırmıştı. Sezonun tek hayal kırıklığı ise kupada Erzurumspor'a 1-0 yenilerek elenmeleri oldu.

Şampiyon olduğu sezondan sonra Galatasaray, eski teknik direktörü Fatih Terim'i tekrar göreve almak için Mircea Lucescu'nun görevine son verdi.

Beşiktaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu ise 100. yılını yaşayan Beşiktaş'a transfer oldu. 6. haftada takımı üçlü savunmaya geçirdi. 12. haftada liderliğe getirdiği Beşiktaş'ı sezon sonuna kadar öyle götürdü. Galatasaray ile yarışan Beşiktaş, rakiplerini Lucescu'nun Galatasaray'dan getirip, Beşiktaş taraftarıyla barıştırdığı Sergen Yalçın'ın golüyle yenerek şampiyonluğunu ilan etti. Beşiktaş, sadece bir maçta yenildi. Lucescu ayrıca Federico Giunti ve Antônio Carlos Zago gibi İtalyan Ligi kökenli futbolcuları takıma kazandırdı, Sergen, Pascal Nouma ve Serdar Topraktepe gibi eski Beşiktaşlı'ları tribünlerle sorun yaratmadan takıma kazandırdı. Ayrıca Romanya'da Rapid Bükreş'te futbolcusu olan Daniel Pancu'yu kadroya kattı ve kaleci Óscar Córdoba'nın mutlaka Beşiktaşta olmasını istedi. Lucescu'lu Beşiktaş, UEFA Kupası'nda çeyrek finale çıkarak, tarihlerinin en büyük başarısına imza attılar. Total futbol ve savunma futbolunu birleştirerek farklı bir sistem yaratmıştı. O sezon takımdaki hemen hemen herkes gol atmıştı.

2003-04 sezonu da oldukça başarılı başlamıştı. İlk yarıyı 17 maçta 13 galibiyet 4 beraberlik ile bitiren Beşiktaş, en yakın rakibi Fenerbahçe'nin 8 puan önündeydi. Ayrıca UEFA Şampiyonlar Ligi'nde gruplarda başarılı bir performans gösteren Beşiktaş, Chelsea'yi İngiltere'de 2-0 yenme başarısını gösterdi. Son grup maçını İstanbul HSBC terör saldırıları yüzünden Almanya'da oynayan Beşiktaş, Chelsea'ye yenildi. Beşiktaş buna rağmen gruptan ikinci olarak tarihinde ilk kez bir üst tura çıkacakken, Sparta Prag, Lazio'yu uzatmalarda attığı golle 1-0 yenince Beşiktaş grup üçüncüsü olarak UEFA Kupası'na kaldı.

Beşiktaş devre sonunda ligin en çok gol atıp en az gol yiyen takımı olmuştu. En yakın rakibi Fenerbahçe'ye 11 puan fark atmıştı. Beşiktaş, ikinci yarıya kendi sahasında oynadığı Samsunspor maçıyla başladı. Cem Papila'nın yönettiği maçta rakip takım 1-0 öne geçmişken Pancu'nun golüyle Beşiktaş durumu 1-1 yaptı. Ancak ilk yarı sonunda üç Beşiktaşlı futbolcu (Zago, Ahmet Yıldırım ve İbrahim Üzülmez) kırmızı kartla oyun dışında kaldı. 8 kişi kalan Beşiktaş 4-1 geriye düştü. 4. golden sonra çıkan olaylarda Pancu da kırmızı kart gördü. 84. dakikada İlhan Mansız da kırmızı kart görünce maç hükmen 4-0 Samsunspor galibiyetiyle tescillendi. Maçtan sonra Lucescu canlı yayına bağlanıp Ahmet Çakar ile şiddetli bir tartışma yaşadı. Bu olaydan sonra medyada Beşiktaş aleyhine döndü. Ayrıca maçta hakem Papila'nın suratına kartopu atılmıştı.^[5] Bu yüzden Beşiktaş 1 maçını Kocaeli'de oynamak zorunda kaldı. Devamındaki maçlarda puan kayıpları yaşayan Beşiktaş, ligi üçüncü bitirip, Fenerbahçe'nin 14 puan gerisinde kaldı. UEFA Kupası'nda da Valencia'ya elendiler. Lucescu, bu dönemde hem Türkiye Futbol Federasyonu'yla hem de Türk futbol medyasıyla büyük sorunlar yaşadı. Mayıs 2004 yılında röportaj verirken kullandığı ''Çavuşesku döneminin Rumen ligi Türk liginden daha temizdi'' cümlesi yankı buldu.^[6] Bu cümleden sonra dönemin Türkiye Futbol Federasyonu başkanı Haluk Ulusoy, Lucescu'ya ülkeye hakaret edildiği gerekçesiyle uyarıda bulundu.^[7] Lucescu Türkiye'den ayrıldıktan sonra Hıncal Uluç:''Lucescu, geldi, Türkiye'yi kirletti, kiriyle defoldu gitti. Cehenneme kadar yolu var! Hâlâ konuşuyor. Oh be ondan ne güzel kurtulmuşuz. Şampiyonluğunu çalmışız. Sinan Engin'e soralım mı, takımı kim şampiyon yaptı, yoksa Sinan mı? Göreceksiniz Şahtar'da hiçbir şey yapamayacak futboldan anlarım ben adım gibi eminim'' dedi.^[8]

