Galatasaray Üniversitesi
Üniversite Amblemi
Kuruluş	Galata Sarayı Enderun-u Hümayunu (1481) Galatasaray Üniversitesi (6 Haziran 1994)[1][2]
Tür	Devlet üniversitesi
Eski isim(ler)i	Galata Sarayı Enderun-u Hümayunu
Eğitim dil(ler)i	Türkçe ve Fransızca
Bağlılık	Yükseköğretim Kurulu
Rektör	Prof. Dr. Abdurrahman Muhammed Uludağ[3]
Rektör Yardımcıları	Prof. Dr. Pınar Kartal Prof. Dr. Temel Öncan
Öğretim üyeleri	200
Kayıtlı	2500
Akademik birimler	5 fakülte 2 enstitü 1 yüksekokul 1 meslek yüksekokulu[4]
Konum	Beşiktaş, İstanbul, Türkiye 41°2′42.7″K 29°1′8.8″D / 41.045194°K 29.019111°D / 41.045194; 29.019111
Okul renkleri	Sarı-Kırmızı
Organizasyonlar	Galatasaray Lisesi
Web sitesi	gsu.edu.tr

Galatasaray Üniversitesi (kısaca GSÜ) (Fransızca: Université Galatasaray), İstanbul'un Beşiktaş ilçesinin Ortaköy semtinde bulunan ve eğitim dili Fransızca olan bir devlet üniversitesi.

Galatasaray Üniversitesi, Galatasaray Spor Kulübü ve Galatasaray Lisesi ile birlikte Galatasaray Topluluğu'nun en önemli kurumlarından biridir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Galatasaray Lisesinin devamı niteliğinde ve Fransızca eğitim yapan bir üniversite kurulması fikri 1970'li yıllarda ortaya çıkmış, 1979 yılında eski Galatasaray Kulübü başkanı ve iş insanı Selahattin Beyazıt, Bülent Ecevit ve Süleyman Demirel'le görüşerek ilk somut adımı atmıştır. Beyazıt, üniversitenin İstanbul'un Beykoz ilçesi'ne bağlı Riva'da 1975'te satın alınmış olan 1.175.000 metrekarelik Galatasaray Kulübü'ne ait araziye yerleşmesini önermiştir. Üniversitenin kurulması tartışmaları devam etmiş ve 1984 yılında Galatasaray Eğitim Vakfı Başkanı İnan Kıraç "Galatasaray Üniversitesinin kurulması için çalışmalara başladık" diyerek, bu fikrin artık olgunlaştığının işaretini vermiştir.

Galatasaray Lisesi mezunu Emekli Büyükelçi Coşkun Kırca'nın çabaları sonucu, Cumhurbaşkanı Turgut Özal 5 Haziran 1991'de Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile Paris' te yaptığı görüşmede Türk ve Fransız ortak girişimiyle bir üniversite kurulması konusunu resmen gündeme getirmiştir. Bu teklife olumlu yanıt verilmesinin ardından, Türkiye'yi ziyaret etmekte olan Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand 14 Nisan 1992'de Beyoğlu'ndaki Galatasaray Lisesi binasına gelerek, Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile birlikte, Türk Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin ve Fransız Dışişleri Bakanı Roland Dumas tarafından imzalanan Galatasaray Üniversitesi Kuruluş Belgesi imza töreninde hazır bulunmuştur. Galatasaray Üniversitesi, Türkiye' de eğitim dili Fransızca olan tek üniversite olmasının yanında, uluslararası bir antlaşmayla kurulan ilk yükseköğretim kurumudur. Galatasaray Üniversitesini kuran antlaşma, 1954 tarihli Fransa-Türkiye Kültürel İşbirliği Antlaşması'na dayandırılmıştır.

