John Goodman
Goodman, 2014
Doğum	Jonathan Stephen Goodman 20 Haziran 1952 (1952-06-20) (70 yaşında) St. Louis, Missouri, ABD
Diğer ad(lar)ı	Karl Mundt

Jonathan Stephen "John" Goodman (d. 20 Haziran 1952) Altın Küre ve Emmy ödüllü Amerikalı oyuncudur. St. Louis, Missouri'de doğan sanatçı 1980'li yıllardan beri sinema ve televizyonda faal olarak çalışmaktadır.

İri gövdesi ve bariton sesiyle tanınan sanatçı daha çok komedi ve aile filmlerinde başrol oyuncusunun yakın dostu rollerini oynadı. Kendine özgü sesiyle de birçok filme katkıda bulundu. Goodman ilk kez 1988 - 1997 yılları arasında ABC televizyonunda yayımlanan sitcom dizisi "Roseanne" daki "Dan Conner" rolü ile kitleler tarafından tanındı. Bu TV dizisi Türkiye'de de gösterilmişti.

Sinemadaki önemli filmleri arasında Raising Arizona (1987), Büyük Lebowski (The Big Lebowski) (1998), Barton Fink (1991), Matinee (1993), ve Nerdesin Be Birader? (O Brother, Where Art Thou?) (2000) sayılabilir.

Biyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Haziran 1952'de ABD'nin güney eyaletlerinden Missouri'nin St. Louis şehrinde doğan John Goodman'a doğduğunda verilen ad John Stephen Goodman'dı. Eğitiminin bütün aşamalarında çok sevdiği memleketinden ayrılmayan Goodman iri yarı gövdesinin de katkısı ile bir spor bursu kazanarak "Güneybatı Missouri Devlet Üniversitesi"ne yazıldı. Ancak futbol oynarken geçirdiği talihsiz bir kaza onu mecburen daha az yorucu bir branşa yönlendirdi, o da aynı üniversitenin Tiyatro Sanatları bölümüne kaydoldu. Burada geleceğin yıldız oyuncuları olacak Tess Harper ve Kathleen Turner gibi arkadaşları ile beraber eğitim aldı.

1975 yılında New York'a taşındı, burada geçimini sağlamak için çocuk tiyatrolarında ve yemek sonrası küçük temsiller verilen restoranlarda çalıştı, televizyon reklam filmlerinde oynadı, hatta gece kulüplerinde fedailik bile yaptı.

1978 yılında "Bir Yaz Gecesi Rüyası" ile tiyatroya ilk adımını attı. Ertesi yıl "Loose Ends" adlı oyunla Broadway'e terfi etti. Broadway'deki en iyi oyunu ise Roger Miller'ın 1985 tarihli bir Huckleberry Finn uyarlaması olan müzikal "Big Rive" da yabani ayyaş Pap rolüydü. Goodman sinemada ara sıra su katılmamış kötü adam veya kaba saba tipleri canlandırdıysa da (The Big Easy, Barton Fink), sempatik yapısı tavırları en antipatik rollerde bile onu seyirciye sevdiriyordu. Everybody's All-American (1988), Aşk Denizi (Sea of Love) (1989), Stella (1989), and Arachnophobia (1990) gibi filmlerdeki yardımcı rollerde, King Ralph (1991), The Babe (1992), Born Yesterday (1993), ve The Flintstones (1994, Fred Çakmaktaş rolündeydi) gibi filmlerdeki başrollerinde usta bir oyuncu olduğunu kanıtladı. Belki de sinemadaki en iyi oyunculuğunu Matinee (1992)'deki Lawrence Woolsey rolü ile Büyük Lebowski (The Big Lebowski) (1998)'deki Walter Sobchak rolü ile gösterdi. Ertesi yıl da Nicolas Cage ve Ving Rhames ile birlikte Martin Scorsese'nin Bringing out the Dead filminde oynadı, bu filmde bir ambulans şoförünü canlandırıyordu.

1988 ve 1997 yılları arasında ABC televizyonunda yayımlanan popüler sitcom dizisi "Roseanne" daki aile reisi "Dan Conner" rolü ile kitleler tarafından tanındı. Bu rol kendisine dört Emmy ödülü adaylığı ile bir Altın Küre ödülü getirdi. 1995'te kablolu TV için yapılan "Kingfish: A Story of Huey P. Long" ve "A Streetcar Named Desire" (Arzu Tramvayı) filmlerindeki rolleri için iki kez daha Emmy'ye aday gösterildi. "Roseanne"in 1996-1997 sezonundan sonra yüzünü eskitmemek için bir süre ekranlarda gözükmeme kararını alınca kalp krizi geçirdiğine dair söylentiler çıktı.

