John Toshack

Kişisel bilgileri
Tam adı	John Benjamin Toshack
Doğum tarihi	22 Mart 1949 (75 yaşında)
Doğum yeri	Cardiff, Galler
Boyu	1,85 m (6 ft 1 in)
Mevkisi	Forvet
Profesyonel kariyeri*
Yıllar	Takım	Maç	(Gol)
1965-1970	Cardiff City	162	(74)
1970-1978	Liverpool	246	(96)
1978-1984	Swansea City	63	(25)
Toplam		471	(195)
Millî takım kariyeri
1968-1969	Galler U-23	4	(0)
1969-1980	Galler	40	(12)
Teknik direktörlük kariyeri
1978-1983	Swansea City
1983-1984	Swansea City
1984-1985	Sporting
1985-1989	Real Sociedad
1989-1990	Real Madrid
1991-1994	Real Sociedad
1994	Galler
1995-1997	RC Deportivo de La Coruña
1997-1999	Beşiktaş
1999	Real Madrid
2000-2001	Saint-Étienne
2001-2002	Real Sociedad
2002-2003	Calcio Catania
2004	Real Murcia
2004-2010	Galler
2011-2012	Makedonya
2013	Hazar Lenkeran
2014-2016	Vidad
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. Güncelleme: 17 Ekim 2016

John Benjamin Toshack (d. 22 Mart 1949, Cardiff), Galli futbol teknik direktörü ve eski futbolcudur. 1997-1999 yılları arasında Beşiktaş teknik direktörlüğü yapmıştır. Toshack 2004 yılından itibaren uzun bir süre Zaman gazetesinde Türkiye millî futbol takımı ve Türk futbolu hakkındaki yorumlar yapmıştır. 1970'li yılların en başarılı futbolcularından biri kabul edilen Toshack, Galler millî formasını 40 kez giymiş ve 12 gol atmıştır.

Futbolculuk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Toshack, Galler, Cardiff'te, İskoç bir baba ve Galli bir annenin oğlu olarak doğdu. 16 yaşında Cardiff City'de profesyonel futbola başladı. İlk maçını 13 Kasım 1965'te Leyton Orient'e karşı oynadı ve oyuna sonradan dahil olan Toshack bir de gol kaydetti. 16 yaş 236 günlükken oyuna girerek takımda forma giyen en genç futbolcu oldu ve bu rekor 2007'de Aaron Ramsey tarafından kırıldı. Sonraki yıllarda kendini daha çok gösterdi. Ocak 1970'te ilk hat-trickini Galler Kupası'nda Ebbw Vale FC'ye kaydetti. Brian Clark ile beraber oluşturdukları hücum hattı kulüp tarihine geçti. 1968-69 sezonunda tüm resmi maçlarda 31 gol atarak, kulüpte en çok gol atma rekorunu Hughie Ferguson ile birlikte 2003'e kadar korudu. O sezon Kupa Galipleri Kupası'nda ilk tur Porto'ya elenirlerken, takımın attığı 3 golün ikisini kaydetti. 70-71 sezonunda Kasım ayına dek Cardiff'te forma giyen Toshack, takımın Kupa Galipleri Kupası'nda çeyrek finale gelmelerine yardım etti ve Avrupa'da 4 maçta 5 gol kaydetti. Real Madrid ile oynanan çeyrek final maçlarında ise Liverpool'da olduğu için oynayamadı.

Cardiff City'de geçen 4 yıldan sonra 11 Kasım 1970'te Bill Shankly tarafından Liverpool'a transfer edildi. Millî takımda da oynamaya başlayan forvete 110.000 £ ödendi. Toshack, ilk maçına imzadan üç gün sonra kendi sahalarında Coventry City FC'ye karşı aldıkları 0-0'lık beraberlikte giydi. İlk golü ise bir hafta sonra yine kendi sahaları Anfield'de Merseyside derbisinde attı. Everton FC'ye karşı oynadıkları maçın ilk yarısı 0-0 bitmişti. İkinci yarıya hızlı başlayan Everton durumu 2-0'a getirdi. 69. dakikada Steve Heighway'in golü Liverpool'u oyuna döndürdü. 76. dakikada da Toshack'ın attığı golle durum 2-2 oldu. 84. dakikada Chris Lawler'ın attığı golle Liverpool maçı 3-2 kazandı. Toshack'ın golü, onu daha önce çok fazla para ödendiği için onu eleştiren taraftarlara sevdirdi.