Riva'daki arazi yerine, Galatasaray Lisesi'ne ait Ortaköy'deki binada faaliyete geçen Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu, Haziran 1994' kadar faaliyet göstermiştir. 23 Mayıs 1993 tarihinde iç sınav ilk kez yapılmış, ilk eğitim yılı açılışı dolayısıyla 11 Ekim 1993 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel kurumu ziyaret etmiştir. 13 Aralık 1993 tarihinde Fransa'daki pek çok üniversite ile iş birliğini öngören protokoller imzalanmıştır.

Kurum, 6 Haziran 1994 tarihli ve 21952 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 3993 sayılı kanunla Galatasaray Üniversitesine dönüşmüştür. Kanunun hazırlanma ve kabul aşamasında, o tarihte DYP İstanbul milletvekili olarak görev yapmakta olan Coşkun Kırca'nın yine büyük katkıları olmuştur.

Kurum üniversite statüsünü almasına rağmen, entegre eğitim-öğretim kurumu olma özelliğini korumuş ve Galatasaray Lisesi ile Galatasaray İlköğretim Okulu, Galatasaray Üniversitesi rektörlüğüne bağlı öğretim birimleri olarak tanımlanmıştır.

Rektörler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Kurucu Rektör Prof. Dr. Yıldızhan Yayla (1992-1994 GEÖK Başkanı ve 1994-2000)
• Prof. Dr. Erdoğan Teziç (2000-2003)
• Prof. Dr. Duygun Yarsuvat (2004-2008)
• Prof. Dr. Ethem Tolga (2008-2015)^[5]
• Prof. Dr. Ertuğrul Karsak (2015-2023)^[6]
• Prof. Dr. Abdurrahman Muhammed Uludağ (2023-günümüz)^[7]

Öğrenci kabulü[değiştir | kaynağı değiştir]

Galatasaray Üniversitesinin Türkiye'deki diğer tüm üniversitelerden farklı ve kendine özgü bir öğrenci kabul sistemi vardır. Türkiye'de Fransızca eğitim yapan liselere önemli bir ayrıcalık tanıyan bu sistemin hukuki dayanağı Galatasaray Üniversitesinin kurulmasını sağlayan Türkiye ile Fransa arasındaki uluslararası antlaşmadır.

Galatasaray Üniversitesine her yıl 480 öğrenci kabul edilmektedir. Bu öğrencilerinin %50'si (yani 240 öğrenci) Türkiye'de Fransızca eğitim yapan 18 liseden alınır. Bu kontenjanın yarısı (yani toplam kontenjanın %25'ine denk düşen 120 kontenjan) Galatasaray Lisesi öğrencilerine ayrılmıştır. Diğer yarı ise Fransız Kolejleri (Saint Joseph Lisesi, Saint Benoit Fransız Lisesi, Notre Dame de Sion Lisesi, Sainte-Pulchérie Fransız Lisesi, Saint Michel Lisesi ve İzmir Saint Joseph Lisesi); Fransızca eğitim yapan Anadolu liseleri (Ankara Anadolu Lisesi, Kağıthane Profilo Anadolu Meslek Lisesi, Burak Bora Anadolu Lisesi, Buca Anadolu Lisesi, Bornova Anadolu Lisesi, İzmir Atatürk Lisesi); Fransızca eğitim yapan özel Türk liseleri (Ankara Tevfik Fikret Lisesi, Antakya Anadolu Lisesi, İzmir Tevfik Fikret Lisesi, İzmir Tevfik Fikret Fen Lisesi) ve Türkiye'de faaliyet gösteren fakat Fransız müfredatını uygulayan liselere (Ankara Charles de Gaulle ve İstanbul Pierre Loti) ayrılmıştır. Adaylar her yıl Mayıs ayının son pazar günü düzenlenen iki aşamalı GSÜÖSYS (Galatasaray Üniversitesi Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı) ile okula kaydolma hakkını kazanırlar. Bu sınavın soruları, bahsekonu liselerde görev alan öğretmenlerce Fransızca ve Türkçe olarak ve ÖSYM'nin koyduğu kurallar çerçevesinde hazırlanır. Sınav, Galatasaray Üniversitesinin Ortaköy'deki yerleşkesinde yapılır.

