Fiil Nedir?
Fiil Nedir?, Fiil Nerededir?, Fiil Hakkında Bilgi?, Fiil Analizi? Fiil ilgili Fiil ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz. Fiil ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. Fiil Ne Anlama Gelir Fiil Anlamı Fiil Nedir Fiil Ne Anlam Taşır Fiil Neye İşarettir Fiil Tabiri Fiil Yorumu
Fiil Kelimesi
Lütfen Fiil Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. Fiil İlgili Sözlük Kelimeler Listesi Fiil Kelimesinin Anlamı? Fiil Ne Demek? ,Fiil Ne Demektir? Fiil Ne Demektir? Fiil Analizi? , Fiil Anlamı Nedir?,Fiil Ne Demektir? , Fiil Açıklaması Nedir? ,Fiil Cevabı Nedir?,Fiil Kelimesinin Anlamı?,Fiil Kelimesinin Anlamı Nedir? ,Fiil Kelimesinin Anlamı Ne demek?,Fiil Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Fiil Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız
Fiil Kelimesinin Anlamı Nedir? Fiil Kelimesinin Anlamı Ne demek? , Fiil Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı
Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:
Söylemek, söz söylemek - Ad vermek - Bir dilde karşılığı olmak - Herhangi bir ses çıkarmak - Herhangi bir kanıya, yargıya varmak - Düşünmek - Oranlamak - Ummak, - Erişmek - Bir işe kalkışmak, yeltenmek - Saymak, kabul etmek - bir şey anlamına gelmek - öyle mi, - yani, anlaşılan - inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü
Fiil Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır
Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı
Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - Muşmulaya döngel de derler.
Kamer `ay` demektir. - Küt dedi, düştü. - Bu işe herkes ne der? - Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. - Bundan sonra gelir mi dersin? - Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. - Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! Fiil - Demek gideceksin.
Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler
- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek
- dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok
Fiil
Fiil Nedir? Fiil Ne demek? , Fiil Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi
Fiil Kelimesinin Anlamı? Fiil Ne Demek? Fiil Ne Demektir? ,Fiil Analizi? Fiil Anlamı Nedir? Fiil Ne Demektir?, Fiil Açıklaması Nedir? , Fiil Cevabı Nedir? , Fiil Kelimesinin Anlamı?
Örnekler |
---|
|
Fiil veya eylem, varlıkların yaptığı işi, hareketi, oluşu çeşitli ekler alarak şahıs ve zamana bağlı olarak anlatan kelimedir.[1]
Türkçede fiiller; haber ve dilek kip ekleri ile zaman ve tasarlama anlamı kazanır; şahıs ekleri ile işin veya oluşun kim tarafından gerçekleştirildiğini belirtir.
Fiiller; iş, durum ve oluş fiilleri olmak üzere üç gruba ayrılır:[2]
Zaman zaman fiil (eylem) ve yüklem kavramları birbirine karıştırılır. Fiil bir kelime türü iken[3] yüklem cümlenin öğelerinden biridir. Yüklem öznenin yaptığı işi veya oluşu belirtir. Yüklemlerde fiil bulunma zorunluluğu yoktur.[4] İsim cümlelerinde yüklemler isim soylu olabilir:
Fiil çekimi, fiil kök ve gövdelerine çekim eklerinin getirilmesidir.[5] Fiil çekiminde en az üç unsur bulunur:
Bazı fiillerin çeşitli şekil ve zamanlardaki çekimleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
Şahıs > | 1. tekil | 2. tekil | 3. tekil | 1. çoğul | 2. çoğul | 3. çoğul |
bilinen geçmiş zaman | bak+tı+m | bak+tı+n | bak+tı | bak+tı+k | bak+tı+nız | bak+tı+(lar) |
gereklilik kipi | git+meli+yim | git+meli+sin | git+meli | git+meli+yiz | git+meli+siniz | git+meli+(ler) |
şimdiki zamanın rivâyeti | uyu+yor+muş+um | uyu+yor+muş+sun | uyu+yor+muş | uyu+yor+muş+uz | uyu+yor+muş+sunuz | uyu+yor+lar+mış |
Fiillerin özne ve (varsa) nesneye göre girdiği şekle çatı denir. İsim cümlelerinin yüklemlerinde fiil bulunmadığından çatıdan söz edilemez.[6]
Etken fiillerde eylemin kimin tarafından yapıldığı bellidir:
Edilgen fiilli cümlelerde işin kim tarafından yapıldığı bilinmez. Fiili edilgen yapan ekler -il ve -in ekleridir. Böyle fiiler yüklem olunca işi yapan belli değildir, gerçek özne yerine sözde özne vardır.[7]
Bu örnekte kırma işinin kim tarafından yaptığı belli değildir. Dolayısıyla kırılmak fiili, öznesine göre edilgen çatılıdır. -il ekini içine alan kırmak, birinci örnekte nesne olan kapının camını sözde özne hâline getirmiştir.
Etken fiillerin yüklem olduğu cümlelerdeki "nesne", fiil edilgen hâle getirilirse "sözde özneye" dönüşür:
Dönüşlü fiillerde eylemi yapan özne aynı zamanda ondan etkilenir. Nesne yoktur. Bu fiiller -l veya -n eki alırlar ve geçişsizdirler:
Tabiatla ilgili dönüşlü fiillerde yapma, kendi kendine olma demektir:
Bazı fiillerin dönüşlü şekilleriyle edilgen şekilleri farklı eklerle yapılır.
İsme getirilen -iş, -len ve -leş ekleri de dönüşlülük anlamı katabilir:[8]
İşteş fiilerde eylem birden fazla özne tarafından birlikte ya da karşılıklı yapılır. Fiili işteş yapabilmek için Türkçede –iş veya -ş eki kullanılır.[9]
Bu cümlede ise “buluşma” işi birden çok özne tarafından ve karşılıklı yapılmıştır.
Geçişli fiiller belirtili ya da belirtisiz nesne alabilen fiillerdir. Bir fiilin geçişli olup olmadığı özneden sonra sorulan "ne",[Not 1] "neyi" ve "kimi" soruları sorularak anlaşılır:
Geçişsiz fiiller sadece özne ile ilgili bilgi verir[1] ve nesne almaz.
"Geçişsiz" iken bir ek alarak geçişli hâle gelen fiillere oldurgan fiiller denir. Oldurganlık ekleri -dır, -r ve -t'dir.
"Geçişli" fiillere -dir, -t ve-r ekleri getirilerek oluşturulan yeni geçişli fiillere ettirgen fiiller denir. Bu fiiller eylemin özne tarafından ikinci ve hatta üçüncü bir varlığa yaptırıldığını ifade etmekte kullanılır:
Yukarıdaki örneklerde de görüleceği üzere aynı fiil ikinci kez ettirgen hâle getirilebilir:
Oldurgan fiiller de -geçişli olduklarından- ettirgen hâle getirilebilirler:
Kelime yapısına göre fiiller basit, türemiş ve bileşik olmak üzere üç gruba ayrılır.
Basit fiiller, "kök" hâlindeki fiillerdir:
Türemiş fiiller, bir kökten yapım ekleri ile üretilmiş, "gövde" hâlindeki fiillerdir:
Bileşik fiiller, birden fazla kelimenin yeni bir fiil yapmak üzere bir araya gelmesiyle oluşmuş fiillerdir:
Fiilimsiler fiillerin çeşitli ekler alarak cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılan hâlleridir: