Egzotik hayvan, bakılması alışılmadık veya nadir olan hayvanlardır veya genellikle evcil hayvan olmaktan çok vahşi bir tür olduğu düşünülür. Tanım, kültüre, konuma ve zamana göre değişir - hayvanlar insan dünyasında yeterince sıkı bir şekilde yerleşik hale geldikçe, artık egzotik olarak kabul edilmeyebilirler.

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Tanım, gelişen bir tanımdır; bazı kemirgenler, sürüngenler ve amfibiler insan dünyasında artık egzotik sayılmayacak kadar sağlam bir şekilde yerleşik hale gelmişlerdir.^{[kaynak belirtilmeli]} Bazen herhangi bir şekilde benzersiz veya vahşi görünümü olduğu düşünülen evcil hayvanlar (gelincik ve sıçan gibi yaygın evcil hayvanlar dahil) egzotik olarak kabul edilebilir.

"Egzotik" genellikle, sahibinin bulunduğu yere özgü olmayan, yerli olmayan türleri ifade eder ve "evcil hayvan", insanlarla birlikte yaşamaya başlamış hayvandır. Bununla birlikte, birçoğu bu terimi yerli türleri de dahil etmek için kullanır (örneğin, yılanlar bazen vahşi doğada yaşadıkları bölgelerde bile egzotik kabul edilebilirler). Amerikan Zoolojik Tıp Koleji'nin uluslararası örgütü egzotik hayvanlar grubunu "zoolojik refakatçi hayvanlar" olarak tanımladı.

Çok fazla türdeki hayvan evcil hayvan olarak beslenmiştir (en azından nadir durumlarda) veya çiftlik stoğu olarak tutulmuştur. Aşağıda, evde esaret altında tutulan, biraz veya aşırı derecede "egzotik" olarak kabul edilen bazı hayvanların bir listesi bulunmaktadır. Bir kategori içinde örneklerin verildiği durumlarda, örnekler bu kategori içinde nispeten yaygın olarak evde esaret altında evcil hayvan olarak tutulan hayvanlardır (her ne kadar japon balığı, fare ve muhabbet kuşları gibi hayvanlar gerçekten çok "egzotik" olarak kabul edilmeyebilir).

Sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yasallık[değiştir | kaynağı değiştir]

Nesli Tükenmekte Olan Yabani Bitki ve Hayvan Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme veya CITES, hayatta kalmalarına ve ekolojik zararlarına yönelik herhangi bir tehdidi önlemek için egzotik hayvanların ticaretini düzenler. Hem koruma durumları hem de başka bir yere getirilen hayvanın istilacı tür olma olasılığı nedeniyle belirli hayvanların ticareti katı bir şekilde düzenlenebilir veya sınırlandırılılabilir.^[1]

Kaçakçılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Yasadışı olarak egzotik hayvanların taşınması, vahşi yaşam kaçakçılığı olarak da bilinir ve bu pazar, her yıl tahmini olarak 7 ila 23 milyar ABD Doları (ABD Doları) doğurur.^[2]

Canlı hayvanların sınır ötesine kaçırılmasının birçok yolu olsa da taşıma yöntemlerinden dolayı genellikle ağır kayıplar yaşanmaktadır. Birçok küçük hayvan türü, küçük ve genellikle hava geçirmez kaplarda istiflenebilir ve sonuç olarak çoğu zaman ölür.^[3] Kaçakçılıkla ilgili bir örnekte, Endonezya'dan kaçırılan yavaş lorislerin satılmadan veya Japonya ya da Rusya'ya ihraç edilmeden önce dişleri çekiliyor. Hayvanlara ameliyat sırasında herhangi bir ağrı kesici verilmemektedir.^[4]

Dünya üzerindeki etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihsel olarak, egzotik hayvan ticaretinin vahşi hayvanların yok olmasına neden olduğu bilinmektedir.

Sağlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Egzotik hayvanların tedavisi için gereken veterinerlik masrafı, hayvanla ilgilenmenin uzmanlık gerektirmesi nedeniyle geleneksel bir evcil hayvanlara göre önemli ölçüde daha yüksek olabilir.^[5]

Zoonotik hastalığın az sayıda egzotik evcil hayvanda ortaya çıktığı bilinmektedir. Amerikan Veteriner Hekimler Birliği, ABD Tarım Bakanlığı, Ulusal Hayvan Kontrol Derneği, Amerikan Hayvanat Bahçesi ve Akvaryum Derneği ve CDC, bazı egzotik hayvanların özel mülkiyetini engellemektedir.^[6]

Birleşik Krallık'ta, "NCRW" (Ulusal Sürüngen Refahı Merkezi)^[7] ve "SEEPR" (Güney Doğu Egzotik Hayvan Kurtarma) gibi gönüllü kuruluşlar, istenmeyen, hasta veya kayıp egzotik hayvanları alır ve onları tam sağlığına kavuşturur.

İnsanlar için riskleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Egzotik hayvanlar, tahmin edilemeyen vahşi doğalarını korurlar, bazıları fiziksel olarak sahiplerini sakatlayabilir veya öldürebilir. Memeliler, insanları yaralama veya öldürme olasılığı en yüksek olan egzotik hayvanlardır ve listenin başında insan olmayan primatlar gelmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]