Kalidon yaban domuzu avı, Yunan efsanesindeki en önemli kahramanca maceralardan biridir.^[2] Truva Savaşı'ndan önceki nesilde yapılmıştır ve o neslin diğer büyük kahramanca macerası Argonotlar Seferi yolculuğunu ile hemen hemen aynı zamanda olmuştur.^[3] Avın amacı, Kalidon domuzunu (Aetolia/Etolya domuzu da denir) öldürmektir.^[4] Domuz, Kral Oeneus, ayin esnasında Artemis'i onurlandırmayı unuttuğu için; tanrıça tarafından Aetolia'daki Kalidon'a zarar vermesi için gönderilmiştir. Meleager tarafından yönetilen avcılar, Yunanistan'ın önde gelen kahramanlarının çoğunu içerir. Çoğu anlatımda, postunu okla yaralayan büyük kadın kahraman Atalanta da vardır. Bu, bazı erkekleri çileden çıkarır ve trajik sonuçlar doğurur.

Yunan Mitolojisinde ve Sanatında Önemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalidonya yaban domuzu avı sayısız kahramanı bir araya getirdiğinden ^[5] -Helen kabileleri arasında klasik zamanlarda saygı gören birçok kişi vardır- klasik sanata doğal bir konu sunmuştur.^{[kaynak belirtilmeli]} Altın Post (Argonautika) arayışı veya sonraki nesilde gerçekleşen Truva Savaşı gibi, Kalidon yaban domuzu avı da birçok Yunan efsanesinin bir araya geldiği noktalardan biridir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hem Homeros hem de Hesiodos ve onların dinleyicileri bu mitin ayrıntılarıyla duymuşlardı, ancak günümüze ulaşan tam bir rivayet mevcut değildir: Oxyrhynchus'ta bulunan bazı papirüs parçalarında Yunan şair Stesichorus'un anlattıkları dışında başka bir bilgi günümüze ulaşmamıştır;^[6] Bibliotheke ("Kütüphane"), hikâyenin özetini içerir ve ondan önce Romalı şair Ovidius, Dönüşümler adlı eserinde hikâyeyi renkli ayrıntılarla derlemiştir.^[7]

Mitoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Domuz[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalidon domuzu, Yunan mitolojisinde belirli bir bölge ismi ile adlandırılan birkaç canavardan biridir. Artemis intikam almak için, Aetolia'da Kalidon şehrine domuzu göndermiştir ve dönemin birçok kahramanının katıldığı av ile öldürülmüştür. (Herakles, kendisine tanrıçanın gönderdiği Erymanthion domuzunun hakkından gelmesi ile bir istisnadır).

Orta-batı Yunanistan'daki Kalidon'un kralı Oeneus ("şarap adam"), her yıl hasat zamanı, tanrılara kutsal tepede kurbanlar sunardı.^[9] Bir yıl kral sunularına Büyük "Altın tahtın Artemis'ini" eklemeyi unuttu.^[10] Hakarete uğrayan Artemis "Yayların Leydisi", Kalidon kırsalında hayal edilebilecek en büyük, en vahşi yaban domuzunu serbest bıraktı.

Ovidius, domuzu şöyle tanımlar:^[11]

Kırlarına, bol otlu çayırlı Epir görmemişti

Bundan büyük bir boğa, ondan daha küçüktü

Sicilyadakiler bile. Kanlı yalımlar parlardı gözlerinde

Kalkık başı, korkunç bir mızrak ormanı gibi dikili

Tüyleri. Köpükler akar korkunç böğürmelerle göğsünden

Alevli. Hindistan fillerine benzerdi dişleri.

Ağzından yalımlar çıkar, yapraklan kuruturdu soluğu.

Bir olur çimlenen ekinleri eziyor. bir olur

Olgunlaşan; gözü yaşlı çiftçiyi güldürecek olan,

Ceres'in sungusu başakları kırar, ezer; harman da.