2000'de "Saturday Night Live" adlı televizyon komedi show dizisine 10.cu kez çıktıktan sonra aynı yıl Coen Kardeşler'in Nerdesin Be Birader?'inde (O Brother, Where Art Thou?) İncil satıcısı rolünde ve Mike Nichols'ın What Planet Are You From? 'unda oynadı. The Adventures of Rocky and Bullwinkle'da (2000) bir Oklahoma polisi iken, Coyote Ugly (2000) ve Storytelling'de (2001) çocuklarının üzerine titreyen babayı oynadı.

Filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Jailbait Babysitter (1978)
• The Face of Rage (1983) (TV) - Fred
• The Survivors (1983) - Komando
• Eddie Macon's Run (1983) - Hebert
• Chiefs (1983) (mini) TV dizisi - Newt 'Tub' Murray
• Heart of Steel (1983) (TV) - Raymond Bohupinsky
• Revenge of the Nerds (1984) - Koç Harris
• C.H.U.D. (1984) - Lokantadaki polis memuru
• Maria's Lovers (1984) - Frank
• Sweet Dreams (1985) - Otis
• True Stories (1986) - Louis Fyne
• Raising Arizona (1987) - Gale
• Burglar (1987) - Dedektif Nyswander
• The Big E - y (1987) - Dedektif Andre DeSoto
• Murder Ordained (1987) (TV) - Hugh Rayburn
• The Wrong Guys (1988) - Duke Earle
• Punchline (1988) - John Krytsick
• Roseanne (1988 - 1997) TV dizisi - Daniel 'Dan' Conner. Bu rolü ona bir Altın Küre ödülü getirdi.
• Everybody's All-American (1988) - Lawrence
• Aşk Denizi (Sea of Love) (1989) - Dedektif Sherman
• Always (1989) - Al Yackey
• Stella (1990) - Ed Munn
• Arachnophobia (1990) - Delbert McClintock
• King Ralph (1991) - Ralph Jones
• Barton Fink (1991) - Charlie Meadows
• The Babe (1992) - Babe Ruth
• Frosty Returns (1992) (TV) (ses) - Frosty the Snowman
• Matinee (1993) - Lawrence Woolsey
• Born Yesterday (1993) - Harry Brock
• We're Back! A Dinosaur's Story (1993) (voice) - Rex
• Bir Şirket Komedisi (1994) ( - Karl Mundt) - Rockwell haber spikeri
• Çakmaktaşlar (1994) - Fred Flintstone
• Kingfish: A Story of Huey P. Long (1995) (TV) - Huey Long
• A Streetcar Named Desire (1995) (TV) - Harold 'Mitch' Mitchell
• Pie in the Sky (1996) - Alan Davenport
• Mother Night (1996) - Binbaşı Frank Wirtanen
• Pyst (1996) (VG) - King Mattruss
• Minik Kahramanlar (1997) - Ocious P. Potter
• Fallen (1998) - Jonesy
• Cazcı Kardeşler 2000 (1998) - Mighty Mack McTeer
• Büyük Lebowski (The Big Lebowski) (1998) - Walter Sobchak
• Dirty Work (1998) (yazılarda adı geçmez) - Adrian Riggins, vali
• The Real Macaw (1998) (sesiyle) - Mac'ın sesi
• Rudolph the Red-Nosed Reindeer: The Movie (1998) (Video filmi) (sesiyle) - Noel Baba
• The Jack Bull (1999) (TV) - Yargıç Tolliver
• Now and Again (1999) TV dizisi. İki bölümünde orijinal Michael Wiseman'ı oynadı
• Bringing Out the Dead (1999) - Larry Verber
• The Runner (1999) - Deepthroat
• What Planet Are You From? (2000) - Roland Jones
• Nerdesin be Birader? (2000) - Big Dan Teague
• The Adventures of Rocky & Bullwinkle (2000) - Oklahoma Polisi
• Coyote Ugly (2000) - Bill Sanford
• Pigs Next Door (2000) TV dizisi (sesiyle)
• Normal, Ohio (2000) TV dizisi - William 'Butch' Gamble/Rex Gamble (orijinal pilot bölümü)
• Saturday Night Live: Best of the Clinton Scandal (2000) (TV) - Linda Tripp
• The Emperor's New Groove (2000) (sesiyle) - Pacha
• Happy Birthday (2001/I) - The Dean