Fransızca eğitim yapan liselerden gelen öğrenciler bu iç sınavın ardından YKS’ye de girmekle yükümlüdürler.

İç sınavla Galatasaray Üniversitesine girmeye hak kazanan öğrenciler, bir yıllık Fransızca hazırlık sınıfından da muaf tutulurlar.

Galatasaray Üniversitesi öğrencilerinin diğer yüzde ellisi ise, diğer tüm üniversiteler için geçerli olan ÖSYS sistemiyle okula kayıt hakkı kazanmaktadırlar.

Yerleşke[değiştir | kaynağı değiştir]

Galatasaray Üniversitesi, Feriye Sarayları olarak da bilinen ve Çırağan Sarayı' nın müştemilatı olan binalarda ve söz konusu binaların tam karşısında bulunan Yiğit Okur yerleşkesinde faaliyet göstermektedir. Sultan Abdülaziz döneminde mimar Sarkis Balyan tarafından inşa edilen (1871) ve resmi adı İbrahim Tevfik Efendi Sahilsarayı olan ana bina, uzun yıllar Galatasaray Lisesi' nin kız bölümü dersliği ve yatakhanesi olarak kullanıldıktan sonra Galatasaray İlkokulu'na tahsis edilmiş ve 1992 yılında da üniversiteye devredilmiştir. İlk dönemde idari birimler, sınıflar, kütüphane ve öğretim üyelerinin bürolarını barındıran ana bina, günümüzde sadece idari birimlerin bir kısmı ile Hukuk, İİBF ve İletişim Fakülte sekreterliklerini ve bu fakültelerde görevli öğretim üyelerinin bürolarını içermektedir. 22 Ocak 2013 tarihinde binada çıkan yangından dolayı kullanılamaz hâle gelen binanın restorasyonu Mayıs 2019'da tamamlanmış, aynı fakültelerin binaya taşınmasıyla 2019-2020 öğretim yılında bina yeniden kullanıma açılmıştır. Bina süslemelerinin aslına uygun yeniden üretilmesi çalışmaları devam etmektedir. Zamanla öğrenci sayısının artmasıyla bu bina yetersiz kalmış ve Çırağan Caddesi'nin öteki tarafına Yiğit Okur Yerleşkesi ve Suna Kıraç Kütüphanesi inşa edilmiştir (2003). Okulun iki kısmı 2004 yılında Selahattin Beyazıt Altgeçidi ile birbirine bağlanmıştır. 2006 yılında Hukuk Fakültesi ile Fen-Edebiyat Fakültesi' nin dersliklerini içeren iki ek bina açılmıştır. Öğrenci kulüplerine tahsis edilen yapılar ile Çırağan Caddesi üzerinde okulun sahil kısmına giriş için kullanılan Bâb-ı Sultâni adlı anıtsal kapı da 2007 yılında tamamlanmıştır. Okulun ana bahçesinde üniversitenin kurucusu Coşkun Kırca'nın bir büstü ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen tarafından yapılmış olan bir aslan heykeli bulunmaktadır. Haziran 2007'de Rektörlük Binası olarak kullanılan köşkün yanına 38 metre yükseklikte bir bayrak direği yerleştirilmiştir.

Saray binası yangını[değiştir | kaynağı değiştir]

22 Ocak 2013 tarihinde elektrik kontağından çıkan büyük bir yangınla saray binasının çatısı ve üçüncü katı tamamen yanmış ve bina kullanılmaz hale gelmiştir.^[8] Galatasaray Eğitim Vakfı, söz konusu yapının Galatasaray Üniversitesi tarafından tekrar kullanımına hazır hale getirilmesine yönelik tüm faaliyetleri camia adına üstlenerek, çalışmalara başlamış ve bu kapsamda ''Gücümüz Sevgimiz'' adlı yardım kampanyasını başlatmıştır.^[9]

