Kozmonotlar Günü

Kozmonotlar Günü
Kozmonotlar Günü
	1965'teki Kozmonotluk Günü posteri
Resmî adı	Cosmonautics Day; День космонавтики; Den kosmonavtiki
Kutlayanlar	Rusya, eski Sovyet ülkeleri
Türü	Tarihsel
Önemi	İnsanın uzaya adım atışının kutlanılması
Tarih	12 Nisan
Bağlantılı günler	Yuri Gecesi

Kozmonotluk Günü (Rusça: День Космона́втики, Den Kosmonavtiki) Rusya ve diğer bazı ülkelerde 12 Nisan gününde kutlanılan önemli bir gündür.^[1]^[2]^[3] Polonya'da "Uluslararası Havacılık ve Kozmonotluk Günü" (Lehçe: Międzynarodowy Dzień Lotnictwa i Kosmonautyki yine 12 Nisan'da, aynı günde kutlanır.^[4] 2011 yılında 12 Nisan Uluslararası İnsan Uzay Uçuşu Günü olarak kabul edildi. Bu gün önemini 27 yaşındaki Sovyet kozmonot Yuri Gagarin'in 12 Nisan 1961 tarihinde ilk defa uzaya çıkmasından alır.^[5] Gagarin Dünya üzerinde 1 saat 48 dakika Vostok 1 uzay aracında tur atmıştı.^[6]

Bu günün önemli bir gün olduğu Yuri Gagarin'in insanlık tarihinde ilk defa uzaya çıkışının 1 yıl sonrasında, 9 Nisan 1962'de Sovyetler Birliği'nde kabul gördü. Modern Rusya'da yasanın içerisinde bu gün "Askeri Onur ve Rusya İçin Hatıra Günü" ile aynı zamanda kutlanılır.

Gagarin'in bu tarihsel uçuşu gerek Sovyet Uzay Programı gerek de Uzay Yarışı için çok büyük bir dönümdür. Gagarin hem Sovyet Rusya'da hem de Sovyetler Birliği'nin Doğu Bloku'nda büyük bir ulusal kahraman oldu. Gagarin aynı zamanda şimdi de olduğu gibi Uzay Keşifleri için büyük bir figür oldu. Moskova ve Sovyetler Birliği'ndeki birçok şehirde çok büyük gösteri yürüyüşleri oldu. Bu, Rusya'nın 2. Dünya Savaşı'nı kazandığında yapmış olduğu Zafer Yürüyüşleri'nden sonra en büyük gösterilerdi. Gagarin ülkesine döndüğünde ülkenin büyük insanlarından oluşan konvoylarla Moskova ve Kremlin'de gezdi. Sovyet lider Nikita Khrushchev tarafından en büyük Sovyet onur ödülü olan Sovyetler Birliği'nin Kahramanı ödülünü aldı.

Son zamanlarda Kozmonotluk Günü etkinlikleri, Gagarin'in heykelinin olduğu Korolvoy kentinde başlamaktadır. Katılanlar daha sonrasında polislerin de takibiyle Kızıl Meydan'a ulaşabilmek için Kremlin Duvarı Mezarlığı'nda bulunan Gagarin'in mezarına gider, Uzay Fatihleri Heykeli'nin bulunduğu Kozmonotluk Sokağı'na ilerlerler ve etkinlik Novodeviçi Mezarlığı ziyaretinden sonra biter.^{[kaynak belirtilmeli]}

1968 yılında Uluslararası Havacılık Federasyonu'nun 61. konferansı bu günü Dünya Havacılık ve Astronotluk Günü olarak kabul etti. (Aynı Yıl 2001: Bir Uzay Macerası büyük ilgi almıştı).

12 Nisan 1981'de, Vostok 1'den tam 20 yıl sonra, bir uzay mekiği (STS-1, Columbia) yörünge uçuşu için fırlatıldı, fakat uçuşu 2 gün rötarlı oldu.

7 Nisan 2011'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu bu günü Uluslararası İnsan Uzay Uçuş Günü olarak kabul etti.

1960'larda Oscar Feltsman ve Vladimir Voynovich tarafından yazılan "14 minut do starta" (Fırlatmaya son 14 dakika) şarkısı gayriresmî "kozmonotlar marşı" olarak tanındı ve bu günde düzenli olarak çalındı. 1980'lerde VIA grubunun "Zemlyane" (Dünyalılar) şarkısı popüler olunca ününü kaybetti. "Zemlyane" şarkısı 2010 yılının Rus Kozmonotluk Günü'nde resmilik kazandı. Rus kozmonotlar atandığında bir gelenekle bu şarkıyı kendi yanlarına alıp dinlerler.^{[kaynak belirtilmeli]}

2001 yılından bu yana Yuri Gecesi aynı zamanda "Dünya Uzay Partisi" olarak tanınmakta, ve Yuri Gecesi'nde tüm Dünya üzerinde uzay teması işleyen büyük partiler yapılmaktadır.

Uluslararası İnsan Uzay Uçuş Günü

12 Nisan 2017 tarihinde Yuri Gagarin'in uzaya çıkışının 56. yıldönümünü kutlamak üzere Birleşmiş Milletler bir anma etkinliği düzenledi.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Sovyet pulu, Yuri Gagarin, 1964
Sovyet pulu, Aleksey Leonov, 1967
Sovyet pulu, "Mir", 1990
Rus kozmonot Sergey Krikalyov 2002'deki Kozmonotlar Günü'nde Yuri Gagarin'in heykeline çiçek bırakmaya giderken
Jubilee coin "50 лет первого полёта человека в космос", Rusya, 2011
2011 yılında uçuşun 50. yıldönümü için Moskova'da gerçekleştirilen havai fişek gösterileri