Dağ bisikleti, genellikle özel olarak tasarlanmış dağ bisikletlerinin kullanıldığı, genellikle off-road, engebeli arazide bisiklet sürme sporudur. Dağ bisikletleri diğer bisikletlerle benzerlik gösterir, ancak süspansiyon olarak kullanılan havalı veya helezon yaylı şoklar, daha büyük ve daha geniş tekerlekler ve lastikler, daha güçlü kadro malzemeleri ve mekanik veya hidrolik olarak çalıştırılan disk frenler gibi engebeli arazide dayanıklılığı ve performansı artırmak için tasarlanmış özellikler içerir. Dağ bisikleti yarışları genel olarak beş farklı kategoriye ayrılabilir: arazi, patika sürüşü, tüm dağ ("Enduro" olarak da adlandırılır), downhill ve serbest sürüş.^[1]

Bu spor, dayanıklılık, temel güç ve denge, bisiklet kullanma becerileri ve kendine güven gerektirir. Gelişmiş sürücüler hem dik teknik inişleri hem de yüksek eğimli tırmanışları sürdürebilirler. Serbest sürüş, tepe inişi ve toprak atlama durumunda, havadan manevralar hem doğal özellikler hem de özel olarak inşa edilmiş atlama ve rampalar üzerinden gerçekleştirilir.^[2]

Ekipmanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bisiklet[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dağ bisikletleri, engebeli arazide dayanıklılığı artırmayı ve performansı artırmayı amaçlayan özellikler içermeleri bakımından diğer bisikletlerden farklıdır. Çoğu modern dağ bisikletinin çeşitli türlerde süspansiyonu, 26, 27,5 veya 29 inç çaplı lastikler, genellikle 1,7 ile 2,5 inç arasındaki genişliktedir. ve daha dik bir sürüş pozisyonu sağlayan ve sürücüye daha fazla kontrol sağlayan daha geniş, düz veya yukarı doğru yükselen bir gidon vardır. Genellikle geniş borudan yapılmış daha küçük, güçlendirilmiş bir kadroya sahiptirler. Lastikler genellikle belirgin bir dişe sahiptir ve dağ dışı bisikletlerin çoğunda kullanılanlardan daha güçlü olan jantlara monte edilir. Diğer bisikletlere kıyasla, dağ bisikletleri ayrıca hidrolik disk frenler kullanır. Ayrıca dik tepelere tırmanmayı ve engelleri aşmayı kolaylaştırmak için daha düşük oranlı dişlilere sahip olma eğilimindedirler. Pedallar, sürücünün ayakkabılarını pedalların üzerine yerleştirdiği basit platform pedallarından, sürücünün mekanik olarak pedala bağlanan bir kilitle özel olarak donatılmış bir ayakkabı kullandığı klipssiz olana kadar değişir.

Aksesuarlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Gözlükler, diğer bisiklet sporlarında kullanılanlardan çok az farklı veya hiç farkları yoktur. Parkurdayken toprak ve çakıllardan korunmaya yardımcı olur. Filtrelenmiş camlar, ister bulutlu günler için sarı isterse güneşli günler için gölgeli olsun, gözleri zorlanmalardan korur. Tepe inişi, serbest sürüş ve enduro dağ bisikletçileri genellikle tam yüz kasklarıyla uyum içinde motokros veya snowboard gözlüklerine benzer gözlükler kullanırlar.
• Ayakkabılar genellikle, yol bisikletinde kullanılan düz tabanlı ayakkabıların aksine, tırmanılamayan engelleri aşmak için yürüyüş botlarına benzer kavrama tabanlarına sahiptir. Dağ bisikleti ayakkabılarının gövdesi genellikle yol bisikleti ayakkabılarından daha esnektir. Klipssiz pedal sistemleriyle uyumlu ayakkabılar da sıklıkla kullanılmaktadır; ancak, güvenlik endişeleri nedeniyle agresif tepe inişi bisiklet sürmek için düz pedallar tercih edilir.
• Giysiler, dağlık bölgede fiziksel efor sırasında rahatlık ve düşmelere dayanma yeteneği için seçilir. Yol gezisi kıyafetleri, hassas kumaşları ve yapıları nedeniyle genellikle uygunsuzdur. Dağ bisikletinin türüne bağlı olarak, genellikle farklı tipte kıyafetler ve stiller giyilir. Cross-country dağ bisikletçileri, konfor ve verimlilik ihtiyacı nedeniyle likralı şortlar ve dar yol stili formalar giyme eğilimindedir. Tepe inişi bisikletçileri, düşmelerden korunmak için daha ağır kumaştan bol şortlar veya moto-kros tarzı pantolonlar giyme eğilimindedir. Tüm dağ / enduro binicileri, uzun süre selede kalabildikleri için hafif kumaştan bol şort ve formalar giyme eğilimindedir.
• Hidrasyon sistemleri, basit su şişelerinden hidrasyon paketi olarak bilinen hafif sırt çantalarında içme tüplü su torbalarına kadar, arazi dağ bisikletçileri için önemlidir. (Örneğin Camelbaks) .
• GPS sistemleri bazen gidonlara eklenir ve yollardaki ilerlemeyi izlemek için kullanılır.
• Pompa lastikleri şişirmek içindir.
• Kartuşlu CO2 Şişirme, iç lastikli veya iç lastiksiz lastiği şişirmek için.
• Dağ bisikletçileri kendilerini yardımdan kilometrelerce uzakta buldukları için, düz lastikler veya sürücü tarafından halledilmesi gereken diğer mekanik sorunlar nedeniyle bisiklet aletleri ve ekstra iç lastikler önemlidir.
• Geceleri dağ bisikleti sürmek için kullanılan, LED teknolojisine dayalı yüksek güçlü ışıklar.
• Eşyaları veya daha fazla aksesuarı taşımak için bir çeşit koruyucu kılıf.

Kategoriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Cross-country bisiklet[değiştir | kaynağı değiştir]

Cross-Country (XC) genel olarak, çeşitli arazilerde tırmanma ve inişler dahil olmak üzere noktadan noktaya veya bir döngüde sürüş anlamına gelir. Tipik bir XC bisiklet yaklaşık 9-13 kilo (20-30 lbs) ve 0-125 milimetre (0,0-4,9 in) süspansiyon hareketi önde ve bazen arkada bulunur. Kros dağ bisikleti, daha fazla teknik beceri gerektiren diğer formlardan daha fazla fiziksel güç ve dayanıklılığa odaklanır. Kros dağ bisikleti, Yaz Olimpiyat Oyunları'ndaki tek dağ bisikleti disiplinidir.

Tüm dağ / Enduro[değiştir | kaynağı değiştir]

Tüm dağ / Enduro bisikletleri, XC modellerinden daha güçlü olan, genellikle tam süspansiyonlu bir çerçeve üzerinde 160–180 mm'lik ancak hem tırmanış hem de iniş için uygun bir ağırlıkta olan, orta düzeyde sürüş süspansiyon sistemlerine ve bileşenlerine sahip olma eğilimindedir.

Downhill/Tepe inişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tepe inişi (DH), en genel anlamıyla, yokuş aşağı dağ bisikleti sürmektir. Parkurlar büyük atlayışları (12 metre (39 ft)'ye kadar ve dahil), 3+ metreden (10+ fit) düşüşleri içerir ve genellikle yukarıdan aşağıya sert ve diktir. Downhill dağ bisikletinin ağırlığı genellikle herhangi bir ciddi tırmanışa izin vermediğinden, sürücü genellikle bir kayak asansörü veya otomobil gibi bisiklet dışında başka yollarla iniş noktasına gider.

Tepe inişçi yarışçılar, toplam vücut gücü, aerobik ve anaerobik uygunluk, zihinsel kontrol ve nispeten yüksek bir ciddi yaralanma riskinin kabulünün benzersiz bir kombinasyonuna sahip olmalıdır.

Dörtlü (Four-cross) / Çift Slalom[değiştir | kaynağı değiştir]

Four-cross / Dual Slalom (4X), sürücülerin Dual Slalom'da olduğu gibi ayrı pistlerde veya 4X'te olduğu gibi kısa bir slalom pistinde yarıştığı bir disiplindir. Kullanılan bisikletlerin çoğu hafif hard-tail olmasuna rağmen, son Dünya Kupası aslında tam süspansiyonlu bir bisikletle kazanılmıştı. Pistlerde çarmur atlayışları, engeller ve boşluklar vardır.