Tadilat ve restorasyon çalışmaları 30 Mayıs 2016 tarihinde başlamıştır ve 5 Mayıs 2019 tarihinde tamamlanmıştır.^[10][11]

Akademik birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Fakülteler^[12] İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi^[13][değiştir | kaynağı değiştir]

• İktisat Bölümü
• İşletme Bölümü
• Siyaset Bilimi Bölümü
• Uluslararası İlişkiler Bölümü

Mühendislik ve Teknoloji Fakültesi^[14][değiştir | kaynağı değiştir]

• Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
• Endüstri Mühendisliği Bölümü

Fen Edebiyat Fakültesi^[15][değiştir | kaynağı değiştir]

• Karşılaştırmalı Dilbilim ve Uygulamalı Yabancı Diller Bölümü
• Matematik Bölümü
• Felsefe Bölümü
• Sosyoloji Bölümü

İletişim Fakültesi^[16][değiştir | kaynağı değiştir]

Hukuk Fakültesi^[17][değiştir | kaynağı değiştir]

Enstitüler^[18][19][20][değiştir | kaynağı değiştir]

Denizcilik MYO^[21][değiştir | kaynağı değiştir]

• Deniz Ulaştırma ve İşletme Bölümü^[21]
• Gemi Makineleri İşletmeciliği Bölümü^[21]

Yabancı Diller Yüksekokulu^[22][değiştir | kaynağı değiştir]

Araştırma Merkezleri^[23][değiştir | kaynağı değiştir]

• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma Merkezi (ATAMER)^[24]
• Toplumsal Araştırmalar Merkezi (TAM)^[25]
• Medya Çalışmaları ve Araştırma ve Uygulama Merkezi (MEDIAR)^[26]
• Vergi Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi^[27]
• İşletme Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi^[28]
• Ceza Bilimleri Kriminoloji ve İnsan Hakları Araştırma Merkezi^[29]
• Stratejik Araştırmalar Merkezi^[30]
• Avrupa Araştırma ve Dokümantasyon Merkezi^[31]
• İktisadi Araştırmalar Merkezi (GİAM)^[32]
• Girişimcilik ve Yenilikçilik Merkezi
• Karar Analizi Uygulama ve Araştırma Merkezi^[33]
• Kariyer Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi^[34]
• Kültürel Dokümantasyon Merkezi^[35]
• Liderlik Araştırma ve Uygulama Merkezi^[36]
• Tarih Bilimleri ve Bölgesel Tarih Öğretim, Araştırma ve Uygulama Merkezi^[37]
• Teknoloji Transferi Uygulama ve Araştırma Merkezi
• Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi^[38]

Öğrenci kulüpleri[değiştir | kaynağı değiştir]

GSÜ Öğrenci Festivali[değiştir | kaynağı değiştir]

Galatasaray Üniversitesi öğrenci festivali 2001'den bu yana her yıl 19 Mayıs Haftası'nda gerçekleştirilmektedir.

Öğrenci Değişim Programları ve Çift Diploma Programları[değiştir | kaynağı değiştir]

2000-2020 yılları arasında Erasmus Programı ile gelen öğrenci sayısı 2329, giden öğrenci sayısı ise 2080’dir.^[40]

Değişim programlarının yanı sıra İktisat ve Felsefe bölümlerinde Sorbonne Üniversitesi ile İletişim Fakültesinde ise Bordeaux Montaigne Üniversitesi ile çift diploma programı mevcuttur.^[40]

Galatasaray Üniversitesi Mezunlar Derneği[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniversitenin mezunları arasındaki dayanışmayı güçlendirmeyi amaçlayan GSÜMED 27 Ağustos 2002 tarihinde kurulmuştur.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Galatasaray Lisesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Galatasaray Üniversitesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Wikimapia' dan Galatasaray Üniversitesi' nin görünüşü 23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Resmî site (Türkçe)
• Resmî site (İngilizce)
• Resmî site (Fransızca)
• Şablon:Galatasaray Üniversitesi Mezunlar Derneği (Türkçe)