Şahtar Donetsk[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu 2004 yılı Mayıs ayında Shakhtar Donetsk'in başına geçti. Kulüpteki ilk kupası olan 2003-04 Kubok Ukraniy'i 30 Mayıs tarihinde Dnipro Dnipropetrovsk kulübünü 2-0 yenerek aldılar. Kulübündeki ilk tam sezonunda 2004-05 Premier League şampiyonu oldu.^[9] Sonraki sezon tekrar Premier League şampiyonu olan Şahtar, Süper Kupası'nı da müzelerine götürdüler.^[10] 2006-07 sezonunda Dinamo Kyiv'in ardından ikinci olan Lucescu'lu Şahtar 2007-08 sezonunda hem lig, hem de kupa şampiyonu oldu.^[11] 2008-09 sezonundaki tek yerel kupası Süper Kupa olan Şahtar yeni adıyla UEFA Avrupa Ligi olan UEFA Kupası'nı kazanarak Avrupa'daki ilk kupasını aldı. 2009 UEFA Kupası finalinde Werder Bremen'i uzatmalarda 2-1 mağlup etti.^[12] 2009-10 sezonunda Şahtar tekrar lig şampiyonu oldu.^[13] 2010-11 sezonu Lucescu'nun en başarılı sezonu oldu. O sezon Şahtar Premier Lig, Kubok Ukraniy ve Süper Kupası'nı da müzesine götürdü.^[14] Ayrıca Şampiyonlar Ligi'nde grubunu birinci bitirerek bir üst tura çıktı. Orada Roma'yı ilk maçta 3-2, sonraki maçta 3-0 yenerek çeyrek finale çıkma başarısı gösterdi. Çeyrek finaldeki rakibi Barcelona'ya elendi.^[15] Sonraki sezon Premier Lig ve Kubok Ukraniy'i tekrar kazanan Lucescu yönetimindeki Şahtar,^[16] altı kez Premier Lig ve dört kez Kubok Ukraniy'i almış oldu. Şahtar o sezon Şampiyonlar Ligi G grubunda yer aldı, ancak APOEL, Zenit ve Porto'nun da yer aldığı o grubu dördüncü bitirerek Avrupa'ya veda etti.^[17] Aynı sezonda oğlu Răzvan Lucescu kalecilik yaptığı ve 2004-2007 yılları arasında çalıştırdığı Rapid București takımının başına tekrar geçti. Kasım 2005 tarihinde UEFA Kupası grubunda Şahtar ve Rapid aynı grupta yer almıştı. Böylece baba oğul rakip olarak karşı karşıya gelmişti.