Serbest sürüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Serbest sürüş / Freeride / Big Hit / Hucking, adından da anlaşılacağı gibi, saatsiz tepe inişi yarıştan zıplamaya, 'North Shore' stiline (birbirine bağlanan köprüler ve kütüklerden oluşan yükseltilmiş parkurlar) ve genel olarak her şeyi kapsayan bir 'her şeyi yap' disiplinidir ve XC'den daha fazla beceri ve agresif teknikler gerektiren sürüşler ve / veya hünerler gerektirirler.

Dirt Jumping / Toprak Atlama[değiştir | kaynağı değiştir]

Dirt Jumping (DJ), şekilli toprak veya toprak yığınları üzerinde bisiklet sürme ve havada kalma uygulamasıdır. Amaç, 'kenarın' üzerinden geçtikten sonra sürücünün havada uçması ve 'boğum' üzerine inmeyi hedeflemesidir. Dirt jumping hemen hemen her bisiklette yapılabilir, ancak seçilen bisikletler genellikle daha küçüktür ve manevra kabiliyeti daha yüksektir, böylece ters takla, kamçı ve masa üstü gibi hareketlerin tamamlanması daha kolaydır. Bisikletler daha basittir, böylece bir çarpışma meydana geldiğinde kırılacak veya sürücünün yaralanmasına neden olacak daha az bileşen vardır. Bisikletler tipik olarak, kazaların tekrarlanan ağır darbelerinin üstesinden gelmek için çelik gibi daha sağlam malzemelerden ve desteklerden üretilir.

Denemeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Deneme sürüşü, tek bir ayağınızı yere değdirmeden engellerin üzerinden atlamak ve sekmektan ibarettir. Arazide veya kentsel ortamda yapılabilir. Bu mükemmel bir denge duygusu gerektirir. Sokak denemeleri (rekabete yönelik denemelerin aksine), stille numara yapmanın esas olduğu Sokak ve DJ'e çok benzese de, engellerin etkin bir şekilde üstesinden gelme tekniklerine vurgu yapılmaktadır. Deneme bisikletleri neredeyse hiç dağ bisikletine benzemez. Ya 20 ", 24" veya 26 "tekerlekler kullanırlar ve çok küçük, düşük kadrolara sahiptirler, bazı tipler selesizdir.

Kentsel / Sokak[değiştir | kaynağı değiştir]

Urban / Street, bisikletçilerin insan yapımı nesnelerin üzerine / üstüne çıkarak gösteri yaptıkları kentsel BMX (veya Freestyle BMX) ile temelde aynıdır. Bisikletler, 24" veya 26" tekerlekleri olan Dirt Jumping için kullanılanlarla aynıdır. Ayrıca çok hafiftirler, çoğu 11-14 kilogram (24-31 lb) ve tipik olarak ön süspansiyon 0-100 milimetre arasında olan hard-taillerdir. Dirt Jumping ve Denemelerde olduğu gibi, stil ve uygulama vurgulanır.

Maraton[değiştir | kaynağı değiştir]

Dağ Bisikleti Turu veya Maraton, toprak yollarda ve dağ bisikleti ile tek parkurda uzun mesafeli turlardır.

Great Divide Trail, Colorado Trail ve diğer uzun mesafeli off-road bisiklet parkurlarının popülaritesiyle birlikte, özel olarak donatılmış dağ bisikletleri turlar için giderek daha fazla kullanılıyor. Salsa gibi bisiklet üreticileri, Fargo modeli gibi MTB gezi bisikletleri bile geliştirdiler.

Bisiklet paketleme / Bikepacking[değiştir | kaynağı değiştir]

Bikepacking, kendi kendine desteklenen, hafif yüklü, tekli veya çoklu gece dağ bisikleti tarzıdır.^[3] Bisiklet paketleme, bisiklet turuna benzer, ancak iki spor genellikle farklı bisikletler kullanır ve temel fark, dişli taşıma yöntemidir. Bikepacking genellikle az ekipman taşıyan daha küçük kadro çantası kullanırken, bisiklet turunda kadronun her iki tarafına asılan panniers kullanılır.^[4]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dağ bisikleti
• Dağ bisikleti yarışı
• Tepe inişi dağ bisikleti
• Enduro (dağ bisikleti)
• Tek pist
• Profesyonel dağ bisikletçileri listesi
• Dağ Bisikleti Onur Listesi
• Bisiklet sözlüğü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Mountain biking ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

• Uluslararası Dağ Bisikleti Derneği