Bulgaristan Çingeneleri

Bulgaristan Çingeneleri
цигани/роми в България; Romane ando Bulgariya
Toplam nüfus
	325,343 (2011 sayımı; 4.4%); Avrupa Komisyonu'nun ortalama tahmini: 750,000 (son güncelleme tarihi 14 Eylül 2010); resmi olmayan tahminler: 800,000
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
	Çingenece (84%); Bulgarca (7%); Türkçe (7%); (by mother tongue; 2011 census);
Din
	Roman olarak tanımlananlar hakkında Bulgaristan'da 2011 nüfus sayımı:; Dinsizlik (%50'nin üzerinde); Bulgar Ortodoks (%26); İslam (%13); Protestanlık (%7);

Bulgaristan'daki Çingeneler (Bulgarca: цигани, Bulgarca: роми) Avrupa'nın en yoğun Çingene azınlığını oluşturuyor. Bulgaristan'daki Romanlar "bölgeye ve dini aidiyetlerine bağlı olarak Bulgarca, Türkçe veya Romanca konuşurlar."^[7]

2011'deki son nüfus sayımına göre, Romanların sayısı 325.343'tür ve toplam nüfusun %4,4'ünü oluşturur.^[1] Avrupa İstatistik Ofisi'ne gönderilen nüfus sayımının kesin raporunda, nüfus sayımının yazarları (Bulgaristan Ulusal İstatistik Enstitüsü) etnik kökenle ilgili nüfus sayım sonuçlarını "büyük bir manipülasyon" olarak tanımladılar.^[8] Bulgaristan Ulusal İstatistik Enstitüsü eski başkanı Reneta Indzhova, Romanların gerçek sayısını kontrol etmeye çalıştığı için 2014 yılında Bulgaristan Başbakanı tarafından kovulduğunu iddia ediyor ve ne Roman sayımının ne de istatistiklerin "gerçek verileri" sağlamadığını ima etti.^[9] Eurostat kapsamındaki etnik kimliğin bir soy ağacı tarafından doğrulanmasını gerektiren diğer sayımlardan farklı olarak, Bulgar nüfus sayımında etnik kimlik tamamen numaralandırılanların gönüllü olarak tanımlanmasına bağlıdır ve sayım görevlileri tarafından yapılacak daha fazla araştırmaya bağlı değildir.^[10]

Önceki 2001 nüfus sayımında 370.908 Roman (nüfusun %4.7'si) kaydedilmiştir. Önceki 1992 nüfus sayımında 313.396 Roman (nüfusun %3,7'si) kaydedilmişken, İçişleri Bakanlığı tarafından 1992 yılında gizli bir sahne arkası sayımında 550.000 Roman (nüfusun %6.5'i) kaydedilmiştir; İçişleri Bakanlığı, Romanları reddetmek için en az iki gizli sayım emri verdi, 1980'de 523.519 Roman kaydedildi, 1989'da ise 576.927 (nüfusun %6.5'i) Roman olduğunu ve Romanların yarısının Türk olduğunu kaydetti.^[11] Tahmin edilen 200.000-400.000 Müslüman Romanın çoğunluğu kendilerini etnik Türk olarak tanımlama eğiliminde,^[12] bazıları kökenlerini inkâr ediyor veya kendilerini Bulgar olarak tanımlıyor.

Bulgaristan'daki demografik çöküş sadece Romanlar dışındaki etnik grupları etkiliyor.^[13] Eurostat'ın bağlı olduğu Avrupa Komisyonu'nun verilerine göre Bulgaristan'daki Romanlar 750.000'dir ve nüfusun %10.33'ünü oluşturmaktadır.^[2]^[3] Bir STK, Bulgaristan'daki Romanların sayısının bu kadar yüksek olduğunu ve nüfuslarının yılda 35.000 kişi arttığını tahmin ediyor.^[14]^[15]

Tarihi ve dili[değiştir | kaynağı değiştir]

Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanlar Kuzey Hindistan'dan,^[16]^[17]^[18]^[19]^[20]^[21] muhtemelen kuzeybatı Hindistan eyaletleri Racastan ve Pencap'tan geliyor.^[20] Dilbilimsel kanıtlar tartışmasız bir şekilde Roman dilinin köklerinin Hindistan'da yattığını göstermiştir: Dil, Hint-Aryan dillerinin gramer özelliklerine sahiptir ve onlarla temel kelimelerin büyük bir bölümünü paylaşır, örneğin vücut bölümleri veya günlük rutinler.^[22]

Daha doğrusu, Çingenece temel kelimeleri Hintçe ve Pencapça ile paylaşıyor. Marvarice ile birçok fonetik özelliği paylaşırken, dilbilgisi Bengalce'ye en yakın olanıdır.^[23]

2012'deki genetik bulgular, Romanların kuzeybatı Hindistan'da ortaya çıktığını ve bir grup olarak göç ettiklerini gösteriyor.^[17]^[18]^[24] 2012'de yapılan bir genetik araştırmaya göre, geleneksel olarak topluca Doma olarak anılan Kuzey Hindistan'daki mevcut belirli kabilelerin ve belirli kast popülasyonlarının ataları, modern Avrupa Romanlarının olası atalarıdır.^[25]