2013-14 sezonunda Lucescu, Şahtar ile son lig şampiyonluğunu yaşadı. Bir sonraki sezon takım Donbass Savaşı yüzünden maçlarını Lviv'de oynamaya başladı. Ayrıca savaş durumu takımın transferlerini de etkiledi. Bu nedenle Lucescu'nun Şahtar'ı büyük sıkıntılar yaşamaya başladı. 2015-16 sezonu Lucescu'nun Şahtar'ı çalıştırdığı son sezon oldu. Suberkubok Ukrayini ile başlayan sezonu lig ikincisi olarak tamamlayan takım, UEFA Avrupa Ligi'nde ise yarı finalde kupanın sahibi olacak Sevilla FC'ye elendi. 2016 yılının başında takımı bırakacağını açıklayan Lucescu, 21 Mayıs 2016 Kubok Ukraniy finalinde takımının başına son kez çıktı. Zorya Luhansk'ı 2-0 yenen Şahtar kupanın sahibi oldu. Lucescu da kupalarla geçen Şahtar dönemini yine bir kupayla sonlandırdı.

Lucescu 2004 Mayıs ayından itibaren Shakhtar takımının 573 maçında teknik direktörlük görevinde bulundu. Bu süre içerisinde 8 kez lig şampiyonluğu, 6 kez Kubok Ukraniy şampiyonluğu, 7 kez Suberkubok Ukrayini şampiyonluğu ve 1 kez de UEFA Avrupa Ligi şampiyonluğu olmak üzere toplamda 22 kupa kazandı.^[18] Lucescu 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 ve 2014 yıllarında Ukrayna'da Yılın Teknik Direktörü ödülü aldı.^[19] 29 Mayıs 2009 tarihinde Lucescu'ya UEFA Kupası'ndaki ve Ukrayna futbolundaki başarısı nedeniyle Donetsk şehrinin meclisi tarafından "Donetsk Onursal vatandaşlığı" unvanı verildi.^[20]

Zenit[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu, 2015-16 sezonunun sona ermesiyle birlikte, Rus kulübü FK Zenit ile anlaşmaya vardı ve yıllık 4.5 milyon € karşılığında 2+1 yıllık sözleşmeyi imzaladı. Lucescu'nun Şahtar'daki yardımcısı Alexandru Spiridon ile eski kulübündeki masör ve fizyoterapistler de Zenit'te göreve başladı.^[21] 2016-17 sezonunda takımı ligi üçüncü bitirip, Şampiyonlar Ligi'ne gidememesi nedeniyle yönetim tarafından görevine son verildi.^[22]

Türkiye[değiştir | kaynağı değiştir]

2017 yaz döneminde Lucescu'nun adı tekrar Türk kulüpleri ile anılmaya başladı. Ağustos ayı başında eski takımı Galatasaray'ın başkanı Dursun Özbek tarafından kendisine futbol direktörlüğü teklif edildi.^[23] Bir gün sonra ise TFF başkanı Yıldırım Demirören'den ise Türkiye millî futbol takımı teknik direktörlüğü teklifi aldı ve bu teklifi kabul eden Lucescu, millî takım ile 2+1 yıllık bir sözleşmeye imza attı.^[24] 11 Şubat 2019 tarihinde ise sözleşmesi karşılıklı olarak feshedildi.^[25]

Dinamo Kiev[değiştir | kaynağı değiştir]

23 Temmuz 2020'de Lucescu, Ukrayna'ya döndü ve Dinamo Kyiv'e imza attı. 3 Kasım 2023'te Lucescu, Shakhtar Donetsk'e 0-1 mağlup olan Dinamo Kiev'in teknik direktörlüğünden istifa edeceğini duyurdu.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Lucescu'nun çok eğitimli bir kişi olduğu bilinmektedir. Genç yaşta altı yabancı dil öğrendi: Anadili Rumence dışında İngilizce, Portekizce, İspanyolca, İtalyanca, Fransızca ve Rusça konuşabilmektedir.^[26][27] Romanya'da bir koç olarak, oyuncularına tiyatroya gitmenin veya kitap okumanın restoranlara gitmekten çok daha yararlı olduğunu söylediği sık sık dile getirilmiştir.^[28] Ayrıca oyuncularına üniversiteye gitmeleri için baskı yapmıştır. Oğlu Răzvan Lucescu da bir futbolcuydu ve 2019-2021 yılları arasında El-Hilâl'i çalıştırmıştı. 2021 yılında ise AS PAOK'u çalıştırmaya başlamıştır.

