Johnny Torrio
Johnny Torrio (1939)
Doğum	Donato Torrio 20 Ocak 1882
Ölüm	16 Nisan 1957 (75 yaşında)

John Donato Torrio^[1] (doğum adı Donato Torrio, 20 Ocak 1882 – 16 Nisan 1957), 1920'lerde Chicago Outfit'in kurulmasına yardım eden bir İtalyan-Amerikan gangsteriydi. Daha sonra yönetim Torrio'nun koruması Al Capone'a miras kalmıştır.^[2] Torrio 1930'larda Ulusal Suç Sendikası'nı önerdi ve daha sonra Şanslı Luciano ve Luciano suç ailesi için danışman oldu.

Torrio'nun birkaç takma adı vardı; öncelikle kurnazlığı ve ustalığı sebebiyle "Tilki" lakabı takılmıştı.^[3] Amerikan organize suçlarının en etkili şahsiyetlerinden biri olarak kabul edilen Torrio, yetkilileri ve kronikleri etkiledi.

ABD Hazine yetkilisi Elmer Irey, onu "Amerika'daki en büyük gangster" olarak kabul etti ve şunları yazdı; "O en akıllısıydı ve, bunu söylemeye cüret edebilirim, tüm gangsterlerin en iyisiydi. 'En iyi' burada yeteneği ifade ediyor, ahlaki değerleri değil."^[4] Chicago Suç Komisyonu'ndan Virgil W. Peterson, "Örgütsel bir deha olarak yeteneklerine, New York City bölgesindeki büyük çete patronları tarafından büyük ölçüde saygı duyulduğunu" belirtti.^[5] Suç gazetecisi Herbert Asbury, "Yeraltı olaylarının bir organizatörü ve yöneticisi olarak, Johnny Torrio, Amerikan suçlarının tarihçesinde eşsizdir; muhtemelen bu ülkenin henüz üretmediği gerçek bir dehaya en yakın şeydi."^[6]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Torrio Güney İtalya'da Tommaso Torrio ve Maria Carluccio'nun çocuğu olarak dünyaya geldi. Torrio iki yaşındayken demiryolu çalışanı olan babası bir iş kazasında öldü. Kısa bir süre sonra Torrio, Aralık 1884'te dul annesiyle New York'un Aşağı Doğu Yakası'ndaki James Caddesi'ne göç etti. Annesi daha sonra tekrar evlendi.

İlk işleri Manhattan'da kapıcılık ve fedailik yapmaktı. Henüz gençken, James Street sakini Robert Vanella ile birlikte bir sokak çetesine katıldı ve çetenin lideri oldu; sonunda yeterince para biriktirmeyi başardı ve grup için bir bilardo salonu açtı ve oradan kumar ve tefecilik gibi yasadışı faaliyetler sayesinde çetesini büyüttü. Torrio'nun iş anlayışı, meşhur Five Points Gang'ın lideri Paul Kelly'nin dikkatini çekti. Torrio'nun çetesi meşru işler yürütüyordu, ancak asıl ilgiyi ve geliri bahisçilik, tefecilik, kaçırma, fuhuş ve afyon kaçakçılığından elde edilen gelirlerle desteklenen sayı oyunuydu. Al Capone, Kelly'nin kulübünde çalışan iken, Torrio'nun zekasına hayran kaldı ve ona bir akıl hocasıymış gibi baktı.

Capone başka çetelere de üye olmakla birlikte en son Five Points Gang'e katıldı. Torrio sonunda Capone'u, Brooklyn'in Coney Island bölümünde Torrio'nun iş ortağı Frankie Yale'ye ait bir bar olan Harvard Inn'de barmen yapması için kiraladı.

Chicago'ya taşınma[değiştir | kaynağı değiştir]

Torrio, Chicago'da 100'den fazla genelev sahibi olan "Big Jim" Colosimo'nun karısı ve iş ortağı olan Victoria Moresco'nun yeğeniydi. Laurence Bergreen'e göre, "Torrio [aynı zamanda] Colosimo'nun yeğeni olarak tanımlanıyor, ancak ilişkiyi doğrulayacak herhangi bir kanıt olmadığı için, akrabalıklarının ailesel olmaktan çok ruhani olması daha olasıdır".

1909'da Colosimo, Kara El'den gelen gasp sorunlarıyla ilgilenmek için Torrio'yu Chicago'ya davet etti. Torrio gaspçıları ortadan kaldırdı ve Chicago'da kaldı; Colosimo'nun operasyonlarını yönetti ve onlara yönelik tehditlerle başa çıkmak için gereken suç teşkilatını organize etti.

1919'da Capone, Torrio'nun davetlisi olarak New York'tan Chicago'ya geldi. Capone, Chicago'da bir genelevde fedai olarak işe başladı.