Şubat 2016'da Uluslararası Roman Konferansı sırasında Hindistan Dışişleri Bakanı Roman halkının Hindistan'ın çocukları olduğunu belirtti. Konferans, Hindistan Hükûmetine, Hindistan diasporasının bir parçası olarak 30 ülkeye yayılmış Çingene topluluğunu tanıma tavsiyesiyle sona erdi.^[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "2011 POPULATION CENSUS – MAIN RESULTS" (PDF). Nsi.bg. 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
^ ^a ^b "Roma integration in Bulgaria". European Commission - European Commission (İngilizce). 13 Aralık 2016. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b "COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS". Brüksel: EUROPEAN COMMISSION. April 2011. s. 15. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
^ "Roma and Travellers Team. TOOLS AND TEXTS OF REFERENCE. Estimates on Roma population in European countries". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendiCouncil of Europe Roma and Travellers Division
^ Silverman, Carol (2011). Romani Routes: Cultural Politics and Balkan Music in Diaspora. Oxford University Press. ISBN 9780199913350.
^ "Национален съвет за сътрудничество по етническите и интеграционните въпроси". Nccedi.government.bg. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
^ ^a ^b "Can Romas be part of Indian diaspora?". khaleejtimes.com. 29 Şubat 2016. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016.
^ Критичен доклад относно Преброяването на населението и жилищния фонд, проведено към 1 февруари 2011 година. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
^ "Бивш премиер без пенсия. Как живее Ренета Инджова?". БНТ (Bulgarca). 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ PhD, N.I.Todorov. "The Portal of Pleven, Bulgaria - Проф. Петър Иванов: Етнически деформации, нравствана деградация и демографски срив". www.plevenonline.com. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
^ Ilieva, Nadezhda (2012). NUMBER OF ROMA ETHNIC GROUP IN BULGARIA FROM THE LIBERATION TO THE BEGINNING OF THE 21ST CENTURY (BASED ON REGULAR CENSUSES) (Part 1) (PDF). Bulgarian Academy of Sciences. s. 75. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
^ "WikiLeaks: Islam and Islamic Extremism in Bulgaria - Novinite.com - Sofia News Agency". Novinite.com. 14 Temmuz 2011. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
^ Roberts, Lance W.; Ferguson, Barry; Bös, Mathias (1 Şubat 2013). Multicultural Variations: Social Incorporation in Europe and North America (İngilizce). McGill-Queen's Press - MQUP. ISBN 9780773589056.
^ "Академик д-р Петър Иванов: България се обезбългарява, топим се с 9 души на час". dir.bg. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Акад. Петър Иванов: Циганите у нас са 1,5 млн. души и главоломно се увеличават". Bulgarian Times (Bulgarca). 16 Ağustos 2017. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Hancock, Ian F. (2005) [2002]. We are the Romani People. Univ of Hertfordshire Press. s. 70. ISBN 978-1-902806-19-8. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022: ‘While a nine century removal from India has diluted Indian biological connection to the extent that for some Romani groups, it may be hardly representative today, Sarren (1976:72) concluded that we still remain together, genetically, Asian rather than European’
^ ^a ^b Mendizabal, Isabel (6 Aralık 2012). "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342-2349. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039 . PMID 23219723.
^ ^a ^b Sindya N. Bhanoo (11 Aralık 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India". The New York Times. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
^ Current Biology.
^ ^a ^b K. Meira Goldberg; Ninotchka Devorah Bennahum; Michelle Heffner Hayes (28 Eylül 2015). Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives. s. 50. ISBN 9780786494705. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
^ Simon Broughton; Mark Ellingham; Richard Trillo (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. s. 147. ISBN 9781858286358. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
^ Šebková, Hana; Žlnayová, Edita (1998), Nástin mluvnice slovenské romštiny (pro pedagogické účely) (PDF), Ústí nad Labem: Pedagogická fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem, s. 4, ISBN 978-80-7044-205-0, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
^ Hübschmannová, Milena (1995). "Romaňi čhib – romština: Několik základních informací o romském jazyku". Bulletin Muzea Romské Kultury. Brno: Muzeum romské kultury (4/1995). Zatímco romská lexika je bližší hindštině, marvárštině, pandžábštině atd., v gramatické sféře nacházíme mnoho shod s východoindickým jazykem, s bengálštinou.
^ "5 Intriguing Facts About the Roma". Live Science. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Rai, N; Chaubey, G; Tamang, R; Pathak, AK; Singh, VK (2012), "The Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup H1a1a-M82 Reveals the Likely Indian Origin of the European Romani Populations", PLOS ONE, 7 (11), s. e48477, Bibcode:2012PLoSO...748477R, doi:10.1371/journal.pone.0048477, PMC 3509117 $2, PMID 23209554

[Census2011final-1] "2011 POPULATION CENSUS – MAIN RESULTS" (PDF). Nsi.bg. 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.