15 Temmuz 2009'da Lucescu, infarktüs geçirmiş ve Donetsk'teki acil hastanede ameliyat edilmiştir.^[29]

6 Ocak 2012'de Bükreş'te bir trafik kazası geçirdi ve ciddi şekilde yaralandı.^[30]

Kariyer istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyuncu[değiştir | kaynağı değiştir]

Teknik direktörlük istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Detaylı lig karnesi[değiştir | kaynağı değiştir]

• Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.

Profesyonel Kariyeri			Ulusal Lig			İstatistik										Not
Sezon	Kulüp	Lig kademesi	P	Poz		M	G	B	M	AG	YG	Av	% G	MBP		Açıklama
İtalya			Lig			Genel										Başarı
1998-99	Inter	Serie A	19	9.		&0000000000000015.00000015	&0000000000000005.0000005	&0000000000000004.0000004	&0000000000000006.0000006	&0000000000000025.00000025	&0000000000000019.00000019	+6	&0000000000000033.33000033,33	1.27
Toplam						&0000000000000015.00000015	&0000000000000005.0000005	&0000000000000004.0000004	&0000000000000009.0000009	&0000000000000025.00000025	&0000000000000019.00000019	+6	&0000000000000033.33000033,33	1.27
Romanya			Lig			Genel										Başarı
1999	Rapid București	Liga I	35	1.		&0000000000000013.00000013	&0000000000000011.00000011	&0000000000000002.0000002	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&0000000000000033.00000033	&0000000000000006.0000006	+27	&0000000000000084.62000084,62	2.69
1999-00			72	2.		&0000000000000034.00000034	&0000000000000022.00000022	&0000000000000006.0000006	&0000000000000006.0000006	&0000000000000065.00000065	&0000000000000038.00000038	+27	&0000000000000064.71000064,71	2.12
Toplam						&0000000000000047.00000047	&0000000000000033.00000033	&0000000000000008.0000008	&0000000000000006.0000006	&0000000000000098.00000098	&0000000000000044.00000044	+54	&0000000000000070.21000070,21	2.28
Türkiye			Lig			Genel										Başarı
2000-01	Galatasaray	Süper Lig	73	2.		&0000000000000034.00000034	&0000000000000023.00000023	&0000000000000004.0000004	&0000000000000007.0000007	&0000000000000077.00000077	&0000000000000035.00000035	+42	&0000000000000067.65000067,65	2.15		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2001-02			78	1.		&0000000000000034.00000034	&0000000000000024.00000024	&0000000000000006.0000006	&0000000000000004.0000004	&0000000000000075.00000075	&0000000000000031.00000031	+44	&0000000000000070.59000070,59	2.29		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
Toplam						&0000000000000068.00000068	&0000000000000047.00000047	&0000000000000010.00000010	&0000000000000011.00000011	&0000000000000152.000000152	&0000000000000066.00000066	+86	&0000000000000069.12000069,12	2.22
2002-03	Beşiktaş	Süper Lig	85	1.		&0000000000000034.00000034	&0000000000000026.00000026	&0000000000000007.0000007	&0000000000000001.0000001	&0000000000000063.00000063	&0000000000000021.00000021	+42	&0000000000000076.47000076,47	2.50		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2003-04			62	3.		&0000000000000034.00000034	&0000000000000018.00000018	&0000000000000008.0000008	&0000000000000008.0000008	&0000000000000065.00000065	&0000000000000045.00000045	+20	&0000000000000052.94000052,94	1.82		UEFA Kupası'na katılım.
Toplam						&0000000000000068.00000068	&0000000000000044.00000044	&0000000000000015.00000015	&0000000000000009.0000009	&0000000000000128.000000128	&0000000000000066.00000066	+62	&0000000000000064.71000064,71	2.16
Ukrayna			Lig			Genel										Başarı
2003-04	Shakhtar Donetsk	Premyer-Liha	15	2.		&0000000000000005.0000005	&0000000000000005.0000005	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&0000000000000016.00000016	&0000000000000001.0000001	+15	&0000000000000100.000000100,000	3.00		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2004-05			80	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000026.00000026	&0000000000000002.0000002	&0000000000000002.0000002	&0000000000000063.00000063	&0000000000000019.00000019	+44	&0000000000000086.67000086,67	2.67		UEFA Kupası'na katılım.
