Gurbet Kuşları (film, 1964)

Gurbet Kuşları
	film afişi
Yönetmen	Halit Refiğ
Yapımcı	Recep Ekicigil
Senarist	Orhan Kemal ; Halit Refiğ
Uyarlama	Turgut Özakman
Oyuncular	Tanju Gürsu; Filiz Akın; Özden Çelik; Pervin Par; Cüneyt Arkın
Görüntü yönetmeni	Çetin Gürtop
Stüdyo	Artist Film
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram
Renk	Siyah-beyaz
Yapım yılı	1964
Çıkış tarih(ler)i	12 Nisan 1964
Süre	102 dakika
Ülke	Türkiye
Dil	Türkçe

Gurbet Kuşları, senaryosunu Turgut Özakman'in yazdığı 1964 yapımı filmdir. Orhan Kemal'in 1962 yılında yayımlanan Gurbet Kuşları adlı romanından uyarlanmıştır. 1. Antalya Film Şenliği'nde "En İyi Yönetmen" ve "En İyi Film" ödüllerine layık görülmüştür.^[1]^[2]^[3]^[4]

Film, Kahramanmaraş'tan İstanbul'a daha iyi bir yaşam sürebilmek için gelen bir ailenin verdiği yaşam mücadelesini anlatır. Yeşilçamın ünlü jönü Cüneyt Arkın'ın yıldızı bu filmle parlamıştır. Toplumsal bozulmayı anlatmıştır.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Tahir Ağa, Maraş'ta işleri bozulunca bütün mal varlığını satıp karısı Hatice, oğulları Selim, Murat, Kemal ve kızı Fatoş ile birlikte İstanbul'a göç eder. Bir tamirci dükkânı açar, ancak Tahir Ağa, kendini şirket sahibi olarak tanıtan biri tarafından dolandırılır ve bütün parasını kaybeder. Bunun üzerine küçük bir dükkân açarak toparlanmaya çalışır fakat işler düşündüğü gibi kolay olmayacaktır.

Toplumsal Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gurbet Kuşları, Türkiye’deki iç göç olgusuna değinen ilk filmlerden birisidir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki geleneksel kültüre karşı hükûmetler tarafından başlatılan “medenileşme” hareketleri “batılılaşma” olarak kabul görmüştür. Filmin geçtiği 1950'li yıllarda dönüşmek zorunda kalan Türk toplumu içerisinde sosyo-ekonomik sorunlar ortaya çıkmış, sınıf kavramı oluşmuş ve büyük kentlere plansız göçler ve yatırımlar gerçekleşmiştir. Bu dönemlerde büyük ve gelişmiş kentlere göç eden toplulukların amacı daha iyi bir yaşam oluşturabilmek, refaha ulaşabilmektir. Gurbet Kuşları’nda da göçün ilk nedeni olarak aktarılmak istenen olgu, farklı ve refah dolu bir yaşama duyulan özlemdir. Bununla birlikte taşradan veya gelişmemiş bölgelerden şehre göç eden insanlar kendi gelenekselliğini de şehre taşımışlardır. Bu durum toplum içerisinde kültürel kaosa yol açmıştır. Filmde, genç bir kız olan Fatma’nın “batılılaşma” isteğine abileri tarafından konulan “geleneksel” engeller ve baskılar bu duruma örnek verilebilir. Filmdeki “Haybeci” karakteriyle, şehirde var olabilmenin tek yolunun “uyanık ve akıllı” olunması ile mümkün olduğu vurgulanmıştır.^[5]

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyuncu	Rol	Seslendiren
Cüneyt Arkın	Selim Bakırcıoğlu	Erdoğan Esenboğa
Tanju Gürsu	Murat Bakırcıoğlu	Saadettin Erbil
Filiz Akın	Ayla	Jeyan Mahfi Ayral Tözüm
Özden Çelik	Kemal Bakırcıoğlu	Toron Karacaoğlu
Pervin Par	Fatma Bakırcıoğlu	Nedret Güvenç
Sevda Ferdağ	Seval/Naciye	Alev Koral
Mümtaz Ener	Tahir Bakırcıoğlu
Hüseyin Baradan	Haybeci	Vahi Öz
Önder Somer	Orhan	Muhip Arcıman
Gülbin Eray	Despina
Danyal Topatan

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
^ "'Gurbet Kuşları'nın gösterimi yapıldı". www.hurriyet.com.tr. 19 Mart 2018. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
^ Uğur, Ufuk (12 Aralık 2016). "Gurbet Kuşları" Filmi Örneğinde İç Göç Olgusunun Sosyolojik Açıdan İncelenmesi". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 6 (3): 917-926. ISSN 1309-9302. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödüller
Önce gelen: -	Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Film Ödülü 1964	Sonra gelen: Aşk ve Kin

[1] "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.

[4] "'Gurbet Kuşları'nın gösterimi yapıldı". www.hurriyet.com.tr. 19 Mart 2018. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.

[5] Uğur, Ufuk (12 Aralık 2016). "Gurbet Kuşları" Filmi Örneğinde İç Göç Olgusunun Sosyolojik Açıdan İncelenmesi". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 6 (3): 917-926. ISSN 1309-9302. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Halit Refiğ'in yönettiği filmler
1960'lar	Seviştiğimiz Günler (1961) Yasak Aşk (1961) Şehirdeki Yabancı (1962) Gençlik Hülyaları (1962) Şafak Bekçileri (1963) Gurbet Kuşları (1964) Şehrazat (1964) Evcilik Oyunu (1964) İstanbul’un Kızları (1964) Canım Sana Feda (1965) Güneşe Giden Yol (1965) Haremde Dört Kadın (1965) Kırık Hayatlar (1965) Erkek Ve Dişi (1966) Üç Korkusuz Arkadaş (1966) Karakolda Ayna Var (1966) Can Yoldaşları (1966) Kız Kolunda Damga Var (1967) Bir Türk'e Gönül Verdim (1969) Yaşamak Ne Güzel Şey (1969)
1970'ler	Adsız Cengaver (1970) Sevmek Ve Ölmek Zamanı (1971) Ali Cengiz Oyunu (1971) Çöl Kartalı (1972) Acı Zafer (1972) Aşk Fırtınası (1972) Fatma Bacı (1972) Kızın Varsa Derdin Var (1973) Cennetin Kapısı (1973) Sultan Gelin (1973) Vurun Kahpeye (1973) Yedi Evlat İki Damat (1973) Aşk-ı Memnu (1975) Arabulucular / The Intercessors (1977) Yaşam Kavgası (1978) Yorgun Savaşçı (1979)
1980'ler	Leyla İle Mecnun (1982) O Kadın (1982) Beyaz Ölüm (1983) İhtiras Fırtınası (1983) Alev Alev (1984) Ölüm Yolu (1985) Paramparça (1985) Son Darbe (2) (1985) Kıskıvrak (1986) Teyzem (1986) Yarın Ağlayacağım (1986) Kızımın Kanı (1987) Kurtar Beni (1987) Kızım Ve Ben (1988) Hanım (1988) Karılar Koğuşu (1989)
1990'lar	İki Yabancı (1990) Zirvedekiler (1993) Köpekler Adası (1996) Affet Bizi Hocam (1998) Kerem (1999)
2000'ler	Affet Beni Hocam (2000) Zeynep Öğretmen (2000) Gelinlik Kız (2000) Sara ile Musa (2000) Midasın Düşü (2000) Gençlik (2000)

Gurbet Kuşları (film, 1964) nedir?, Gurbet Kuşları (film, 1964) anlamı nedir?, Gurbet Kuşları (film, 1964) ne demektir?