Güneş Duru
Güneş Duru, "Prensesin Uykusu" klip çekiminde (2010)
Genel bilgiler
Doğum	Güneş Duru 29 Eylül 1973 (50 yaşında)
Tarzlar	rock
Meslekler	Müzisyen, Arkeolog, Aktivist, Köşe yazarı
Etkin yıllar	1993-günümüz
Müzik şirketi	Stardium, Pasaj Müzik, Sony Music - Arista, Most Production-İmaj Müzik
İlişkili hareketler	Redd, Aşıklı Höyük, Çatalhöyük
Resmî site	www.redd.com.tr

Güneş Duru (d. 29 Eylül 1973, İzmit), Türk müzisyen, Redd grubunun gitaristi, arkeolog, köşe yazarı ve besteci.

Müzikal Yaşamı: İlk Yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneş Duru'nun çocukluğu Kocaeli'ne bağlı Yarımca'da geçmiştir. Duru lisenin son yıllarında kendi imkanlarıyla gitar öğrenmeye ve çalmaya başlamıştır. 1991 yılında kardeşi Doğan Duru ile birlikte üniversite okumak üzere İstanbul'a taşınan Güneş, kardeşi ve çocukluk arkadaşları Serhat Ersöz ile birlikte çeşitli barlarda, daha çok cep harçlığı çıkarmak adına müzik yapar. Serhat Ersöz'ün o yıllarda yeniden toplanan Moğollar'da çalmak üzere ayrılması sonrasında ikili bu kez Doğan Duru'nun İstanbul Devlet Konservatuvarı'ndaki okul arkadaşlarıyla birlikte yeni bir grup kurarlar. Invictus Band adını verdikleri grupta Doğan Duru (vokal, gitar), Güneş Duru (gitar, vokal), Ömer Diler (piyano, obua), Zülfikar Bagirov (klarinet), İlgen Küçükseller (keman), Nazlı Başak Başak (keman), Burak Çelikoba (bas), Cüneyt Delaloğlu (davul) yer alıyordu.

Yarı senfonik rock müzik yapan Invictus Band, kurulduğu haftadan başlayarak üç yıl boyunca her hafta Hayal Kahvesi Beyoğlu'nda ve Sappho'da sahne almıştır. Birçok önemli festivalde de konser veren grupta zaman içerisinde bazı değişiklikler olmuş, Sahir Ünal (davul), Hakan Açıkalın (davul), Derya Bozkurt (davul), Metin Karaşahin (perküsyon) gibi müzisyenler Invictus'a eşlik etmiştir. 1996 yazında grubun yarı senfonik, akustik yapısını değiştirmek isteyen Doğan Duru, gruba Berke Hatipoğlu'nu dahil ederken, Güneş Duru ve Ömer Diler dışındaki diğer müzisyenler gruptan ayrılır.

1996 sonbaharında Invictus yoluna Doğan Duru, Güneş Duru, Berke Hatipoğlu ve Ömer Diler'le devam eder. Grubun bas gitaristliğini ise kısa süreli de olsa birkaç ay sonra Duman'ı kuracak müzisyenlerden biri olan Ari Barokas yapmaktadır. Barokas'ın kısa süreli Invictus macerası sonrasında Ege Göktuna (bas), Serkan Ayman (davul) gruba katılırlar. Aynı yıl İlke Hatipoğlu'nun da Invictus'a dahil olmasının ardından bir süre daha Invictus ismiyle çalan grup daha sonra Ten adını alır. Önceleri cover çalarak yoluna devam eden Ten, 2000 yılında kendi şarkılarını yapma kararı alır. Doğan Duru ve Berke Hatipoğlu'nun evde küçük demo kayıtlarında İlke Hatipoğlu, Güneş Duru ve Ege Göktuna vardır. Aynı yıl gruba Suat Ayyıldız (davul) da katılır. Grup bu yeni oluşuma "Red" ismini verir.