2005-06			78	1.		&0000000000000031.00000031	&0000000000000024.00000024	&0000000000000006.0000006	&0000000000000001.0000001	&0000000000000066.00000066	&0000000000000015.00000015	+51	&0000000000000077.42000077,42	2.52		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2006-07			63	2.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000019.00000019	&0000000000000006.0000006	&0000000000000005.0000005	&0000000000000057.00000057	&0000000000000020.00000020	+37	&0000000000000063.33000063,33	2.10		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2007-08			74	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000024.00000024	&0000000000000002.0000002	&0000000000000004.0000004	&0000000000000075.00000075	&0000000000000024.00000024	+51	&0000000000000080.00000080,00	2.47		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2008-09			64	2.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000019.00000019	&0000000000000007.0000007	&0000000000000004.0000004	&0000000000000047.00000047	&0000000000000016.00000016	+31	&0000000000000063.33000063,33	2.13		UEFA Avrupa Ligi'ne katılım.
2009-10			77	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000024.00000024	&0000000000000005.0000005	&0000000000000001.0000001	&0000000000000062.00000062	&0000000000000018.00000018	+44	&0000000000000080.00000080,00	2.57		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2010-11			72	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000023.00000023	&0000000000000003.0000003	&0000000000000004.0000004	&0000000000000053.00000053	&0000000000000016.00000016	+37	&0000000000000076.67000076,67	2.40		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2011-12			79	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000025.00000025	&0000000000000004.0000004	&0000000000000001.0000001	&0000000000000080.00000080	&0000000000000018.00000018	+62	&0000000000000083.33000083,33	2.63		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2012-13			79	1.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000025.00000025	&0000000000000004.0000004	&0000000000000001.0000001	&0000000000000082.00000082	&0000000000000018.00000018	+64	&0000000000000083.33000083,33	2.63		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2013-14			68	1.		&0000000000000029.00000029	&0000000000000022.00000022	&0000000000000002.0000002	&0000000000000005.0000005	&0000000000000069.00000069	&0000000000000023.00000023	+46	&0000000000000075.86000075,86	2.34		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2014-15			56	2.		&0000000000000026.00000026	&0000000000000017.00000017	&0000000000000005.0000005	&0000000000000004.0000004	&0000000000000071.00000071	&0000000000000021.00000021	+50	&0000000000000065.38000065,38	2.15		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2015-16			63	2.		&0000000000000026.00000026	&0000000000000020.00000020	&0000000000000003.0000003	&0000000000000003.0000003	&0000000000000079.00000079	&0000000000000025.00000025	+54	&0000000000000076.92000076,92	2.42		UEFA Avrupa Ligi'ne katılım.
Toplam						&0000000000000357.000000357	&0000000000000273.000000273	&0000000000000049.00000049	&0000000000000035.00000035	&0000000000000820.000000820	&0000000000000234.000000234	+586	&0000000000000076.47000076,47	2.43
Rusya			Lig			Genel										Başarı
2016-17	Zenit	Rusya Premier Ligi	61	3.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000018.00000018	&0000000000000007.0000007	&0000000000000005.0000005	&0000000000000050.00000050	&0000000000000019.00000019	+31	&0000000000000060.00000060,00	2.03		UEFA Avrupa Ligi'ne katılım.
Toplam						&0000000000000030.00000030	&0000000000000018.00000018	&0000000000000007.0000007	&0000000000000005.0000005	&0000000000000050.00000050	&0000000000000019.00000019	+31	&0000000000000060.00000060,00	2.03
2017-18	Türkiye millî takımını çalıştırdı.					-
2018-19						-
2019-20						-
Ukrayna			Lig			Genel										Başarı
2020-21	Dinamo Kyiv	Premyer-Liha	65	1.		&0000000000000026.00000026	&0000000000000020.00000020	&0000000000000005.0000005	&0000000000000001.0000001	&0000000000000059.00000059	&0000000000000015.00000015	+44	&0000000000000076.92000076,92	2.50		UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılım.
2021-22			45	2.		&0000000000000018.00000018	&0000000000000014.00000014	&0000000000000003.0000003	&0000000000000001.0000001	&0000000000000047.00000047	&0000000000000009.0000009	+38	&0000000000000077.78000077,78	2.50		UEFA Avrupa Ligi'ne katılım.
2022-23			41	4.		&0000000000000030.00000030	&0000000000000018.00000018	&0000000000000006.0000006	&0000000000000006.0000006	&0000000000000051.00000051	&0000000000000025.00000025	+26	&0000000000000060.00000060,00	2.00		UEFA Avrupa Konferans Ligi'ne katılım.
2023-24			-	-.		&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000	+0	!—	0
Toplam						&0000000000000074.00000074	&0000000000000052.00000052	&0000000000000014.00000014	&0000000000000008.0000008	&0000000000000157.000000157	&0000000000000049.00000049	+108	&0000000000000070.27000070,27	2.30

