Köşeyi Dönen Adam

Köşeyi Dönen Adam
Yönetmen	Atıf Yılmaz
Yapımcı	Arif Keskiner
Senarist	Müjdat Gezen (eser) ; Umur Bugay
Oyuncular	Kemal Sunal; Meral Orhonsay; Ali Şen; Necla Soylu; Özcan Özgür; Sami Hazinses
Stüdyo	Çiçek Film
Cinsi	Sinema Filmi
Türü	Komedi
Renk	Renkli
Yapım yılı	1978
Çıkış tarih(ler)i	1 Aralık 1978
Süre	84 dk.
Ülke	Türkiye
Dil	Türkçe

Köşeyi Dönen Adam, Atıf Yılmaz'ın yönettiği 1978 yapımı siyasi içerikli komedi filmi. Senaryosu Müjdat Gezen'in 1974 yılında yazdığı Eşeğin Karnındaki Elmas isimli romanından Umur Bugay tarafından uyarlanmıştır.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir şekerleme firmasında odacı olarak çalışan ve kurtuluşunu gazetelerin verdiği lotarya kuponlarına bağlayan Adem (Kemal Sunal) ev sahibi Hacı Ömer (Ali Şen)'in kızı Şükran (Meral Orhonsay)'a aşıktır.

Adem, ABD'deki amcasından büyük bir miras kaldığı haberinin duyulması üzerine mahallesinde ve çalıştığı yerde günün adamı olur. O zamana kadar kızı Şükran'ı vermeye razı olmayan babası Hacı Ömer, Adem'i damat olarak kabul eder. Bir süre sonra beklenen miras Amerika'dan bir sandıkla gelir. Ancak sandığın içinden çıkan eşektir. Mirastan beklentisi olanların Adem'e sırt çevirmesi üzerine Adem Mister adını verdiği eşeğin karnında dev bir elmas olduğu yalanını söyler.

Film Adem'in çevresindeki kişilerin iki yüzlülüğü ve para için herşeyi yapabileceklerini anlatır. Geleceğini gazete kuponları, lotarya çekilişleri, spor toto ve piyango biletlerine bağlayan Adem'e bir hayal dünyasında yaşadığını söyleyen tek kişi ise şirketteki çay ocağında çalışan ve komşusu olan Halil (Macit Koper)'dir. "Bizim gibilere çalışmadan kazanılmış paradan hayır gelmez, arkadaş" diyen Halil, şirketten ayrılır ve bir fabrikada işçi olarak çalışmaya başlar.

Filmin Final Mesajı[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmde sert siyasi ve toplumsal eleştiriler ve göndermeler de vardır. Film boyunca Arı Biskuvi Fabrikasi Grevi'nden görüntülere, İstanbul'un çeşitli mekanlarında duvarlara yazılmış sol, sosyalist örgütlerin sloganlarına yer verilir. Toplumsal yozlaşma ve kapitalizmin bu yozlaşmadan yararlanmakta olduğu sık sık vurgulanır.

Filmin sonunda Adem, çevresindeki zenginlerin rezilliklerinden ve para için yaptıklarından tiksinerek şirketi terkeder, biriktirdiği kuponları yırtar atar ve orada gösteri yapmakta olan bir grup işçinin eylemine katılıp, emekçi olduğunun bilincine varır. 1977 yılında Taksim'de DİSK önderliğinde kitlesel olarak kutlanan 1 Mayıs gösterisinden gerçek sahnelerin de kullanıldığı bu kapanış sekansı, Charlie Chaplin'in 1936 tarihli Modern Zamanlar filmindeki kızıl bayrak sahnesine bir göndermedir. Ancak Şarlo'nun tesadüfen eylemin içine girmesinin aksine, Adem "Hiç mi akıllı adam yok, kime inanacağız, neye güveneceğiz?" dedikten sonra tüm lotarya kuponlarını, spor toto ve piyango biletlerin yırtar. "Ne yapacağım ben şimdi?" diye kendine sormasının ardından ise 1 Mayıs Marşı eşliğinde yürüyen ve "İşçi Sınıfı Partisine Özgürlük" sloganı artan işçilerin arasına karışır. Film Adem'in diğer işçiler ile birlikte slogan attığı sahne ile kapanır.

Sansür[değiştir | kaynağı değiştir]

1978 yılında yapılan ve o yılın sonunda vizyona giren film sinema salonlarında izleyicisi ile buluşur. 12 Eylül sonrasında ise özellikle finalindeki sahneler yüzünden Kemal Sunal'ın diğer filmlerinden ayrışır. Uzun süre televizyonda gösterilmez. Özel kanalların yayına başlamasının ardından ise çoğu kez finali sansürlenerek yayınlanır.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Kemal Sunal · Adem
Ali Şen · Hacı Ömer (ses. Rıza Tüzün)
Meral Orhonsay · Şükran (ses. Ayşin Atav)
Necla Soylu · Müjde (ses. Ayşegül Devrim)
Özcan Özgür · Erol (ses. Zafer Önen)
Nejat Gürçen · Kılıbık Latif (ses. Ünal Gürel)
Sami Hazinses · Sarhoş Rıfkı (ses. Gazanfer Özcan)
Necdet Yakın · Lotaryacı Rıza (ses. Rıza Pekkutsal)
Macit Koper · Halil (ses. Esen Günay)
Gülten Ceylan · Halil'in eşi (ses. Gülçin Akçay)
Asım Par · Tanju (ses. Erhan Yazıcıoğlu)
Reşit Çıldam · Muhtar (ses. Timuçin Caymaz)
Muadelet Tibet · Safiye (ses. Güler Ökten)
Hüseyin Kutman · Mennan (ses. Dinçer Çekmez)
Zeki Sezer · Sofu Şadi (ses. Devrim Parscan)
Orhan Aydınbaş · Zampara Mithat (ses. Saltuk Kaplangı)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

