Metin dilbilim nedir?, Metin dilbilim anlamı nedir?, Metin dilbilim ne demektir?

Metindilbilim ya da metin dil bilimi, dilbilim içinde ve bağlamında 1960’lı yıllarından itibaren geliştirilen yeni bir alandır (sonraki yıllarda bu alan, metin bilimi kavramı adı altında daha geniş bir özerklik boyutuna doğru evrilmiş, günümüzde de hâlâ bu gelişimsel çizgide ilerlemektedir). Metnin bir bütün olarak yapısı ile işlevi ve metni oluşturan ögeler arasındaki ilişkileri ele alır. Çeşitli metin türlerindeki her türlü dilsel olguyu, ölçüt ve kuralları saptar. Tüm bunlar için metin dil biliminin yararlandığı diğer bilim dalları edebiyat, hukuk ve teolojidir.

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Metin dilbilimin önemli sorunlarından biri, metnin metin olmayandan farkı ve özelliklerine göre dilsel bir metnin tanımıdır. Metinselliğin kriterleri metindeki bağlamlardır, yani dilsel araçların metin olarak adlandırılması için gerekli olan cümleler ile içeriğin bağlamıdır. Bu özellikler yinelemeler, bağlaçlar, belirteçlerin kullanılması, semantik boyutlar vb. unsurlardır. Diğer önemli kriterler ise metnin sınırlarının özelliklerini ortaya koyan metin konusu ve metnin işlevidir. Metin dil biliminin görevi çözümleme, metin türlerine göre sınıflandırma ve metni sınırlandırmadır. Ayrıca metnin iletişimsel işlevinin araştırılması ve metnin alımlanması ile ilgilenir. Metin dilbilimsel araştırmalar belli metin türlerinin karakteristik biçimlerini belirler.

Dil

Temel kavramlar

Temel terimler

Yapı bakımından diller

Dil aileleri

Hint-Avrupa dil ailesi	Anadolu dilleri Arnavutça Baltık-Slav dilleri Slav dilleri Baltık dilleri Cermen dilleri Batı Cermen dilleri Doğu Cermen dilleri İskandinav dilleri Ermenice Frigce Helenik diller Hint-İran dilleri Hint-Aryan dilleri İrani diller Nuristani İlirya dilleri İtalik diller Latino-Faliskan dilleri (Romen dilleri) Osko-Umbriya dilleri Kelt dilleri Ada Kelt dilleri Kıta Kelt dilleri Tohar dilleri Trakça
Ural dilleri	Fin-Ugor dilleri Baltık-Fin dilleri Ugor dilleri Samoyed dilleri
Türki diller	Şaz grubu Oğuz dilleri Karluk dilleri Sibirya Türk dilleri Kıpçak dilleri Ogur grubu
Afro-Asyatik diller	Sami dilleri Arapça Kenan dilleri Mısır dilleri Kıptice Eski Mısır dili Berber dilleri Çad dilleri Kuşitik diller Omotik diller
Avustronezya dilleri	Malaya-Polinezya dilleri Cavaca Malayca Malgaşça Maorice Havaice Formosa dilleri Atayal dilleri Bununca Paivanca Puyumaca Rukaice Tsou dilleri
Avustroasya dilleri	Asli dilleri Bahnar dilleri Kasi–Kmuik dilleri Katu dilleri Kmerce Mang dilleri Mon dilleri Monca Nyah Kur dili Viet dilleri Vietnamca Munda dilleri Santalice Nikobar dilleri Pear dilleri
Diğer dil aileleri	Algonkin–Yurok dilleri Algonkin dilleri And-Ekvator dilleri Andaman dilleri Aravak dilleri Barbakoan dilleri Çimu dilleri Çin-Tibet dilleri Çoko dilleri Çon dilleri Çukçi-Kamçatka dilleri Çumaş dilleri Dene-Yenisey dilleri Na-Dene dilleri Yenisey dilleri Dravid dilleri Eskimo - Aleut dilleri Aleut dilleri Eskimo dilleri Ge dilleri Güney Asya dilleri Güney Kafkas dilleri Hivaro dili Hmong-Mien dilleri Hurri-Urartu dilleri İrokua dilleri Kado dilleri Karib dilleri Kaveskar dilleri Keçumara dilleri Aymara dilleri Keçuva dilleri Keres dilleri Khoisan dilleri Kore dilleri Kuzeydoğu Kafkas dilleri Kuzeybatı Kafkas dilleri Japon dilleri Makro-Çipça dilleri Çipça dilleri Misumalpa dilleri Mande dilleri Maskoke dilleri Maya dilleri Mişe-Zoke dilleri Moğol dilleri Nijer-Kongo dilleri Nil-Sahra dilleri Oto-Mange dilleri Pama-Nyungan dilleri Pano-Takana dilleri Penuti dilleri Çinuk dilleri Vintu dilleri Çimmesyan dilleri Saliş dilleri Sepik dilleri Siyu dilleri Songay dilleri Tano dilleri Tay-Kaday dilleri Torricelli dilleri Trans-Yeni Gine dilleri Tukanoan dilleri Tunguzca Tupi dilleri Tupi-Guarani dilleri Tuu dilleri Uto-Aztek dilleri Vakaş dilleri Yanomami dilleri Yuki-Vapo dilleri Yuma-Koçimi dilleri Yukagir dilleri

İzole diller

Alt alanlar