Colosimo Cinayeti[değiştir | kaynağı değiştir]

İçki Yasağı 1920'de yürürlüğe girdiğinde, Torrio çeteyi kaçakçılık yapmaya zorladı, ancak Colosimo inatla bu teklifi reddetti. Mart 1920'de Colosimo, Moresco ile tartışmasız bir şekilde boşandı. Bir ay sonra, Colosimo ve Dale Winter, Indiana, West Baden Springs'e kaçtı. Döndüklerinde Güney Yakası'nda bir ev satın aldı. 11 Mayıs 1920'de Torrio, Colosimo'yu aradı ve restoranına bir sevkiyatın gelmek üzere olduğunu söyledi. Colosimo sevkiyatı beklemek için oraya gitti, ama sevkiyat yerine bir pusuda vurulup öldürüldü. İddiaya göre Frankie Yale, New York'tan Chicago'ya seyahat etmiş ve Chicago Outfit'ten arkadaşları Torrio ve Capone'un emriyle uzun süredir çete patronu olan Colosimo'yu öldürmüştü. Chicago polisi tarafından şüphelenilmesine rağmen, Yale asla resmen suçlanmadı. Colosimo'nun, Winter'la evlendikten sonra "yumuşamış" olduğu ve çetesinin kaçak kâr elde etmesine engel olduğu için öldürüldüğü iddia edildi. Al Capone de silahlı adam olarak önerildi. Colosimo'nun boşanmanın mali düzenlemelerinden memnun olmayan eski karısı da cinayeti düzenleyebileceği üzerinde durulmuştur.

North Side Gang ile rekabet[değiştir | kaynağı değiştir]

Torrio, sağ kolu Capone ile, şehirdeki en büyük İtalyan organize suç grubuna başkanlık etti. Torrio çete savaşları içine girmekten çekiniyordu ve rakip suç gruplarına ait topraklar üzerinde anlaşmalar yapmaya çalıştı. Dean O'Banion liderliğindeki daha küçük bir çete olan North Side Gang karışık bir etnik kökene sahipti ve Torrio ile müttefik olan Genna kardeşlerin baskısı altına girdi. O'Banion, Torrio'nun, Genna kardeşler ile aralarındaki anlaşmazlıklarına uzlaşmacı olduğu iddialarına rağmen, Gennaların Kuzey Yakası'na tecavüzüne karşı koymaya yardımcı olmadığını gördü. Torrio, önemli bir adım olarak, 10 Kasım 1924'te çiçek dükkanında O'Banion cinayetini düzenledi. Bu, Vincent Drucci ve Bugs Moran tarafından desteklenen çetenin başına Hymie Weiss'in geçmesine neden oldu. Weiss, O'Banion'un yakın bir arkadaşıydı ve Kuzey Yakalılar, katillerinden intikam almayı bir öncelik haline getirdi.

Suikast girişimi ve Capone'a devir[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 1925'te Capone pusuya düşürüldü ve bu pusu onu sarstı fakat yara almadı. On iki gün sonra, 24 Ocak'ta Torrio, karısı Anna ile alışverişten dönerken pek çok kez vuruldu. İyileştikten sonra, tamamen istifa etti ve kontrolü, yasadışı bira fabrikalarına giren bir organizasyonun yeni patronu olan ve siyasi ve kanuni yaptırımdan korunan Kanada'ya kadar ulaşan bir ulaşım ağının yeni patronu olan 26 yaşındaki Capone'ye devretti. Bunun sayesinde Capone, geliri artırmak için daha fazla şiddet kullanabildi. Ondan likör almayı reddeden bir kurum sık sık havaya uçtu ve 1920'lerde bu tür bombalamalarda 100 kadar insan öldü. Rakipleri, Capone'u şehirdeki genelevlerin çoğalmasından sorumlu olarak gördü.

1925'in sonlarında Torrio, karısı ve annesiyle birlikte artık mafya işiyle uğraşmadığı İtalya'ya taşındı. Chicago Outfit'in tüm kontrolünü Capone'a verdi ve "Hepsi senin, Al. Ben mi? Bırakıyorum. Benim için Avrupa daha iyi." dedi. Torrio, kaçak içki, kumar ve fuhuştan yılda yaklaşık 70.000.000 dolar (2018 dolarında 997.500.000 dolar) hasılat yapan bir suç imparatorluğunu terk etti.

Sonraki yıllar ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1928'de Torrio, Benito Mussolini'nin İtalya'daki Mafya'ya baskı yapmaya başlamasıyla Amerika Birleşik Devletleri'ne döndü. Lucky Luciano, Longy Zwillman, Joe Adonis, Frank Costello ve Meyer Lansky de dahil olmak üzere bir dizi önde gelen gangsterin rol aldığı Big Seven adlı Doğu Yakası kaçakçılarının gevşek bir kartelini organize etmesi teklif edildi ve Torrio da bu teklifi kabul etti. Torrio ayrıca, Chicago ve New York'ta patlak veren çeteler arasındaki topyekun savaşları önleyecek ulusal bir organın oluşturulmasını önerdi. Fikri olumlu karşılandı ve Mayıs 1929'da Atlantic City'de Torrio, Lansky, Luciano ve Costello tarafından bir konferans düzenlendip Ulusal Suç Sendikası kuruldu.

Torrio, 1936'da gelir vergisi kaçırmakla suçlandı ve birkaç başarısız temyizden sonra Torrio 1939'da iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1940 yılında, Torrio'nun Vanella, Jack Cusick ve Capone ile ortak olduğu mülk, Capone'un vergi suçlarını karşılamak için açık artırmada satıldı. Serbest bırakıldıktan sonra ölümüne kadar sessizce yaşadı.

16 Nisan 1957'de Torrio, Brooklyn'de bir berber koltuğunda oturup saçını kestirmeyi beklerken kalp krizi geçirdi; birkaç saat sonra yakındaki bir hastanede öldü. Medya, cenazesinden üç hafta sonrasına kadar ölümünü öğrenmedi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]