ISU Puanlama Sistemi

ISU Puanlama Sistemi (ayrıca Code of Points (CoP) veya New Judging System (NJS) olarak da bilinir), 2004'ten bu yana artistik buz pateni yarışmalarında (kadınlar, erkekler, çiftler, buz dansı ve senkronize buz pateni) kullanılan puanlama sistemidir. Uluslararası Paten Birliği (ISU) tarafından tasarlanmıştır.

2004'ten önce bu sporda 6.0 sistemi kullanılıyordu.

Teknik detaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Teknik panel[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni sistemde teknik puanlar her teknik eleman için ayrı ayrı puanlanır. Her eleman öncelikle technical specialist (teknik hakem) tarafından incelenir ve bu hakem elemanın temel değerini belirler. Diğer 12 hakem (Bu hakemlerin sayısı daha sonra 9'a indirilmiştir.) ise hareketin temel değerine eklenmek üzere GOE (grade of execution) olarak bilinen uygulama puanını verir. Bu teknik hakem tarafından belirlenen hareketin ne derece iyi gösterildiğini belirler. Bu hakemler -3 ve +3 arasında hareketi puanlar. Bu hakemler arasından rastgele 3 tanesi çıkarılır. Ardından en yüksek ve en düşük puanlar çıkarılır. Geri kalan 7 hakemin puanı GOE'yi belirler. Hareketin temel değeri ve verilen GOE hareketten alınan puanı oluşturur. Düşme, kaldırışların belirlenen kurallara uymaması, çok uzun süre yapılması vb. durumlarda ceza puanları (deductions) uygulanır.

Elemanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Programlarda hangi elemanların olacağı ve kaç elemanın yapılacağı yarışmaya ve yarışmanın yapılacağı seviyeye (büyükler, gençler) göre değişir. Büyükler düzeyinde uluslararası yarışmalarda çiftler ve teklerde 8 değişik teknik eleman vardır. Bu sekiz eleman tekler düzeyinde yarışan patenciler için ISU 310 numaralı kuralında belirtilir. Bütün patenciler kısa programda bir kombinasyon atlayışı, iki solo atlayış, üç dönüş ve iki adım dizisi göstermelidir. Çiftlerde kısa programda ise iki kaldırış, bir yan yana atlayış, bir fırlatmalı atlayış, bir yan yana dönüş, bir birlikte dönüş, bir adım dizisi ve bir ölüm spirali olmalıdır. (ISU rule 313).

Büyükler düzeyinde serbest programda çiftlerde 14 teknik eleman, erkeklerde 13 eleman ve kadınlarda 12 eleman vardır. Bu elemanların detayları ISU rules 520 ve 521 (2008 version) verilir. Bunlar Çiftler kategorisinde 4 kaldırış, 4 atlayış, (fırlatmalı ve yan yana) 3 dönüş (1 ölüm spirali), 1 adım dizisi ve 1 spiral dizisidir. Erkekler 8 atlayış, 3 dönüş ve 2 adım dizisi yapar. Kadınlar ise 7 atlayış, 3 dönüş, 1 adım dizisi ve 1 spiral dizisi gösterir.

Protokol detayları[değiştir | kaynağı değiştir]

Her yarışmanın ardından protocol adı altında ISU hakemlerin puanlamalarını yayınlar.

Eğer patenci göstermesi gereken teknik elemanı yapılması gereken sayıdan daha fazla sayıda yapmışsa bu eleman protokolde belirtilir. Ancak hakemlerin puanlaması ne olursa olsun teknik hakem hareketin temel değeri ve kaliteyi belirleyen GOE (grade of execution) 0 olarak gösterir, patenci bu elemandan puan alamaz. Atlayışlar eğer programın ikinci yarısında uygulanmışsa x işareti ile gösterilir. (Bu atlayışlar 0.1 daha fazla puan getirir.) Eğer bir atlayış yanlış kenardan yapılmışsa (örneğin lutz atlayışına iç kenardan çıkılması), protokolde bu atlayışın yanına e işareti konur ve bu atlayışın gösteriminden, kalitesinden alınan puan negatif olur. Eğer atlayışın çıkışı tam olarak yanlış kenardan değilse ! işareti ile gösterilir ve alınacak GOE'yi değerlendirmek hakemlere bırakılır.^[1]

Atlayış kombinasyonları tek elemanmış gibi puanlanır ve temel değer yapılan iki atlayışın temel değerleri toplamıdır. (3F+3T atlayışı 3F=5.5 VE 3T=4.00 toplamı olan 9.5 puana eşittir.) Bunun yanında bazı kombinasyonlarda araya adım konulduğunda "sequence" olarak isimlendirilir ve bu durumda kombine atlayışın temel değeri için her atlayıştan 0.8 puan indirilir. (2009 Dünya şampiyonasında serbest programı 1. bitiren çift Aliona Savchenko / Robin Szolkowy'nin ilk atlayışı 3T+3T+SEQ şeklinde yapılmış ve sporcular temel değer üzerinden 6.00 puan almıştır.^[2]) Atlayışların temel değerleri; dörtlü toe loop (9), üçlü Axel (7.5), üçlü Lutz (6), üçlü flip (5.5), üçlü loop (5), üçlü Salchow (4.5), üçlü toe loop (4) ve ikili Axel (3.5).

Kısaltmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tüm elemanlar protokollerde kısaltmalar ile gösterilir.^[3]^[4]

Abbreviation	Full name
Atlayışlar
T	Toe loop atlayışı
A	Axel atlayışı
S	Salchow atlayışı
Lo	Loop atlayışı
F	Flip atlayışı
Lz	Lutz atlayışı
Fırlatmalı atlayışlar
TTh	Fırlatmalı (Throw) toe loop
STh	Fırlatmalı (Throw) salchow
LoTh	Fırlatmalı (Throw) loop
FTh	Fırlatmalı (Throw) flip/lutz
ATh	Fırlatmalı (Throw) axel
Dönüşler
USp	Ayakta dönüş
LSp	Layback dönüşü
CSp	Camel dönüşü
SSp	Oturarak dönüş
FUSp	Flying upright spin
FLSp	Flying layback spin
FCSp	Flying camel spin
FSSp	Flying sit spin
CUSp	Ayak değiştirmeli ayakta dönüş
CLSp	Ayak değiştirmeli layback dönüşü
CCSp	Ayak değiştirmeli camel dönüşü
CSSp	Ayak değiştirmeli oturarak dönüş
CoSp	Kombine dönüş
CCoSp	Ayak değiştirmeli kombine dönüş
PSp	Çiftlerde dönüş
PCoSp	Çiftlerde kombine dönüş
Adım dizileri
SlSt	Düz çizgide adım dizisi (Straight line step sequence)
CiSt	Circular step sequence
SeSt	S şeklinde yılansı adım dizisi (Serpentine step sequence)
MiSt	Midline in hold step sequence
DiSt	Diagonal in hold step sequence
NtMiSt	Dokunmadan yapılan adım dizileri
NtMiTw	Not Touching Midline Sequential Twizzles
Spiral dizileri
SpSq	Spiral sequence of any pattern
Çiftlerde kaldırışlar
1Li	Group one lift
2Li	Group two lift
3Li	Group three lift
4Li	Group four lift
5TLi	Group five toe lasso lift
5SLi	Group five step in lasso lift
5RLi	Group five reverse lasso lift
5ALi	Group five axel lasso lift
TTw	Toeloop twist lift
LzTw	Lutz/Flip twist lift
ATw	Axel twist lift
Buz dansında kaldırışlar
StaLi	Stationary lift
SlLi	Straight line lift
CuLi	Curve lift
RoLi	Rotational lift
SeLi	Serpentine lift
RRoLi	Reverse rotational lift
Ölüm spiralleri
FiDs	Forward inside death spiral
BiDs	Backward inside death spiral
FoDs	Forward outside death spiral
BoDs	Backward outside death spiral
Dans elemanları
STw	Senkronize twizzlelar

Hareketin zorluk derecesi kısaltmanın ardından gösterilen bir sayı ile belirtilir. (Zorluk derecesi 1 ve 4 arasında değişir) Örneğin SlSt4 kısaltmasının anlamı 4. zorluk seviyesinde yapılmış bir düz çizgide adım dizisi olmasıdır. Atlayışlarda temel olan havada yapılan dönüş sayısıdır. Örneğin 3A (üçlü axel) havada 3 tur dönüldüğü anlamına gelir.

Program Puanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha önce kullanılan program puanları bu sistemde 5 ayrı ana kategoriye ayrılır. Bunlar (1) skating skills (SS), (2) transitions (TR), (3) performance/execution (PE), (4) choreography (CH) ve (5) interpretation (IN) olarak sıralanır.

Skating skills, patencinin kayma tekniğini ve yeteneğini gösterdiği bir alandır.
Transitions programın içindeki teknik elemanları birbirine bağlayan geçiş elemanlarının değerlendirildiği bir kategoridir.
Performance/Execution sporcunun gösterdiği performansı ve sunumu belirler.
Choreography programın koreografisinin değerlendirildiği alandır.
İnterpretation performans ve sunumdan farklı olan paatencinin programı ne derece anlattığını gösteren puandır.