• My First Mister (2001) - Benjamin Wilson
• One Night at McCool's (2001) - Dedektif Dehling
• Storytelling (2001) - Marty Livingston
• On the Edge (2001/II) (TV) - The Dean (bölüm "Happy Birthday")
• Sevimli Canavarlar (2001) (sesiyle) - James P. "Sulley" Sullivan
• Mike's New Car (2002) (V) (sesiyle) - Sulley
• Dirty Deeds (2002) - Tony
• M - ked and Anonymous (2003) - Sweetheart amca
• The Jungle Book 2 (2003) (sesiyle) - Baloo
• The West Wing (2003-2004) TV dizisi
• Father of the Pride (2004) TV dizisi (sesiyle) - Larry the Lion
• Home of Phobia (2004) - Rodney
• Clifford's Really Big Movie (2004) (sesiyle) - George Wolfsbottom
• Beyond the Sea (2004)
• Center of the Universe (2004) TV dizisi
• Futurama (sesiyle) - the Evil Robot Santa Claus
• Marilyn Hotchkiss' Ballroom Dancing and Charm School (2005)
• Kronk's New Groove (2005) (sesiyle) - Pacha
• Arabalar (2006) - Monster Truck Sulley (cameo - voice)
• Studio 60 on the Sunset Strip (2006) - Yargıç Robert Bebe (2 bölüm). Bu rolü için Emmy ödülü kazandı.
• The Year Without a Santa Claus (2006) (TV) - Noel baba
• Drunkboat (2007) - Mr. Fletcher
• Aman Tanrım 2 (2007) - Kongre üyesi Long
• Death Sentence (2007) - Bones Darly
• Arı Filmi (2007) (ses) - Layton T. Montgomery
• Speed Racer (2008) - Pops Racer
• In the Electric Mist (2008) - Julie 'Baby Feet' Balboni
• Spring Break '83 (2008) - Dick Bender
• Gigantic (2008) - TBA
• Bir Alışverişkoliğin İtirafları (2009) - Graham Bloomwood
• Prenses ve Kurbağa (2009) (sesiyle) - Big Daddy La Bouff
• Drunkboat (2010) - Mr. Fletcher
• Red State (2011) - Joseph Keenan
• Artist (2011) - Al Zimmer
• Extremely Loud & Incredibly Close (2011) - Stan the Doorman
• Spring Break '83 (2012) - Dick Bender
• Argo (Operasyon: Argo, 2012) - John Chambers
• Hayatımın Atışı (2012) - Pete Klein
• ParaNorman (2012) (ses) - Bay Prendergast
• Uçuş (2012) - Harling Mays
• Sen Şarkılarını Söyle (2013) - Roland Turner
• Felekten Bir Gece 3 (2013) - Marshall
• The Internship (2013) - Sammy Boscoe
• Sevimli Canavarlar Üniversitesi (2013) (ses) - James P. "Sulley" Sullivan
• The Monuments Men (2014) - Walter Garfield
• Party Central (2014) (ses) - James P. "Sulley" Sullivan
• Transformers: Kayıp Çağ (2014) (ses) - Hound
• The Gambler (2014) - Frank
• Trumbo (2014) - Frank King
• Love the Coopers (2015) - Sam Cooper
• Cloverfield Yolu No: 10 (2016) - Howard Stambler
• Ratchet & Clank (2016) (ses) - Grimroth
• Patriots Day (2016) - Ed Davis
• Bunyan and Babe (2017) (ses) - Paul Bunyan
• Kong: Kafatası Adası (2017) - William "Bill" Randa
• Sarışın Bomba (2017) - Emmet Kurzfeld
• Once Upon a Time in Venice (2017) - Dave Phillips
• Transformers: Son Şövalye (2017) (ses) - Hound
• Valerian ve Bin Gezegen İmparatorluğu (2017) (ses) - Igon Siruss
• Captive State (2019) - William Mulligan
• Easy Does It (2019) (ses)- 'Catfish' Crawford

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• filmreference.com 11 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da John Goodman
• imdb.com 31 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da John Goodman
• allmovie.com^{[ölü/kırık bağlantı]}'da John Goodman