Harbiye Muharebesi
Haçlı Seferleri
Muharebe, Chronica Majora, Matthew Paris
Tarih 17 Ekim 1244 - 18 Eikm 1244 Bölge Hiribya (La Forbie) köyü yakınları, Gazze'nin kuzeydoğusu Sonuç Eyyûbî zaferi
Taraflar
Eyyûbîler Harezmli paralı askerleri	Kudüs Krallığı Tapınak Şövalyeleri Hospitalier Şövalyeleri Töton Şövalyeleri Aziz Lazarus Şövalyeleri Oultrejordain Eyyûbî Humus Eyyûbî Şam Eyyûbî Kerak
Komutanlar ve liderler
Rukn al-Din Baybars al-Salihi Husam al-Din ibn Abi Ali	Walter IV of Brienne (esir) Guillaume de Chateauneuf (esir) Armand de Périgord (ölü) Hugues de Montlaur (ölü) Sâlih İsmail Nasır Davud Mansur İbrahim
Güçler
5,000 süvari 6.000'den fazla süveri	Yaklaşık 11.000
Kayıplar
Bilinmiyor	Yaklaşık 7.500

Harbiye Muharebesi, ayrıca La Forbie Muharebesi olarak da bilinir, 17 Ekim 1244 - 18 Ekim 1244 tarihleri arasında Kudüs Krallığı, haçlı tarikat birlikleri, Eyyubilerden ayrılmış Şam, Humus ve Kerek birlikleri ile Harezmli paralı askerlerle takviye edilmiş Eyyubi Sultanı Es-Sâlih Eyyûb'inin Mısır ordusu arasında gerçekleşmiştir. Ortaya çıkan Eyyubi zaferi, Yedinci Haçlı Seferi çağrısına yol açtı ve Kutsal Topraklar'daki Hristiyan gücünün çöküşüne işaret etmiştir.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos ayında Kudüs'ün Harezmliler tarafından ele geçirilmesi hem Hristiyan hem de Müslüman devletler arasında büyük bir endişeye neden olmuştu. Humus Emiri Al-Mansur ve Kerak'ı yöneten Nasır Davud, Tapınak Şövalyeleri, Hospitalier Şövalyeleri, Töton Şövalyeleri, Aziz Lazarus Şövalyeleri^[1] ve Kudüs Krallığı'nın geri kalan güçlerine katılarak Mısır Sultanlığına karşı sahaya çıktılar.

İki ordu, Gazze'nin kuzeydoğusundaki küçük bir köy olan La Forbie yakınlarında karşılaştı. Müttefik tarafta, Al-Mansur şahsen hazır bulundu ve yaklaşık 2.000 süvariye ve Şam'dan bir birlik müfrezesine komuta etti. Genel Hristiyan komutası, Yafa ve Aşkelon Kontu Brienne'li IV. Walter'a verildi, ancak Kudüs Patriği Nantes'li Robert ve Kudüs muhafızı Montfort'lu Philip de hazır bulundu. Hristiyan ordusu yaklaşık 1.000 süvari ve 6.000 piyadeden oluşuyordu. Ürdün kuvvetleri Sunqur al-Zahiri ve al-Waziri'nin komutası altındaydı ve yaklaşık 2.000 atlı Bedeviden oluşuyordu. Mısır ordusu, rakiplerine göre biraz daha zayıf olan Rukn al-Din Baybars al-Salihi adlı bir Memluk subayı tarafından komuta ediliyordu.

Al-Mansur, disiplinsiz Harezmlilerin dağılıp Mısırlıları önemli bir dezavantajlı durumda bırakmasını bekleyerek müttefiklere kamplarını güçlendirmelerini ve savunmaya geçmelerini tavsiye etti. Bununla birlikte, genel komuta verilen Walter, Outremer Hristiyanları için ender bir durum olan sayı avantajına sahipken savaşı reddetmeye isteksizdi. Müttefiklerin düzeni şu şekildeydi: Sağ kanatta, kıyıya yakın Hristiyanlar, merkezde Humus Emiri ve Şam, solda Bedeviler.

Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

17 Ekim sabahı, Hristiyan şövalyelerin Mısırlılara defalarca saldırması ve hat boyunca çatışmaları ile savaşa katıldı. Mısır ordusu yerini korudu. 18 Ekim sabahı Baybars savaşı yeniledi ve Harezmlileri müttefik hattının ortasındaki Şam birliklerinin üzerine attı. Merkez, şiddetli saldırılarıyla paramparça oldu, ardından müttefik soluna döndüler ve Bedevileri paramparça ettiler. Emir'in süvarileri inatla direndi ama neredeyse yok edilmişlerdi; Al-Mansur nihayet, birliklerinden geriye kalan 280 kişiyle sahadan ayrıldı.

Önde Mısırlılar ve yanlarında Harezmliler tarafından tehdit edilen Haçlılar, Memlükleri karşı karşıya getirdiler ve başlangıçta başarılı oldular, onları geri püskürttüler ve Baybars'ı biraz endişelendirdiler. Harezmî aşiretleri, düzensiz piyadeler tarafından savunulan Hristiyan güçlerin arka ve yan taraflarına saldırırken, saldırıları yavaş yavaş ivme kaybetti. İyi silahlanmış şövalyeler inatla savaşmaya devam ettiler ve direnişlerinin çökmesi birkaç saat sürdü.^[2]

5.000'den fazla Haçlı öldü. Brienne'li Walter, Chastelneuf'lu William, Hastane Ustası ve Trablus muhafızı dahil 800 esir alındı. Şövalye tarikatlarının birliklerinden yalnızca 33 Tapınakçı, 27 Hospitalier ve üç Cermen Şövalyesi hayatta kaldı; Montfort'lu Philip ve Kudüs Patriği Nantes'li Robert da Aşkelon'a kaçtı.^[3] Bununla birlikte, Tapınağın Üstadı Armand de Périgord,^[4], Tapınağın Mareşali Hugues de Montlaur ve ayrıca Sur başpiskoposu, Lod ve Remle (Aziz George) piskoposu ve Bohemond, Botron Lordu ve oğlu John öldürüldü.

Neticesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Papa IV. Innocentius Yedinci Haçlı Seferi Kudüs Krallığı, La Forbie'nin ardından en kötüsünü yaşadı. Hıttin Muharebesi'nden bu yana bu kadar büyük bir orduyu sahaya çıkaramamıştı ve bir daha asla taarruz operasyonlarına girişemeyecekti. Eyyubilere kalıcı bir başarı getirmedi; Harezmliler, Mısırlılarla araları bozulduktan sonra 1246'da Al-Mansur İbrahim tarafından Humus dışında yenildiler. Baybars^[a] Harezmilere katılmakla suçlandı ve daha sonra Salih Eyyub tarafından tutuklandı ve hapishanede idam edildi.^[5]

Hıttin Muharebesi, Kudüs'ün düşüşüne yol açtığı için büyük sembolik öneme sahipken, Outremer'deki Hristiyan gücünün çöküşüne gerçekten damgasını vuran bu muharebedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kurguda[değiştir | kaynağı değiştir]

• La Forbie Muharebesi olayları , Robert E. Howard'ın yazdığı " The Sowers of the Thunder " adlı kısa roman için bir zemin oluşturuyor.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

Genel

• Barber, Malcolm (2012). The New Knighthood (İngilizce) (10. bas.). Cambridge University Press. 
• Robert Payne (1985). The Dream and the Tomb (İngilizce). Stein and Day/Publishers. ISBN 0-8128-6227-9. 
• Joseph Drory (September 2003). "Al-Nasir Dawud: A Much Frustrated Ayyubid Prince". Al-Masaq (İngilizce). 15 (2): 161-187. doi:10.1080/0950311032000117467. 
• Humphreys, R. Stephen (1977), From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus, 1193–1260 (İngilizce), Albany, New York: State University of New York Press, ISBN 0-87395-263-4 
• Runciman, Steven (1987), A History of the Crusades Volume III (İngilizce), Cambridge University Press