1971'de Scunthorpe United'dan transfer edilen Kevin Keegan ile Toshack, efsanevi bir ikili oluşturdular. Toshack topları indirip, Keegan da gole çeviriyordu. Bu ortaklıkları ünlü spiker David Coleman'ın "Toshack, Keegan, bir sıfır!" klasiğini ortaya çıkardı. İkilinin başarısını futbol dergisi Shoot, onları Batman ve Robin kıyafetleri içinde göstererek vurguladı. Keegan'ın, Alman Hamburg'a transfer olana dek attığı 100 golün çoğunu Toshack hazırlamıştı.

Liverpool yıllarında Toshack 96 gol kaydetti. 1973, 76 ve 77'de üç lig şampiyonluğu, 1973 ve 76'da iki UEFA Kupası, bir kez de Şampiyon Kulüpler Kupası şampiyonluğu gördü. 1976'da FA Community Shield kupasını Toshack'ın attığı golle 1-0 kazandılar. 1971-72 ve 1975-76 sezonlarında sırasıyla 13 ve 23 golle takımının en golcü ismi oldu. Ancak futbol hayatı sakatlıklar yüzünden sekteye uğradı ve Şubat 1978'de Harry Griffiths'in yerine eski takımı Cardiff City'nin ezeli rakibi Swansea City'ye futbolcu/teknik adam olarak geçti ve futbolu orada bıraktı.

Toshack, Liverpool resmi web sitesinde düzenlenen ankette en başarılı 100 Liverpool futbolcu arasına 34. olarak girdi. 1981'de ise BBC Galler tarafından futbolculuğu ile "Yılın En İyi Sporcusu" ödülünü kazandı.

Millî takım kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1968-69 arasında Galler 23 yaş altı millî takımında forma giydi. 1969'dan 1980'e kadar da Galler millî futbol takımında oynadı. 40 maçta 12 gol kaydetti. 1979'da Britanya Turnuvası'nda İskoçya'ya hat-trick yaptı.

Teknik direktörlük kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Swansea dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Toshack, Mart 1978'de 28 yaşında, Swansea'nin eski hocası Harry Griffiths'i yardımcısı yaparak ilk teknik adamlık deneyimine başladı ve İngiliz liglerinin en genç teknik adamı oldu. Eski Liverpool oyuncularının Swansea'ye gelmesini sağladı. 4. lig takımı olan Swansea 24 takım arasında 3. olarak 3. Lig'e yükseldi. 1978-79 sezonunu da 3. Lig üçüncüsü olarak bir kez daha lig atladılar. Son maçlardan birinde yedeklerden oyuna giren Toshack da gol atarak takımına destek oldu. 14 yıl sonra takımı 2. Lige geri döndüren Toshack takımı 12. yaptı. 1980-81 sezonunda son maça kadar 1. Lig'e çıkma şansını korudular. Son maçlarını 3-1 kazanan takım 1. Lig'e çıktı. Toshack da bir takımı en alt ligden en üst lige en hızlı taşıyan hoca unvanını kazandı.

1. Lige fırtına gibi başayan ve 340.000£'a eski Liverpool'lu Colin Irwin'i alan Swansea Ekim ayında tarihinde ilk kez liderliği gördü. Büyük takımlara karşı aldıkları galibiyetlerle zaman zaman liderliğe geçen Swansea, sezon sonuna doğru sakatlıklar ve kısıtlı kadro sorunları nedeniyle lig 6.sı oldular. Liverpool ile oynadıkları bir maç öncesi hayatını kaybeden ve Toshack'ı Liverpool'a getiren Bill Shankly anısına yapılan saygı duruşunda Liverpool forması giydi. Bu başarılı sezondan sonra ise takımın düşüşü başladı. 82-83'te 1. ligden, 83-84'te 2. Ligden düştü. Ekim 1983'te takımdan ayrılan Toshack aralık ayında takıma geri döndü. 1984'te önceki pahalı transferlerin de etkisiyle kulüp iflasını açıkladı. Toshack da takımdan ayrıldı.

İspanya dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1984-85'te ilk kez Britanya dışına çıkıp Portekiz takımı Sporting teknik adamlığına başladı. Lig ikincisi oldular. Kupasız geçen bir sezon sonrası takımdan ayrıldı. 1985'te ise Real Sociedad'ın başına geçti. İlk sezonunda 7., ikinci sezonunda ise 10. oldu. 1987-88 sezonunda ise lig ikinciliğini kazandılar. Sonraki sezon ise 11. oldular. Copa del Rey'de ise 1987'de birinci, 1988'de ise ikinci oldular. Bu performansı ile 1988-89 sezonunda Real Sociedad'ın başında Don Balón Ödüllerinde "En İyi Teknik Adam" ödülünü kazandı.