[eu1-2] "Roma integration in Bulgaria". European Commission - European Commission (İngilizce). 13 Aralık 2016. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[eu2-3] "COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS". Brüksel: EUROPEAN COMMISSION. April 2011. s. 15. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.

[4] "Roma and Travellers Team. TOOLS AND TEXTS OF REFERENCE. Estimates on Roma population in European countries". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendiCouncil of Europe Roma and Travellers Division

[5] Silverman, Carol (2011). Romani Routes: Cultural Politics and Balkan Music in Diaspora. Oxford University Press. ISBN 9780199913350.

[6] "Национален съвет за сътрудничество по етническите и интеграционните въпроси". Nccedi.government.bg. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.

[diaspora-7] "Can Romas be part of Indian diaspora?". khaleejtimes.com. 29 Şubat 2016. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016.

[8] Критичен доклад относно Преброяването на населението и жилищния фонд, проведено към 1 февруари 2011 година. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.

[9] "Бивш премиер без пенсия. Как живее Ренета Инджова?". БНТ (Bulgarca). 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[10] PhD, N.I.Todorov. "The Portal of Pleven, Bulgaria - Проф. Петър Иванов: Етнически деформации, нравствана деградация и демографски срив". www.plevenonline.com. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.

[NUMBER_OF_ROMA-11] Ilieva, Nadezhda (2012). NUMBER OF ROMA ETHNIC GROUP IN BULGARIA FROM THE LIBERATION TO THE BEGINNING OF THE 21ST CENTURY (BASED ON REGULAR CENSUSES) (Part 1) (PDF). Bulgarian Academy of Sciences. s. 75. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2021.

[12] "WikiLeaks: Islam and Islamic Extremism in Bulgaria - Novinite.com - Sofia News Agency". Novinite.com. 14 Temmuz 2011. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.

[13] Roberts, Lance W.; Ferguson, Barry; Bös, Mathias (1 Şubat 2013). Multicultural Variations: Social Incorporation in Europe and North America (İngilizce). McGill-Queen's Press - MQUP. ISBN 9780773589056.

[dnes-14] "Академик д-р Петър Иванов: България се обезбългарява, топим се с 9 души на час". dir.bg. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[15] "Акад. Петър Иванов: Циганите у нас са 1,5 млн. души и главоломно се увеличават". Bulgarian Times (Bulgarca). 16 Ağustos 2017. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[16] Hancock, Ian F. (2005) [2002]. We are the Romani People. Univ of Hertfordshire Press. s. 70. ISBN 978-1-902806-19-8. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022: ‘While a nine century removal from India has diluted Indian biological connection to the extent that for some Romani groups, it may be hardly representative today, Sarren (1976:72) concluded that we still remain together, genetically, Asian rather than European’

[IsabelMendizabal-17] Mendizabal, Isabel (6 Aralık 2012). "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342-2349. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039 . PMID 23219723.

[Comas-18] Sindya N. Bhanoo (11 Aralık 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India". The New York Times. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.

[19] Current Biology.

[books.google.ca-20] K. Meira Goldberg; Ninotchka Devorah Bennahum; Michelle Heffner Hayes (28 Eylül 2015). Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives. s. 50. ISBN 9780786494705. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.

[ReferenceA-21] Simon Broughton; Mark Ellingham; Richard Trillo (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. s. 147. ISBN 9781858286358. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.

[mluvnice-22] Šebková, Hana; Žlnayová, Edita (1998), Nástin mluvnice slovenské romštiny (pro pedagogické účely) (PDF), Ústí nad Labem: Pedagogická fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem, s. 4, ISBN 978-80-7044-205-0, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi

[hub1995-23] Hübschmannová, Milena (1995). "Romaňi čhib – romština: Několik základních informací o romském jazyku". Bulletin Muzea Romské Kultury. Brno: Muzeum romské kultury (4/1995). Zatímco romská lexika je bližší hindštině, marvárštině, pandžábštině atd., v gramatické sféře nacházíme mnoho shod s východoindickým jazykem, s bengálštinou.

[24] "5 Intriguing Facts About the Roma". Live Science. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[25] Rai, N; Chaubey, G; Tamang, R; Pathak, AK; Singh, VK (2012), "The Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup H1a1a-M82 Reveals the Likely Indian Origin of the European Romani Populations", PLOS ONE, 7 (11), s. e48477, Bibcode:2012PLoSO...748477R, doi:10.1371/journal.pone.0048477, PMC 3509117 $2, PMID 23209554

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

g t d Avrupa'daki Çingeneler
Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester
Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Aynoroz Cebelitarık Faroe Adaları Gagavuzya Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

Bulgaristan Çingeneleri nedir?, Bulgaristan Çingeneleri anlamı nedir?, Bulgaristan Çingeneleri ne demektir?

Bulgaristan Çingeneleri nedir?, Bulgaristan Çingeneleri anlamı nedir?, Bulgaristan Çingeneleri ne demektir?

Bulgaristan Çingeneleri

Tarihi ve dili[değiştir | kaynağı değiştir]

Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]