TSA'da Köşeyi Dönen Adam

Türk filmi veya Türk sineması ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

g t d Atıf Yılmaz'ın yönettiği filmler
1950'ler	Mezarımı Taştan Oyun (1951) Kanlı Feryad (1951) Deliler Pansiyonu (1952) Hıçkırık (1953) Aşk Istıraptır (1953) Şimal Yıldızı (1954) Kadın Severse (1955) İlk ve Son (1955) Dağları Bekleyen Kız (1955) Beş Hasta Var (1957) Gelinin Muradı (1957) Üç Arkadaş (1958) Yaşamak Hakkımdır (1958) Kumpanya (1958) Çoban Kızı (1958) Bir Şoförün Gizli Defteri (1958) Karacaoğlan'ın Kara Sevdası (1959) Ala Geyik (1959) Bu Vatanın Çocukları (1959)
1960'lar	Şoför Nebahat (1960) Dolandırıcılar Şahı (1960) Ayşecik Şeytan Çekici (1960) Suçlu (1960) Ateşten Damla (1960) Ölüm Perdesi (1960) Tatlı Bela (1961) Seni Kaybedersem (1961) Kızıl Vazo (1961) Yaban Gülü (1961) Allah Cezanı Versin Osman Bey (1961) Cengiz Han'ın Hazineleri (1962) Battı Balık (1962) Beş Kardeştiler (1962) Bir Gecelik Gelin (1962) İki Gemi Yanyana (1963) Azrailin Habercisi (1963) Yarın Bizimdir (1963) Halk Çocuğu (1964) Kalbe Vuran Düşman (1964) Erkek Ali (1964) Öp Annenin Elini (1964) Keşanlı Ali Destanı (1964) Sayılı Dakikalar (1965) Taçsız Kral (1965) Murad'ın Türküsü (1965) Hep O Şarkı (1965) Ölüm Tarlası (1965) Pembe Kadın (1966) Sevgilim Artist Olunca (1966) Toprağın Kanı (1966) Ah Güzel İstanbul (1966) Balatlı Arif (1967) Harun Reşid'in Gözdesi (1967) Kozanoğlu (1967) Cemile (1968) Köroğlu (1968) Yasemin'in Tatlı Aşkı (1968) Kızıl Vazo (1969) Kölen Olayım (1969) Menekşe Gözler (1969)
1970'ler	Zeyno (1970) Darıldın mı Cicim Bana (1970) Yaban Gülü (1970) Kara Gözlüm (1970) Aşktan da Üstün (1970) Güllü (1970) 7 Kocalı Hürmüz (1971) Battal Gazi Destanı (1971) Ateş Parçası (1971) Unutulan Kadın (1971) Günahsızlar (1972) Gelinlik Kızlar (1972) Cemo (1972) Zulüm (1972) Köle (1972) Utanç (1972) Güllü Geliyor Güllü (1973) Mevlana (1973) Kambur (1973) Salako (1974) Zavallılar (1974) Kuma (1974) Çapkın Hırsız (1975) İşte Hayat (1975) Deli Yusuf (1975) Mağlup Edilemeyenler (1976) Tuzak (1976) Hasip ile Nasip (1976) Baş Belası (1976) İbo ile Güllüşah (1977) Selvi Boylum Al Yazmalım (1977) Baskın (1977) Yangın (1977) Acı Hatıralar (1977) Köşeyi Dönen Adam (1978) Minik Serçe (1978) Kibar Feyzo (1978) Ne Olacak Şimdi (1979) Adak (1979)
1980'ler	Talihli Amele (1980) Deli Kan (1981) Mine (1982) Dolap Beygiri (1982) Şekerpare (1983) Seni Seviyorum (1984) Bir Yudum Sevgi (1984) Dağınık Yatak (1984) Adı Vasfiye (1985) Dul Bir Kadın (1985) Aaahh Belinda (1986) Değirmen (1986) Asiye Nasıl Kurtulur? (1986) Hayallerim, Aşkım ve Sen (1987) Kadının Adı Yok (1987) Arkadaşım Şeytan (1988) Ölü Bir Deniz (1989)
1990'lar	Bekle Dedim Gölgeye (1990) Berdel (1990) Düş Gezginleri (1992) Gece, Melek ve Bizim Çocuklar (1994) Yer Çekimli Aşklar (1995) Nihavend Mucize (1997) Eylül Fırtınası (1999)
2000'ler	Eğreti Gelin (2004)

Köşeyi Dönen Adam nedir?, Köşeyi Dönen Adam anlamı nedir?, Köşeyi Dönen Adam ne demektir?