Müzikal Yaşamı: Redd[değiştir | kaynağı değiştir]

Red uzun süre albüm yapmak için çeşitli plak şirketlerinin kapısını çalmış ancak her seferinde bir nedenden ötürü albüm aşamasına geçememiştir. Grubun elinde çok sayıda demo şarkı birikmiştir. Bunun üzerine grup elemanları şarkıları kendi imkanıyla profesyonel bir stüdyoda kaydetme kararı alır. Bu kayıtların bir kısmının tamamlanmasının ardından Güneş aldığı bir bursla İngiltere'ye gider. Bu sırada yeni kurulan Stardium isimli plak şirketi Red'e albüm yapmak istediğini söyler. Güneş Londra'ya gitmeden Red şarkıların bir bölümünü grubun kendi imkanlarıyla kaydedilmiştir. Güneş'in Londra'da bulunduğu sürede şarkıların bir bölümü daha kaydedilmeye başlar. Güneş bu gelişmeler üzerine Türkiye'ye dönme kararı alır. Grubun yeni adı için Berke Hatipoğlu ve İlke Hatipoğlu "Vertigo" önerisinde bulunmuş Güneş Duru ise grubun adının "Redd" olmasının daha uygun olacağını savunmuştur.^[1]

Duru'nun dönmesinin ardından Redd Ocak 2005'te ilk albümünü yayınlar. Doğan Duru, Güneş Duru, Berke Hatipoğlu, İlke Hatipoğlu'ndan oluşan Redd'in 50/50 adını verdiği albümde basları Ege Göktuna, davulları da Suat Ayyıldız çalmıştır. Her iki müzisyen de o dönemde kendi istekleriyle grup elamanı olmayı tercih etmemişlerdir.

2005 yılının sonlarında Redd, Stardium'la yolları ayırma kararı alır. Bu süreçte Suat Ayyıldız gruba katılma kararı alır. Grup ilk albümden dokuz ay gibi kısa bir süre sonra Kirli Suyunda Parıltılar albümü yayınlar. Güneş bu albümde gitar, geri vokal ve düzenlemeleriyle yer alır. Grup bu albümün hemen sonrasından topluca askere gitme kararı alır. Askere gitmeden önce yapılan canlı Plastik Çiçekler ve Böcek albümü ve yine canlı Gecenin Fişi Yok konser DVD'si Redd'in askerliğini tamamladığı günlerde, 2008 Şubat ayılında satışa çıkar.

2008 yılında Suat Ayyıldız'ın gruptan ayrılmasıyla birlikte Redd'le birlikte çalan Berke Özgümüş'le birlikte grup 21 adını verdikleri 74 dakikalık, konsept bir albüm yayınlar. Bu albüm birçok otoriteye göre Redd'in müzikal, sözel ve düşünsel anlamda yeni bir döneme girdiğinin işaretidir. Bu albümde Güneş Duru gitar ve geri vokallerin yanı sıra bestecilik ve düzenlemeleriyle de albüme katkı yapar.

21 albümünün hemen öncesinde (2008) medyayla sorunlar yaşayan Redd'in kendisini herhangi bir aracı olmaksızın dinleyenlerine iletmesi gerektiğini savunan Redd, Redd Seyir Defteri adını verdikleri; grubun hikâyeleri, güncel olaylar, müzik röportajları, tur ve kayıt günlüklerini içeren bir sayfa oluşturmaya karar verir. Güneş Duru sayfanın içerik sorumluluğunu üstlenir ve buradaki yazıların büyük bölümünü kaleme alır.

Redd'in seyir defteri adını verdiği bu mecra birçok açıdan Türkiye adına bir ilk olma özelliği taşır. Henüz sosyal medya ve bu türden blogların yeni yeni yapılandığı dönemde, Redd tamamen kendi elinden çıkan yazı ve görsel içeriği arada herhangi bir aracı olmaksızın doğrudan izleyicileriyle paylaşarak birçok gruba öncülük ederken, aynı zamanda da kendini daha iyi ifade etmeyi başlar.^[2]

2010 yılında ise Redd Prensesin Uykusu film müziklerinden oluşan bir albüm yayınlar. Bu albüm Çağan Irmak'ın Redd'in Prensesin Uykusuyum şarkısından etkilenerek çektiği filmin müzikleridir. Redd'in tüm elamanları filmin bir bölümünde konuk oyuncu olarak yer alırlar.

2010 yılında Berke Özgümüş, Redd'in daimi elemanlarından biri olur ve grup iki yıllık bir süreci yoğun konserlerle geçirir. 2011 Eylül ayında yeni albüm için provalara başlayan Redd uzun prova dönemi sonunda müzikal kariyerinin en farklı albümünü yapar. İsmini Doğan ve Güneş Duru'ya ait bir şarkıdan alan "Hayat Kaçık Bir Uykudur" albümünde Güneş, gitar, geri vokal ve besteciliğin yanı sıra, söz yazarlığı ile albüme katkı yapmıştır.