Her kategori için hakemlerin neleri göz önüne alarak değerlendirme yaptığı ISU'nun 322.2 kuralında açıklanmaktadır. Bu her kategori 0'dan 10'a kadar 0.25'lik aralıklarla değerlendirilmektedir. Bu puanlar programa (kısa-serbest) ve düzeyine göre değişik bir sayı ile çarpılarak program puanını oluşturmaktadır.

Büyüklerde kadınlar ve çiftler için bu sayı kısa programda 0.8, serbest programda ise 1.6'dır. For senior men, the factor is 1 for the short program and 2 for the long program. The factors are set so that the total score from the artistic marks will be about equal to the total score from technical marks. Senior men tend to have higher element scores than ladies because they have more jumping passes and attempt higher valued jumps, so their program components are factored higher to reflect the difference.

Dünya rekorları[değiştir | kaynağı değiştir]

Erkekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Program	Sporcu	Puan	Yarışma
Kısa program	Yuzuru Hanyu	101.45	2014 Kış Olimpiyatları
Serbest program	Patrick Chan	196.75	2013 Trophée Eric Bompard
Genel toplam	Patrick Chan	295.27	2013 Trophée Eric Bompard

Kadınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Program	Sporcu	Puan	Yarışma
Kısa Program	Kim Yu-Na	78.50	2010 Kış Olimpiyatları
Serbest program	Kim Yu-Na	150.06	2010 Kış Olimpiyatları
Genel toplam	Kim Yu-Na	228.56	2010 Kış Olimpiyatları

Çiftler[değiştir | kaynağı değiştir]

Program	Sporcu	Puan	Yarışma
Kısa program	Tatiana Volosozhar / Maxim Trankov	84.17	2014 Kış Olimpiyatları
Serbest program	Tatiana Volosozhar / Maxim Trankov	154.66	2013 Skate America
Genel toplam	Tatiana Volosozhar / Maxim Trankov	237.71	2013 Skate America

Buz dansı[değiştir | kaynağı değiştir]

Program	Sporcu	Puan	Yarışma
Zorunlu dans	Tatiana Navka / Roman Kostomarov	45.97	2005 Dünya Şampiyonası
Orijinal dans	Tessa Virtue / Scott Moir	70.27	2010 Dünya Şampiyonası
Serbest dans	Tatiana Navka / Roman Kostomarov	117.14	2003 Cup of Russia
Genel toplam	Tatiana Navka / Roman Kostomarov	227.81	2005 Dünya Şampiyonası
2010-2011 sezonu sonrası
Kısa dans	Meryl Davis / Charlie White	77.66	2013-14 Grand Prix Final
Serbest dans	Meryl Davis / Charlie White	114.34	2014 Kış Olimpiyatları
Genel toplam	Meryl Davis / Charlie White	191.35	2013-14 Grand Prix Final

Synchronized[değiştir | kaynağı değiştir]

Component	Skater	Score	Event
Short Program	Team Unique	82.36	2009 World Synchronized Skating Championships
Free Skating	Team Surprise	144.70	2007 World Synchronized Skating Championships
Combined Total	Nexxice	223.58	2009 World Synchronized Skating Championships

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ 1=ISU Communication No. 1504 7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

ISU Judging System Summary11 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ISU Judging Systems29 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
How the ISU Judging System Works5 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] 1=ISU Communication No. 1504 7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.

[4] "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Rekorlar
Dünya rekorları	Kategori:Dünya rekorları • Guinness Dünya Rekorları • Puanlama Sistemi
İnsanlar	En Ağırlar • En Yaşlılar • En Uzunlar • En Kısalar
Spor rekorları	Halterde Dünya rekorları • Satranç • Futbol • Formular 1 • World Rally Championship • Speed Skating • Yüzme • FIFA Dünya Kupası istatistikleri ve rekorları listesi Atletler: Dünya rekorları • Olimpiyat Rekorları • Türkiye Rekorları • Üniversite Oyunları rekorları
Ulusal rekorlar	Türkiye Rekorları Listesi
Çeşitli rekorlar	Hız : Hava • Kara hız rekorları (Railed • Araba • Motosiklet • Wheel-driven) • Water speed record (Sualtı) • Sound barrier • Speed of light Mesafe : Flight distance record • Flight altitude record • Okyanus Dibi • Flight endurance record • Boundary of space Diğer : Spaceflight rekorları • FAI rekorları
Yapılar	En Uzun Yapılar • Kategorilerine göre En Uzun Yapılar
Coğrafik rekorlar	Dünyanın En'leri • Dünyanın En Uzun Noktaları • Hava durumu rekorları

ISU Puanlama Sistemi nedir?, ISU Puanlama Sistemi anlamı nedir?, ISU Puanlama Sistemi ne demektir?