Ethem Sarısülük (11 Temmuz 1986, Sungurlu - 14 Haziran 2013, Ankara), 2013 yılında Gezi Parkı protestoları sırasında Ankara'da Polis tarafından vurularak öldürülen eylemci. Ankara'daki Gezi Parkı eylemi sırasında Polis memuru Ahmet Şahbaz tarafından^[1] başından ağır yaralanan Sarısülük, 14 gün yoğun bakımda kaldı. 12 Haziran 2013 tarihinde beyin ölümü gerçekleşen Ethem Sarısülük, 14 Haziran 2013 tarihinde saat 15.15'te Ankara Numune Hastanesi'nde hayatını kaybetti.^[2] Yapılan otopside mermi çekirdeğinin beynin içinde olduğu rapor edilmiştir.^[3][4]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

11 Temmuz 1986 yılında^[5] Çorum’un Sungurlu ilçesinde Türkmen Alevi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. 1991 yılında ailesi ile birlikte Ankara'ya göç ettiler. Babası Muzaffer Sarısülük edebiyat öğretmeniydi. Ancak çeşitli nedenlerle öğretmenlikten istifa ederek Çorum'un kırsalında tek başına yaşamaya başladı.^[6] Babası teknolojiden uzak ve vegan bir yaşam sürdürmüş olup 21 Aralık 2018 tarihinde hayatını kaybetmiştir. Annesi Sayfı Hanım temizlik işleri ile geçimini sağlamaktadır. Üç erkek bir kız kardeşiyle yoksul bir çocukluk geçirdi. İlkokulu Kınık İlköğretim okulunda tamamladı ve lise öğrenimine Abidinpaşa Endüstri Meslek Lisesi'nde başladı; ancak devam edemedi. Ardından Tuzluçayır Lisesi'nde eğitime başladı; ancak ikinci sınıfta bıraktı.^[7] Bu okuldayken parasız eğitim protestoları esnasında göz altına alındı. Liseden sonra kargoculuk, hamallık gibi işlerde çalıştıktan sonra kaynak işçisi olarak OSTİM'de çalıştı.^[8] Bir dönem Hakkâri'de bir karakol inşaatında çalıştı.^[9]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Haziran'da Gezi Parkı protestolarında Polis memuru Ahmet Şahbaz'ın açtığı ateş sonucunda başına isabet eden bir mermi ile yaralandı. Birkaç gün içerisinde tüm organları iflas etti ve 14. günün sonunda öldü.^[10] Ailenin suç duyurusunda bulunmasından 7 gün sonra olay yerinde keşif yapıldı.^[11]

Cenazesi otopsisinin yapılması için Keçiören Adli Tıp Kurumu’na gönderildi.^[12] Uzmanlar dışında ailenin avukatları Kazım Bayraktar ile Teoman Özkan ve savcıyla birlikte bir gözlemci uzman katıldı. Otopsi fotoğraf ve video olarak kaydedildi. Beynine saplanmış 9 mm çapında bir mermi çıkartıldı.^[4] Merminin 4.8 metreden ateşlendiği öngörüldü. Ailesi organlarını bağışlamak istedi; ancak otopsi nedeniyle kullanılamayacak hale gelen organlar nedeniyle bu istek gerçekleşmedi.^[13]

3 Eylül 2014'te katil zanlısı Polis memuru Ahmet Şahbaz'ın 7 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılmasına, bu cezanın 1 yılı denetimli serbestlik olduğundan şahsın 4 yıl 2 ay cezaevinde kalmasına karar verilmiştir.^[14] Ancak 8 Aralık 2014'te Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, sanık Şahbaz'ın, "karşısındaki grubu görüp, hedef gözeterek ateş ettiğinin" anlaşılması karşısında, hakkında "kasten adam öldürme" suçundan hüküm kurulması gerekirken, "olası kastla öldürmek" suçundan hüküm kurulmasının yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.^[15]

Cenaze töreni[değiştir | kaynağı değiştir]

16 Haziran 2013'te 12.30'da Kızılay'da Sarısülük'ün cenazesi için toplanan kalabalığa polis engeli geldi. Polis, anma töreni için cenaze yetkililerinin Kızılay'da toplanmasına izin vermedi. Tören yapılmak üzere Kızılay'a götürüldüğü sırada polis ve jandarma ekipleri Batıkent kavşağında yolu kapattı. Sarısülük için Kızılay'da planlanan törene katılmak için toplanan insanlar, Sarısülük'ün vurulduğu yere karanfil bıraktı. Polis, anma yapmak isteyen insanlara müdahalede bulundu. Kalabalığa tazyikli su ve biber gazı ile müdahale edildi. Onlarca kişinin yaralandığı olay esnasında iki kişi biber gazı kapsülünün başlarına isabet etmesiyle yaralandı. Olaylar sırasında 100’ü aşkın kişi de gözaltına alındı^[16][17] Cenazesi Çankaya Belediyesi aracıyla memleketi olan Çorum’un Sungurlu ilçesi Beylice köyüne götürüldü. Cenaze törenine CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün, Çorum Milletvekili Tufan Köse ile beraber çeşitli kurum ve kuruluşlar katıldı. Tören, Hacı Bektaş Veli Vakfı Çorum şubesince Alevi-Bektaşi geleneği ile yürütüldü.^[18]

Hakkındaki iddialar[değiştir | kaynağı değiştir]

1979 yılında yasadışı bir örgüt olarak, THKO'nun bölünmesinden sonra gerçekleştirilen bir kongreyle kurulan TİKB, Ethem Sarısülük'ün ölümünün ardından resmi internet sitesinde bir bildiri yayınladı. Bu bildiride Sarısülük'ün Türkiye İhtilalci Komünistler Birliği üyesi olduğu iddia edildi.^[19][20]

Ölümünden sonraki tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ethem Sarısülük’ü anmak ve Sarısülük’ü öldüren polisin serbest bırakılmasını protesto etmek için KESK İstanbul Şubeler Platformu, DİSK İstanbul temsilciliği, İstanbul Tabip Odası, TMMOB İstanbul şubesi çağrıda bulundu ve binlerce insan Taksim Meydanı'nda toplandı.^[21]

Ağabeyi Mustafa Sarısülük, Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde HDP'nin Ankara 2. Bölge 1. sıra milletvekili adayı olarak gösterilmiştir.^[22][23]

Hatırası[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 2013'te Ankara'nın Yenimahalle ilçesinin Batıkent semtinde adı bir parka verildi.^[24] Yine aynı yıl Ankara Mamak'ta adına bir kütüphane oluşturuldu.^[25]

İzmir Mordoğan'da düzenlenen "Mordoğan Tiyatro Festivali" de 2013 yılında festivali Ethem Sarısülük'e ithaf etti.^[26] Ayrıca, şarkıcı Alpay da Ethem Sarısülük ve Gezi Parkı protestoları sırasında hayatını kaybedenler adına "Ethem'in Sessiz Çığlığı" isimli bir şarkı besteledi.^[27] Yönetmen Gürkan Hacır ise Ethem Sarısülük'ün hayatını anlatan "Haziran Yangını" isimli bir belgesel film çekmiştir.^[28] Film, 12 Haziran 2015'te vizyona girmiştir.^[29]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]