Buz, suyun donmuş haline verilen addır. Oda koşullarında 0 °C ve altında bulunur. Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan az olduğu için su üstünde yüzebilir.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sporlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Buz aynı zamanda eğlence için de kullanılabilmektedir. Buz pateni, tour skating, buz hokeyi, ice fishing, ice climbing, körling, broomball ve kızak yarışları olan bobsled, kızak ve skeleton gibi sporlarda buzlu bir alana ihtiyaç duyulur. Buzlu ortamlarda yapılan birçok farklı spor dalı, 4 yılda bir düzenlenen ve bu sporların uluslararası düzeyde temsilini sağlayan Kış Olimpiyat Oyunları'nda boy göstermektedir.

Buzun kayganlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Buz, sanıldığı gibi, düzgün bir yüzey olduğu için kaygan değildir. Bu durum şöyledir, buz pateninin çok küçük yüzeyinin buza basınç yapması dolayısı ile değen noktadaki buzun erimesi ve oluşan bu ince su tabakası üzerinde patenin hareket etmesi olmaktadır. (Ucu keskin bir bıçak gibi olan patenlerin buza değen alanı o kadar küçüktür ki, erime ısısını 1 °C azaltmak için tam 130 kg/cm2 gereken buz yüzeyini derhal eritir.)^[1]

Taşımacılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Buz, karada, denizde ve havada güvenli ulaşımı zorlaştırır.

Kara taşımacılığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yolda buz tehlikelidir. Kara buzu fark etmek zordur çünkü kolayca görülmez. Donan yağmur veya erime noktası civarı sıcaklıkta kar nedeniyle araç pencerelerinde buz oluşur. Güvenli sürüş için, bu buzun temizlenmesi gerekir. Buz kazıyıcılar buz kırmak ve cam temizlemek için tasarlanmıştır ancak buzu çıkarmak uzun ve zahmetli bir iş olabilir.

Donma noktasının altında, pencerelerin iç yüzeyinde ince bir buz kristali tabakası oluşabilir. Bu genellikle araç bir süre sürüldükten sonra yalnız bırakılırsa bu durum oluşabilir veya dış sıcaklık çok düşükse aracı sürerken de olabilir. Aracın içindekileri nefesindeki nem buz kristallerin su kaynağıdır. Bu buzu çıkarmak zahmetlidir, bu yüzden aracı park ederken nemin dışarı çıkması için aracın camları hafifçe açılır veya arka cam buz çözücüde çalıştırılabilir. Benzer bir sorun binalarda da vardır bu nedenle birçok soğuk bölgenin yalıtımında çift camlı pencere kullanılır.

Dış ortam sıcaklığı uzun süre donma noktasının altında kalırsa, göller ve diğer su kütleleri üzerinde çok kalın buz tabakaları oluşabilir ancak akan suyun olduğu yerlerde bunun için çok daha soğuk sıcaklıklar gerekir. Buz, otomobil'ler ve kamyon'lar ile üzerinden geçilebilecek kadar kalınlaşabilir. Buzun üzerinden araçla güvenli şekilde geçmek için buzun kalınlığının en az 30 cm olması gerekir.

Kar eritme sistemi yol vb alanların yalnızca bir kısmında kar ve buz birikmesini önler.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  İzlanda'nın en büyük buzul gölü olan Jökulsárlón Gölü'nde bir buz bloğu.
• 
  Kış ayında buz tutan çalılar.
• 
  Buzlarla kaplanmış küçük otlar.
• 
  Buz sarkıtları.
• 
  İzlanda, sahilindeki 4 tonluk doğal dev buz kütlesi.
• 
  Bir bardak buzlu su..
• 
  Kış boyunca buz tutmuş Çit.
• 
  Dinner Plain'de (Avustralya) çatıda oluşan buz saçakları.
• 
  Kanada Big White Kayak Merkezi Big White Ski Resort'nde buz sarkıtları.
• 
  Kerman, İran'da Orta Çağ'da yapılmış bir buz evi (yakhchal).
• 
  Rüzgâr ve su sıçramasıyla oluşmuş buz tanecikleri. Harlech, Galler Ülkesi'nde bir tepe.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Gosnell, Mariana. (2005). Ice : the nature, the history, and the uses of an astonishing substance. New York: Knoph. ISBN 978-0-679-42608-0.
• Marling, Karal. (2008). Ice : great moments in the history of hard, cold water. St. Paul, MN: Borealis Books. ISBN 978-0-87351-628-0
• Petrenko, Victor F and Whitworth, Robert W. (1999). "Physics of ice." Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-851895-1

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisözlük'te buz ile ilgili tanım bulabilirsiniz.

Wikimedia Commons'ta Buz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• The National Snow and Ice Data Center25 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The phase diagram of water-steam-ice: WebCalculation 5 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The phase diagram of water, including the ice variants 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Webmineral listing for Ice 14 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• MinDat.org listing and location data for Ice25 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The physics of ice 27 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• A recent discovery about how ice melts 18 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• 'Unfreezable' water, 'bound water' and water of hydration 29 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Electromechanical properties of ice 17 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Estimating the maximum thickness of an ice layer 7 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.