Güneş Duru Redd'in "Aşık Oldum Celladıma" isimli şarkısına çektiği kliple ilk kez yönetmenlik koltuğuna oturmuştur.^[3]

Softcore Konserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneş Duru Redd'in Softcore adını verdiği ve her yıl sadece bir kez verdiği konserlerde şarkı söylemektedir. Duru bu konserlerde "Across the Universe (Beatles), While my guitar gentley weeps (Beatles), Don't Panic (Coldplay), One (U2) şarkılarını seslendirmiştir.

Bon Jovi; Ahmet Şık ve Nedim Şener[değiştir | kaynağı değiştir]

Bon Jovi'nin Circle turnesinin 2011 Avrupa Turu kapsamında, 8 Temmuz 2011 Cuma akşamı İstanbul'da Türk Telekom Arena stadyumunda verdiği konserde, alt grup olarak sahneye çıkan Redd, 127 gündür hapiste olan Ahmet Şık ve Nedim Şener'in gerçek boyutlardaki maketleriyle Masal şarkısını seslendirmiştir. Organizasyon komitesi ve Bon Jovi ekibinin bilgisi dışında düzenlenen bu eylem, Ahmet Şık'ın gazeteci arkadaşı Gökhan Tan, Güneş Duru ve Doğan Duru'nun "nasıl bir protesto yapabiliriz?" sorusuna cevap aradıkları sırada doğmuştur.

Redd'in video klibinde aynı konuyu işlediği Masal şarkısı konser sırasında tutuklu gazetecilere ithaf edilirken, Doğan Duru'nun;

"Bu parçamızı 127 gündür suçsuz yere hapiste olan Ahmet Şık ve Nedim Şener'e ithaf ediyoruz ve biz onların da bu konseri izlemesinin bir hak olduğunu düşünüyoruz" sözleriyle Redd, bu önemli sorunun görünür olmasına önemli bir katkı sağlamış ve olay kamuoyunda büyük yankı bulmuştur.

Van İçin Rock[değiştir | kaynağı değiştir]

2011 yılında Van'da meydana gelen depremle aynı gece tesadüfen bir araya gelen Güneş Duru, Nadir Duman, Doğan Duru ve Aylin Erenman deprem sonrasında konserlerin iptal edilmesi yerine, büyük bir konser yaparak depremzedelere destek olmak gerektiği hususunda hemfikir olurlar. Bunun üzerine Güneş Duru Twitter'a attığı “Bu defa ertelemesek, bir an önce harekete geçsek ve Van için bir konser düzenlesek” mesajı karşılık bulmuş ve bu kolektif çaba Türkiye tarihindeki en geniş katılımlı ve en büyük yardım konserinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Van İçin Rock adı verilen bu organizasyonda her şey bedelsiz olarak sağlanmış, hiçbir markanın görünür olmadığı, 600'ün üzerinde gönüllünü yer aldığı 40 grup ve sanatçının, 250'den fazla müzisyenin sahneye çıktığı ve 15.000 biletin satıldığı konserde 500.000 TL'ye yakın gelir elde edilmiştir. Elde edilen gelirin tamamı Van'ın Üçgen köyündeki ilköğretim okulu ve öğretmen lojmanı yapılmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı'na bir protokolle teslim edilmiştir. Okul 2013-2014 öğretim yılında hizmete girecektir.^[4]

Diğer Müzikal Projeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Duru, Redd'in yanı sıra, Mehmet Turgut, Doğan Duru, Nadir Duman'dan oluşan ve ağırlıklı olarak DJ performansı üzerine kurulu NFIGHT konserlerinde gruba gitarıyla eşlik etmektedir.