— Ovidius, Dönüşümler 8.284–289

Ovidius, yaban domuzunun kırsal kesime saldırdığını, üzüm bağlarını ve ekinleri yok ettiğini ve insanları şehir surlarının içine sığınmaya zorladığını da anlatır.^[12]

Strabon'a göre, yaban domuzunun, Theseus tarafından mağlup edilen Crommyonian Domuzu'nun yavruları olduğu rivayetini aktarır.^[13]

Av[değiştir | kaynağı değiştir]

Oeneus, Yunanistan'daki en iyi avcıları aramaları için haberciler gönderdi ve onlara ödül olarak yaban domuzu postu ve dişlerini sundu.^[14]

Argonotların bazıları bu çağrıya yanıt verir, bunların arasında Oeneus'un oğlu Meleager de vardır. Özellikle avın başarısı için "boyun eğmez" Atalanta isimli avcı kadın da katılmıştır. Artemis bir ayıya dönüşerek Atalanta'yı emzir ve kendi varisi olması için avcı olarak yetiştirmiştir. Artemis burada amacından şaşmış gibi görünmektedir. Ya da amacı kızı göndererek erkekleri bölmeyi hedeflemiş olmasıdır. Ki öylede olur; başlarını Kepheus ve Ankaios'un çektiği birçok adam, bir kadınla avlanmayı reddetmiştir. Meleager, onları ikna etti.^[15]

Meleager domuzu öldürmesini rağmen, ödülü domuzu bir okla ilk yaralayan Atalanta'ya teklif etti. Ancak, erkeklerin söz konusu olduğu yerde bir kadının ödülü almasının utanç verici olduğunu düşünen amcaları, Meleager kabul etse de etmese de, doğum hakkı gereği ödülün kendilerine ait olduğunu söyleyerek deriyi ondan aldılar. Buna ^[16] öfkelenen Meleager, amcalarını öldürdü ve deriyi tekrar Atalanta'ya verdi (Bibliotheke)

Ancak Meleager'in annesi Althaea, kardeşlerinin öldürüldüğünü öğrenince, Kaderden çaldığı odun parçasını ateşe atar ve öz oğlu Meleager'i öldürür. Böylece Artemis, Kral Oeneus'tan intikamını almış olur.

Av sırasında Peleus yanlışlıkla ev sahibi Eurytion'u öldürdü. Av sırasında ve sonrasında, avcıların çoğu ganimetler için yarışarak birbirlerine saldırdılar ve böylece Tanrıça'nın intikamını almaya devam etmiştir.^[17] Homeros'a göre "tanrıça, Kuretler ve Aetolialılar arasında domuzun kıllı postu ve kellesi için kargaşa çıkarır." ^[18]

Dinleyin, dostlar, anlatayım size, aklımda çok eski bir olay var: Kuretlerle savaşa dayanıklı Aitollar, Kalidon dolaylarında savaşır boğuşurlar. Aitollar güzel Kalidon ilini savunur canla başla, Kuretlerse Kalidon’u almak için yanar tutuşurlar. Altın tahtlı Artemis iş açar başlarına; sunmadı, diye bahçesindeki taze meyveleri, çok içerlemiştir Oineus’a. Öbür tanrılar yüzlük kurbanların tadını çıkarır, ulu Zeus’un kızıysa alamaz payını, Oineus ya unutmuş ya da akıl edememiştir, büyük bir suç işlemiştir yüreğinde. Kızar okçu tanrıça, Zeus’un kızı, bir yabandomuzu salar, ak dişli bir canavar, hayvan girer altüst eder bahçeyi, koca ağaçları söker dibinden, kökleriyle, meyveleriyle yere serer. vcılar, köpekler toplar Meleagros, Oineus’un oğlu, gelir yabandomuzunu öldürür. Öyle kocamanmış ki bu domuz, hakkından gelinemezmiş birkaç kişiyle. Almış çok insanın canını. Tanrıça hır çıkarır onun ölüsü yanında, kellesini, kıllı postunu bakalım kim alacak, der, Kuretler mi, ulu canlı Aitollar mı?

— Homeros, İlyada 9.Kitap

Lakonya'daki Tegea'daki Athena Alea Tapınağı'nda korunan domuz derisi, Pausanias'ın MS 2. yüzyılda rivayete göre, "zamanla çürümüş ve artık tamamen kılsız" olan Calydonia Domuzu'nun derisi gördüğünü söyler.^[19] Ayrıca Pausanias, dişlerin, Augustus tarafından Marcus Antonius'nin yenilmiş müttefiklerinden ganimet olarak alınıp, Roma'ya götürüldüğünü belirtir;^[20] "Kalidon yaban domuzunun dişlerinden biri kırıldı", Pausanias, "geri kalanın imparatorun bahçelerinde, Dionysos'un kutsal alanında tutulduğunu ve yaklaşık yarım kulaç uzunluğunda olduğunu" ekler,^[21] Kalidon yaban domuzu avı, tapınağın ana alınlığının temasıdır.