1989'da İspanyol devi Real Madrid'in başına geçti. Sezon sonu Valencia'nın 9 puan üstünde şampiyon oldular. Bu Real Madrid'in üst üste aldığı 5. şampiyonluk olmuştu. Toshack bir kez daha Don Balon ödülüne de sahip oldu. Sonraki sezona da başarılı başladı ve Barcelona'yı iki maçta da yenerek İspanya Süper Kupası'nı müzeye götürdü. Ancak sonraki sezon lige iyi başlayamayınca Kasım 1990'da kovuldu. 1991-1994 arası tekrar Sociedad'a geçti. 3 sezon boyunca önemli bir başarıya imza atamadı.

1994'te Galler millî futbol takımı antrenörü Terry Yorath Dünya Kupası'na katılmayı az farkla kaçırınca, yerine Toshack getirildi. İlk maçında Norveç'e 3-1 yenilen Toshack, Federasyon ile sorunları olduğunu söyleyerek istifa etti. Ancak maçtan önce Yorath'ın kovulmasını protesto eden Galli taraftarlar tarafından yuhalanmasının da bunda etkisi vardı.

1995-96 sezonunda İspanyol RC Deportivo de La Coruña takımının başına geldi. Geldiği gibi önce Teresa Herrera Kupası'nı sonra da eski takımı Real Madrid'i iki maçta da yenerek Supercopa de España'yı takıma tarihinde ilk kez kazandırdı. Ligeyse kötü başladı ve ekim ayında 12.liği gördüler. Sezon sonu 9. olup başarı kazanamasa da Kupa Galipleri Kupası'nda yarı final gördü. Takım içinde futbolcularla tartışmalar yaşadı. Özellikle Bebeto, Toshack'a hakaret ederek teknik adamla bir sorun yarattı. Toshack daha sonra onları 20 yıllık kariyerinde gördüğü en kötü futbolcular olarak betimledi. Sonraki sezon başında kulüp yönetimi büyük bütçeli transferler yaptı. Bunların en önemlisi Rivaldo oldu. Toshack ise bu finansal yönetimi eleştiriyordu. Sezona ise tarihlerinin en iyi başlangıçlarını yaptılar ve 17 maç namağlup ilerlediler. Real Madrid ile oynadıkları bir maçta hakeme dedikleri hakkında federasyondan para cezası aldı. 4 Ocak 1997'de Barcelona'ya 1-0 yenildikleri maçtan sonra Toshack sezon sonu ayrılacağını açıkladı. Takım içi huzursuzluk sonucu puan kayıpları artınca beklenen oldu ve Toshack istifa etti.

Sonraki yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

1997'de Beşiktaş'ın başına geçti. Ligde 6. oldular. Ancak Türkiye Kupası'nda Galatasaray'a penaltılarla üstünlük kurup kupayı kazandılar. Sezon sonu Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı da müzeye götürdüler. Sonraki sezon ise ligi bir puanla, kupayı da ikinci maç sonucu Galatasaray'a kaptırdılar. Sonraki sezon ise İsrail ekibi MK Hapoel Hayfa'ya elenmeleri ile Şampiyonlar Ligi'ne ilk turdan veda ettiler. Forvet Ertuğrul Sağlam'ı stoperde oynatması gibi farklı sistemleri ile eleştirildi. Sezon ortasında takımdan ayrıldı.

Şubat 1999'da Guus Hiddink'in yerine Real Madrid'e geri döndü. Toplam 37 maçta 19 galibiyet 9 beraberlik 9 mağlubiyet aldı. Kupa anlamında başarısız olsa da takım içindeki sorunların dinmesine yardımcı oldu. Sonraki sezona da Madrid'in başında olsa da kasım ayında yerini Vicente del Bosque'ye bıraktı ve Real Madrid 4 sene içinde hem İspanya'yı hem de Avrupa'yı domine etti.

2000-01 sezonuna Fransız Saint-Étienne'nin başına başladı ancak kötü skorlar yüzünden devre arasında takımdan gönderildi. Ocak 2001'de ise La Liga sonuncusu Real Sociedad'ın başına geldi. Takımda birçok değişiklik yaptı. Bunlardan en önemlisi daha önce yaşlı futbolcuların sahip olduğu kaptanlık pazubandını 19 yaşındaki Xabi Alonso'ya verdi. Takım sezon sonu küme düşmekten kurtulup, 14. oldu. 2001-02 sezonunda ise 13. oldular. Ocak 2002'de takıma Nihat Kahveci'yi transfer etti. Sezon sonu takım ile yollarını ayırdı.

2002-03 sezonunda İtalya 2. Ligi takımlarından Calcio Catania'nın başına geçti. 50 yıldan fazla bir süredir sadece İtalyan hocalarla çalışan takımda başarı sağlayamadı ve sezon sonunu görmeden takımdan ayrıldı. 2004'te ise bir süre Real Murcia'yı çalıştırdı.