Güneş Duru ve Doğan Duru Inbetwin adını verdikleri projeyle zaman zaman sadece cover şarkıların seslendirdiği konserler vermektedir.^[5]

Güneş Duru Sivas Katliamı'nda öldürülen Metin Altıok'a saygı albümün için şairin "Sis" isimli şiire beste yapmış ve bu şarkıyı seslendirmiştir.^[6]

Akademik Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1991 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Mimari Restorasyon bölümünde üniversite eğitimine başlayan Güneş Duru aynı yılın yaz ayında Aşıklı Höyük kazı ekibine öğrenci olarak katıldı (1992). 1993 yılında üniversite eğitimini tamamlayan Duru, Prof. Dr. Ufuk Esin'in davetiyle İstanbul Üniversitesi, Prehistorya Anabilim Dalı'nda Aşıklı projesi dahilinde fahri asistanlık yaptı. Duru'nun bu görevi Ufuk Esin'in emekliliğine dek sürdü (2001). Bu süre zarfında Aşıklı Höyük olmak üzere çok sayıda kazı ve araştırma projesine katılan Duru, 1997 yılında çok yeni kurulmuş olan İstanbul Üniversitesi'nde yeni kurulan Taşınabilir Kültür Varlıklarını Onarım ve Koruma bölümüne öğrenci olarak kabul edildi. 2001 yılında bu bölümden mezun olan Duru, aynı yıl İstanbul Teknik Üniversitesi Sanat Tarihi programında yüksek lisans eğitimine başladı. 2002-2003 yılarında aldığı burslarla University College London, Institute of Archaeology'ye misafir öğrenci olarak kabul edilen Güneş Duru, 2004 yılında bu kez An Architectural Perspective On The Issue Of The Origins of Settled Society In the Mid-Anatolian Region: A Comparison With Developments In The Levant, Middle Euphrates and Eastern Taurus Cultural Regions başlıklı araştırması ile ARIT (American Research Institute of Turkey) tarafından Hanfmann Bursu'na layık görüldü. Bu bursla University of Cambridge'e misafir araştırmacı olarak kabul edildi. Yurt dışında kaldığı süre zarfında yüksek lisans tezini tamamlayan Duru 2005'te "Yakındoğu Neolitiğinde Orta Anadolu Neolitik Mimarlığının Yeri" başlıklı teziyle yüksek lisansını tamamlamıştır.

2003 yılında World Archaeological Congress'e (Dünya Arkeoloji Kongresi) Güneybatı Asya Temsilcisi olarak önerilen Güneş Duru 2003-2012 yılları arasında başta Hasankeyf'in sular altında kalmasını önlemek olmak üzere, Ilısu ve Kargamış Barajı Projeleri ve II. Irak Savaşı'nın kültür varlıkları ve bölge halkları üzerine etkilerini inceleyen, önleyici raporlama çalışmalarında yer almıştır. Duru halen aynı örgütün yönetim kurulunda, Üyelik Sekreteri unvanıyla yer almaktadır.^[7]

2002 sezonunda Ian Hodder tarafından davet edildiği Çatalhöyük kazısında Oğuz Erdur'la birlikte arkeolojinin sorunları üzerine bir toplantı yapma fikri üzerine çalışan Erdur ve Duru, birçok üniversiteyi kapsayan tanıtım ve fikir alma ziyaretleri sonunda, 2003 Nisan ayında İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde, ilk defa arkeologların diğer sosyal bilim dallarıyla birlikte tartıştığı bir kongre organize etmiştir. Toplumsal Arkeoloji Platformu adını verdikleri bu oluşumun amacı arkeoloji disiplinine Niye? Nasıl? Ne İçin? sorularını sormak, arkeolojinin sosyal bilimlerden ve toplumdan uzak, içine kapalı, elitist tavrını sorgulayarak yeni farkındalıklar yaratmak olmuştur. Aynı yılın Mayıs ayında Ege Yayınları'ndan kitaplaştırılan bu çalışma Türkiye'de ilk defa arkeolojinin tarihsel, metodolojik ve düşünsel durumunun eleştirisi niteliğinde önemli bir manifestodur. Kitap aynı isimle, güncellenmiş iki yeni yazıyla 2013 Mayıs ayında 2. baskısını yapmıştır.

Duru 2006 yılında İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı'na başladığı “TARİH ÖNCESİNDE İNSAN-MEKAN, TOPLULUK-YERLEŞME İLİŞKİSİ: MÖ 9.bin yıl sonu - 7.bin yılbaşı, Aşıklı ve Akarçay Tepe” başlıklı tezini 2013'te tamamlayarak Doktor unvanı almıştır.