Avcılar[değiştir | kaynağı değiştir]

İlyada'ya göre ava katılan kahramanlar Yunanistan'ın dört bir yanından toplanmıştır.^[22] Yunan şair Bacchylides, Meleager'ın kendisini ve diğer avcıları "Helenlerin en iyisi" olarak tanımlar.^[23]

Tablo şunları listeler:^[24]

• Pausanias'ın Tegea'daki Athena Alea Tapınağı'nda ^[25] gördükleri ve Pausanias'ın bahsettiği bir başka kahraman olan Ischepolis.^[26]
• Hyginus tarafından listelenenler.^[27]
• Ovidius'un Dönüşümler 8. Kitabındaki listesinde belirtilenler.^[28]
• Apollodoros tarafından listelenenler.^[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Apollodorus, Apollodorus, Kütüphane, Sir James George Frazer tarafından İngilizce Çeviri ile, FBA, FRS 2 Ciltte. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press ; Londra, William Heinemann Ltd. 1921. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Aymard, J., Essai sur les chasses romaines, Paris 1951.
• Bacchylides, Odes, Diane Arnson Svarlien tarafından çevrildi. 1991. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu 13 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Diodorus Siculus, Diodorus Siculus: Tarih Kütüphanesi . CH Oldfather tarafından tercüme edilmiştir, on iki cilt, Loeb Classical Library, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press ; Londra: William Heinemann, Ltd. 1989. Bill Thayer'ın çevrimiçi versiyonu 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Hard, Robin, The Routledge Handbook of Greek Mythology: HJ Rose'un "Handbook of Greek Mythology" adlı kitabına dayanarak, Psychology Press, 2004, 9780415186360 . Google Kitaplar 26 Mayıs 2021^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Hyginus Gaius Julius, Fabulae Apollodorus içinde Kütüphane ve Hyginus' Fabuae: Yunan mitolojisinde İki El Kitapları, Çeviri, tanışma ile R. Scott Smith ve Stephen M. Trzaskoma, Hackett Publishing Company, 2007 yılına kadar.978-0-87220-821-6ISBN'si 978-0-87220-821-6 .
• Homer, İlyada İngilizce Çevirisi, AT Murray, Ph.D. iki ciltte . Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press ; Londra, William Heinemann, Ltd. 1924. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu .
• Kerényi, Karl (1959), Yunanların Kahramanları, Thames ve Hudson, Londra, 1959.
• Belediye Başkanı, Adrienne, İlk Fosil Avcıları: Yunan ve Roma Zamanlarında Dinozorlar, Mamutlar ve Mit, Princeton University Press, 2011. 978-0-691-15013-0ISBN'si 978-0-691-15013-0 .
• Ovid, Metamorfozlar, Brookes More, Boston, Cornhill Publishing Co. 1922. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Ovid . Metamorfozlar, Cilt I: Kitaplar 1-8 . Frank Justus Miller tarafından çevrilmiştir. GP Goold tarafından revize edilmiştir. Loeb Klasik Kütüphane No. 42. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1977, ilk kez 1916'da yayınlandı. 978-0-674-99046-3ISBN'si 978-0-674-99046-3 . Harvard University Press'in çevrimiçi versiyonu 14 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Parada, Carlos, Yunan Mitolojisine Soykütük Rehberi, Jonsered, Paul Åströms Förlag, 1993. 978-91-7081-062-6ISBN'si 978-91-7081-062-6 .
• Pausanias, Pausanias Yunanistan'ın İngilizce Çevirisi ile Tanımı WHS Jones, Litt. D. ve HA Ormerod, MA, 4 Ciltte. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1918. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu 5 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Gül, Carol, Devler, Canavarlar ve Ejderhalar: Bir Folklor, Efsane ve Mit Ansiklopedisi, WW Norton, 2001. 9780393322118ISBN'si 9780393322118 .
• Ruck, Carl AP ve Danny Staples, 1994. Klasik Mitin Dünyası, s. 196
• Strabon, Coğrafya, Horace Leonard Jones tarafından çevrildi; Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; Londra: William Heinemann, Ltd. (1924). LacusCurtis 18 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Perseus Dijital Kütüphanesinde çevrimiçi versiyon, Kitaplar 6 – 14 9 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
• Swinburne, Algernon Charles. "Calydon'daki Atalanta"*