2013 yılının mart ayında Azerbaycan kulübü olan Azerbaycan Ligi takımlarından Hazar Lenkeran kulübünde Teknik direktörlük görevine getirilen Toshack, buradaki görevinden istifa ederek 2014 yılında Botola Pro takımlarından Vidad'la sözleşme imzalamıştır.

Galler dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

12 Kasım 2004'te Toshack bir kez daha Galler'in başına getirildi. Euro 2008 elemelerinde 7 takımlı grupta 5. oldu. 2007'de eski futbolculardan Dean Saunders'ı yardımcı antrenör yaptı. 2010 FIFA Dünya Kupası elemelerine de iki galibiyetle başlasalar da bu başarının devamı gelmedi. Galler'in 21 yaş altı millî takımı ile de ilgilenen Toshack, oyuncu izleme sistemlerini de geliştirerek, U-21 takımının daha iyi sonuçlar almasına da yardım eti. Euro 2012 elemelerinde 5 Eylül 2010 Tarihinde Galler'in Karadağ ile oynadığı maçta 1-0 yenilmesi sonrası 9 Eylül 2010 tarihinde millî takımdaki görevinden ayrıldı.

Makedonya Cumhuriyeti millî futbol takımı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Toshack, 7 Ağustos 2011 tarihinde Makedonya Cumhuriyeti millî futbol takımının teknik direktörü olarak atandı. Fakat John Toshack'ın, Makedonya Futbol Federasyonu Başkanı Ilcho Gjorgjioski'nin istediği şartları sağlamaya hazır olmadığı için 13 Ağustos 2012 tarihinde kontratına son verildi. Giorgjioski, Toshack'dan, Makedonya'ya taşınmasını istemiş fakat Toshack ise Makedonya'da oturmak yerine, İspanya'dan gidip gelmeyi tercih ettiğini söylemiştir. Toshack, Makedonya ile çıktığı 8 maçta 1 galibiyet elde edebilmiştir.^[1]

Hazar Lenkeran[değiştir | kaynağı değiştir]

63 yaşındaki teknik direktör, 8 mart 2013 tarihinde Azərbaycan Premyer Liqası takımlarından Hazar Lenkeran ile anlaşma sağlamıştır.^[2]

22 Kasım 2013 tarihinde Azərbaycan Premyer Liqası'nda ilk 14 maçta 14 puan toplayarak kötü bir grafik çizen Toshack teknik direktörlük görevinden istifa ettiğini açıklamıştır.

Wydad Casablanca[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 yılında Botola Pro takımlarından Vidad ile sözleşme imzalamıştır.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Oğlu Cameron Toshack da bir süre futbolcu olsa da başarılı olamadı. Şimdi ise kendisi gibi teknik direktörlük yapmaktadır. Kuzeni John Mahoney de 1970'lerde İngiltere'de futbol giymiş bir Galli millî futbolcudur.

Takım arkadaşı Steve Heighway ile birlikte Toshack Highway adlı bir rock grubunun isim babası oldu.

Başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Futbolculuk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Cardiff City

• Cwpan Cymru Şampiyonluğu (3): 1967, 1968, 1969

Liverpool

• Football League First Division Şampiyonluğu (3): 1972-73, 1975-76, 1976-77
• Şampiyon Kulüpler Kupası Şampiyonluğu (1): 1976-77
• UEFA Kupası Şampiyonluğu (2): 1972-73, 1975-76
• UEFA Süper Kupası Şampiyonluğu (1): 1977
• FA Cup Şampiyonluğu (1): 1973-74
• FA Community Shield Şampiyonluğu (1): 1976

Swansea City

• Cwpan Cymru Şampiyonluğu (3): 1981, 1982, 1983

Teknik direktörlük kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Real Sociedad

• Copa del Rey Şampiyonluğu (1): 1986-87

Real Madrid

• La Liga Şampiyonluğu (1): 1989-90
• Supercopa de España Şampiyonluğu (1): 1990

Deportivo La Coruña

• Supercopa de España Şampiyonluğu (1): 1995

Beşiktaş

• Türkiye Kupası Şampiyonluğu (1): 1997-98
• Cumhurbaşkanlığı Kupası Şampiyonluğu (1): 1998

Bireysel[değiştir | kaynağı değiştir]

• Don Balón Ödülleri (2): 1989, 1990

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Sportif görevi
Önce gelen: Rasim Kara	Beşiktaş 39. teknik direktörü 1997-1999	Sonra gelen: Fuat Yaman (Geçici)