Yerli ve yabancı çok sayıda akademik makalesi bulunan Güneş Duru, yurt içinde ve yurt dışında birçok seminere konuşmacı olarak katılmıştır. 2004-2006 yılları arasında Trakya Üniversitesi'nde gönüllü olarak arkeoloji dersleri de veren Güneş Duru, 2010 yılında Ian Hodder ve Scott Hutson'un Reading The Past kitabının Türkçe baskısının bilimsel editörlüğünü yapmıştır. Bu kitap Geçmişi Okumak adıyla Phoneix kitabevi tarafından yayınlanmıştır. Güneş Duru halen devam eden Aşıklı Höyük kazı ve araştırma projesinde başkan yardımcılığı görevini yürütmektedir. Kuramsal arkeoloji, arkeoloji ve devlet ilişkisi, yerleşme ve mekan arkeolojisi, mimarlık tarihi, deneysel arkeoloji gibi konularda araştırma ve yayınlarını sürdürmektedir.

Köşe Yazarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2006 yılında yayın hayatına başlayan Red'in ilk sayısında "Türk Değilse Yıkın Gitsin" başlığıyla ilk yazısı yayınlanmıştır. Güneş Duru bazı nedenlerden ötürü derginin sonraki sayılarında yazmayı tercih etmemiştir.
• Duru, 2012-2013 futbol sezonunda Eurosport Türkiye'de her hafta Beşiktaş maçlarını yazmıştır.
• Güneş Duru halen BirGün gazetesinde Cumartesi günleri "Gündemin Kenarı" isimli köşede siyasi gündeme ilişkin yazılar kaleme almaktadır.

Ekipmanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gitarlar

• Fender Usa Vintage Series '62 Telecaster Custom
• Fender American Stratocaster 50th Anniversary edition
• Fender American Telecaster 2005
• Fender Thinline Deluxe Player
• Rickenbacker 360/6
• Gibson SG Standart
• Gibson SG 61 Reissue
• Gibson ES 335
• Epiphone Sheraton
• Simon & Patrick Acoustic CG Series
• Epiphone 1965 Casino Elitist

Amfi

• Fender Hot Rod Deluxe
• Vox Ac15
• ZT (The Lunchbox)

Pedallar

• MXR Micro Amp
• MXR Dyna Comp
• MXR Carbon Copy Analog Delay
• Ibanez TS 808 Tube Screamer
• Pro Co RAT
• Boss Ce-5 Chorus
• Boss Tu-2 Tuner
• Electro Harmonix Pulsar Tremolo
• OCR Fulltone
• EH Stereo Clone Theory
• Korg SDD 3000
• Vox Big Ben
• Electro Harmonix Memory Boy
• Mesa Boogie Grid Slammer
• T-Rex Comp Nova

Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2003: Arkeoloji Niye? Nasıl? Ne İçin? (Ege Yayınları)
• 2010: Geçmişi Okumak (editör, Phoneix Kitabevi)
• 2013: Arkeoloji Niye? Nasıl? Ne İçin? 2. Baskı (Ege Yayınları)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Çatalhöyük Resmi Sitesi
• Aşıklı Höyük Resmi Sitesi
• Akarçaytepe Resmi Sitesi
• Radikal - Arkeolojiye ilgi harekâtı 8 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• American Research Institute of Turkey ARIT
• George And Ilse Hanfmann Fellows 12 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Radikal - Aşıklı Höyük Sponsor arıyor
• Cumhuriyet - 10.000 yıl öncesine yolculuk: Aşıklı Höyük 16 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler Ocak 2010 Sayı:29^{[ölü/kırık bağlantı]}
• World Archaeological Congress
• Jiyan - Redd'in gitaristi Güneş Duru "Vicdani Değerleri Popüler Kültür İçin Kullanmıyoruz
• CNN Türk - Uzman Gözüyle - Güneş Duru - Arkeolog, Redd grubunun gitaristi^{[ölü/kırık bağlantı]}
• 33.Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeoloji Sempozyumu^{[ölü/kırık bağlantı]}

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Redd resmi sitesi 5 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Redd resmi Facebook sayfası
• Redd resmi Myspace sayfası 31 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Redd resmi Twitter sayfası 14 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Redd resmi Vimeo sayfası 5 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Redd resmi Youtube sayfası 8 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Prensesin Uykusu Resmi sayfası
• Güneş Duru Twitter Sayfası 15 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• [1] 30 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• [2] 9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.