Gyula Andrássy
1855'te Gyula
Macaristan Başbakanı
Görev süresi 17 Şubat 1867 - 14 Kasım 1871
Hükümdar	Franz Joseph
Yerine geldiği	Bertalan Szemere
Yerine gelen	Menyhért Lónyay
Kişisel bilgiler
Doğum	8 Mart 1823(1823-03-08) Vlachovo, Macaristan Krallığı, Avusturya İmparatorluğu
Ölüm	18 Şubat 1890 (66 yaşında) Vlachovo, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Partisi	Deák Parti
Evlilik(ler)	Katinka Kendeffy
Çocuk(lar)	Tivadar, Ilona, Gyula
Mesleği	Siyasetçi
İmzası

Kont Gyula Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka (8 Mart 1823 - 18 Şubat 1890), Macaristan Başbakanı (1867-1871) ve ardından Avusturya-Macaristan Dışişleri Bakanı (1871-1879) olarak görev yapan bir Macar devlet adamıydı. Andrássy muhafazakardı; dış politikası, imparatorluğu, tercihen İngiliz ve Alman desteğiyle ve Türkiye'yi yabancılaştırmadan Güneydoğu Avrupa'ya doğru genişletmeye yönelikti. Slav ve Ortodoks bölgelerine yönelik kendi yayılmacı politikaları nedeniyle Rusya'yı ana düşman olarak gördü Çok etnikli imparatorluğuna bir tehdit olarak Slav milliyetçi hareketlerine güvenmedi.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kont Károly Andrássy ve Etelka Szapáry'nin oğlu, Macaristan Krallığı Oláhpatak'ta (bugünkü Vlachovo, Rožňava Bölgesi, Slovakya) doğdu. Ancak doğum tarihi ve yeri biraz tartışmalıdır. Košice siciline göre Andrássy, 3 Mart 1823'te o zamanlar Kassa olarak bilinen şehirde vaftiz edildi.^[1] Hükûmete karşı çıkmanın çok tehlikeli olduğu bir zamanda, siyasi muhalefete mensup liberal bir babanın oğlu olan Andrássy, çok erken yaşta kendini günün siyasi mücadelelerinin içine attı ve başlangıçta vatansever tarafı benimsedi.^[2]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kont István Széchenyi, kapasitesini yeterince takdir eden ilk kişi oldu. 1845'te Andrássy, Yukarı Tisza Nehri'nin sularının düzenlenmesi için derneğin başkanı olarak atandı. 1846'da Lajos Kossuth'un gazetesi Pesti Hírlap'ta hükümet hakkında son derece eleştirel makaleler yayınlayarak dikkatleri üzerine çekti. 1848 Diyetinin Radikal adaylarından biri olarak seçildi.^[2]

Macarların yenildiği Világos felaketinden sonra Andrássy Londra'ya ve ardından Paris'e göç etti. 21 Eylül 1851'de gıyabında ölüme mahkum edildi ve Macar isyanındaki payından dolayı Avusturya hükûmeti tarafından heykeliyle asıldı^[2] On yıl boyunca sürgünde, o zamanlar Avrupa diplomasisinin merkezi olan yerde siyaset okudu Görkemli dış görünümünün altında ikinci Fransız imparatorluğunun zayıflığını fark etti.^[2]

Andrássy, 1858'de Macaristan'a döndü, ancak konumu hâlâ zordu Hiçbir zaman af için dilekçe vermemişti ve hem Avusturya hükûmetinin hem de Magyar Muhafazakarlarının (krallık için tam özerklikten başka bir şeyi kabul edecek olan) tüm tekliflerini kararlı bir şekilde reddetmişti^[2] Ferenc Deák'ın partisini coşkuyla destekledi

1870 Fransa-Prusya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine Andrássy, Avusturya monarşisinin tarafsızlığını kararlı bir şekilde savundu ve 28 Temmuz 1870'teki konuşmasında, Avusturya'nın elindeki konumu geri kazanmaya çalışmasının çıkarına olduğu varsayımını sıcak bir şekilde protesto etti. 1863'ten önce Almanya'da tutulmuştu. Beust'un düşüşünde (6 Kasım 1871), Andrássy onun yerine geçti Şansölyelik görev süresi çığır açıyordu^[2] Beust'un Almanya'ya düşman ve Rusya'ya dost olduğu yerde, Andrássy tam tersi bir yaklaşım benimsedi Bir sorun vardı ve o da Almanya'nın İtalya'ya yakın olmasıydı, ancak İtalya ve Avusturya, sınır bölgelerini kimin kontrol edeceği konusunda anlaşmazlığa düşmüştü.

"Andrássy Notu"[değiştir | kaynağı değiştir]

1878'deki Berlin Kongresinde, Avusturya'nın başlıca tam yetkili temsilcisiydi ve çabalarını Rusya'nın kazanımlarını azaltmaya ve İkili Monarşiyi büyütmeye yöneltti Kongre 13 Haziran'da açılmadan önce, Andrássy ile İngiltere Dışişleri Bakanı Salisbury Marquess arasındaki müzakereler, "6 Haziran'da İngiltere'nin, Avusturya'nın İngilizleri desteklerken, Avusturya'nın Bosna-Hersek ile ilgili tüm önerilerini kongreye getirmek üzere kabul etmesiyle sona ermişti".^[3]

Daha sonra ki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Andrássy emekli olduktan sonra hem Delegasyonlarda hem de Üst Mecliste kamu işlerinde aktif rol almaya devam etti. 1885'te, Magnates Evi'nin reform projesini sıcak bir şekilde destekledi, ancak öte yandan, 1867 Kompozisyonunun dokunulmazlığını kıskançlıkla savundu ve 5 Mart 1889'da Yukarı Meclis'teki yerinde, herhangi bir özel kurcalamaya karşı konuştu. Hayatının son yıllarında popülaritesini yeniden kazandı ve 18 Şubat 1890'da 66 yaşındaki ölümü ulusal bir felaket olarak yas tutuldu^[2] Öldüğü Volosko kasabasında (bugünkü Hırvatistan'da Rijeka ile Opatija arasında) kendisine adanmış bir plaket var Amfora restoranının hemen üzerinde yer almaktadır.

O, yüzyıllar boyunca Avrupa konumunda olan ilk Macar devlet adamıydı. Magyar kodamanını modern beyefendiyle kendi içinde birleştirdiği söylendi. Sloganı şuydu: "Söz vermek zor ama yerine getirmek kolaydır."^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]