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Ex-collection the textiles merchant Sir Francis Cook, assembled in Victorian times at Doughty House, in Richmond, south-west London.
2. ^ Hard, p. 415, calls it "the greatest adventure in Aetolian legend".
3. ^ Hard, p. 416, describes the boar-hunt as being "almost as famous" as the voyage of the Argonauts.
4. ^ Rose, p. 66.
5. ^ ^{a b c d} Apollodorus, 1.8.2.
6. ^ Strabo, Geography 10.3.6, referring to events of the hunt, does remark "as the poet says".
7. ^ Xenophon, Cynegetica x provides some details of boar-hunting in reality; for other classical sources related to boar hunting see Aymard, pp. 297–329.
8. ^ The University of Michigan Library, Collection: "Art Images for College Teaching", ID GAS170 26 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., title: "Treasury of Sikyon, Delphi: the Calydonian Boar, fragment of a metope".
9. ^ Hard, p. 413; Kerényi, p. 115.
10. ^ Homer, Iliad 9.533ff.; the poet's concern is with Meleager's role in the battle begun over the boar's carcass, which embroiled Meleager and the Curetes, who were attacking his city of Calydon, rather than with the hunt itself, which he swiftly summarizes in a handful of lines.
11. ^ Ovid, Metamorphoses 8.284–289.
12. ^ Ovid, Metamorphoses 8.290–299.
13. ^ ^{a b} Strabo, Geography 8.6.22.
14. ^ The pelt remained a trophy at the temple of Tegea, which was enriched with prominent reliefs of the Calydonian boar hunt, in which the Boar took the central place in the composition. The temple, however, was dedicated not to Artemis, but to that other Virgin Goddess, Athena Alea.
15. ^ Euripides, fragment 520, noted by Kerényi, p. 119, with note 673.
16. ^ According to Diodorus Siculus, 4.34.4 10 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., "He had honoured a stranger woman above them and set kinship aside".
17. ^ Kerényi, p. 115.
18. ^ Homer, Iliad 9.547–549.
19. ^ Pausanias, 8.47.2.
20. ^ Pausanias, 8.46.1.
21. ^ Pausanias, 8.46.5. According to Mayor, pp. 142–143, such a tusk, almost a meter in length, would most likely have been a prehistoric elephant tusk.
22. ^ Homer, Iliad 9.543–544.
23. ^ Bacchylides, 5.111.
24. ^ For alphabetical lists of the hunters given by Pausanias, Hyginus, Ovid, and Apollodorus, see Parada, s.v. CALYDONIAN HUNTERS.
25. ^ Pausanias, 8.45.6–7.
26. ^ ^{a b} Pausanias, 1.42.6.
27. ^ Hyginus, Fabulae 173.
28. ^ Ovid, Metamorphoses 8.299—317, 360.
29. ^ Ovid, Metamorphoses 8.306.
30. ^ Ovid, Metamorphoses 8.316–317.
31. ^ Ovid, Metamorphoses 8.391—402.
32. ^ Ovid, Metamorphoses 8.305.
33. ^ ^{a b} Ovid, Metamorphoses 8.308, says only that Actor's two sons (Actoridaeque pares) took part in the hunt, without naming them, elsewhere they are Eurytus and Cteatus, see Apollodorus, 2.7.2 with Frazer's note 2.
34. ^ Ovid, Metamorphoses 8.345.
35. ^ ^{a b c d e} According to both Ovid and Apollodorus, the sons of Thestius took part in the hunt, scorned Atalanta, demanded the boar's skin, and were killed by Meleager (Ovid, Metamorphoses 8.432–444; Apollodorus, 1.8.2–3). In Ovid's account of the hunt, the sons were Plexippus and Toxeus; Apollodorus, in his account does, not say who the sons were, but elsewhere (1.7.10) he says the sons were Plixippus, Eurypylus, Evippus, and Iphiclus.
36. ^ Ovid, Metamorphoses 8.360–361 (Miller translation revised by Goold) 6 Mayıs 2021^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Parada, s.vv. CALYDONIAN HUNTERS, Hippalmus 1.
37. ^ Ovid, Metamorphoses 8.360 7 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Latin ed. Hugo Magnus)
38. ^ Ovid, Metamorphoses 8.360–361 (Miller translation revised by Goold) 6 Mayıs 2021^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Parada, s.vv. CALYDONIAN HUNTERS, Pelagon 3.