Shakhtar teknik direktörlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

13 Şubat 2013 itibarıyla

Başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Futbolcu olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

• Liga I Şampiyonluğu (6):
  • Dinamo București - 1964, 1965, 1971, 1973, 1975, 1977
• Liga II Şampiyonluğu (1):
  • Corvinul Hunedoara - 1980
• Cupa României Şampiyonluğu (2):
  • Dinamo București - 1964, 1968

Teknik direktör olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dinamo București
  • Romanya Ligi: 1989-90
  • Cupa României : 1985-86, 1989-90
  • UEFA Kupa Galipleri Kupası Yarı final: 1989-90
• Brescia Calcio
  • Serie B: 1991-92
  • Anglo-İtalyan Kupası: 1993-94
• Inter Milan
  • UEFA Şampiyonlar Ligi Çeyrek final: 1998-99
• Rapid București
  • Romanya Ligi: 1998-99
  • Cupa României: 1997-98
  • Supercupa României: 1999
• Galatasaray
  • Süper Lig: 2001-02
  • UEFA Süper Kupası: 2000
  • UEFA Şampiyonlar Ligi Çeyrek final : 2000-01
• Beşiktaş
  • Süper Lig: 2002-03
  • UEFA Kupası Çeyrek final: 2002-03
• Shakhtar Donetsk
  • Premyer-Liha: 2004-05, 2005-06, 2007-08, 2009-10, 2010-11, 2011-12, 2012-13, 2013-14
  • Kubok Ukraniy: 2003-04, 2007-08, 2010-11, 2011-12, 2012-13, 2015-16
  • Superkubok Ukrayini: 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015
  • UEFA Kupası: 2008-09
  • UEFA Süper Kupası İkinci : 2009
  • UEFA Şampiyonlar Ligi Çeyrek final: 2010-11
• Zenit Sankt Peterburg
  • Superkubok Rossii: 2016
• Dinamo Kyiv
  • Superkubok Ukrayini: 2020
  • Premyer-Liha: 2020-21

Bireysel[değiştir | kaynağı değiştir]

• Beşiktaş'ta tüm zamanlarda UEFA Avrupa kupalarında en çok maça çıkan teknik direktör REKOR (18 maç) (Şenol Güneş ile birlikte)
• Beşiktaş'ta tüm zamanlarda Süper Lig'de en çok puan toplayan teknik direktör REKOR (85 puan): 2003 (Eski rekor 83 puan ile Gordon Milne'ye aitti.)
• Beşiktaş'ta tüm zamanlarda Süper Lig'de en çok galip gelen 2. teknik direktör (26 Galibiyet): 2003 (Rekor 29 puan ile Ljubiša Spajić ve András Kuttik'e ait.)
• Beşiktaş'ta tüm zamanlarda 18 takımlı Süper Lig'de en çok galip gelen teknik direktör REKOR (26 Galibiyet): 2003

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• UEFA Kupası ve Avrupa Ligi kazanan teknik direktörler listesi
• UEFA Süper Kupası kazanan teknik direktörler listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Sportif görevi
Önce gelen: Christoph Daum	Beşiktaş 43. teknik direktörü 2002-2004	Sonra gelen: Vicente del Bosque