Bugatti Grand Sport Vitesse 16.4 (Bugatti Veyron)
Bugatti Veyron Grand Sport Vitesse, Cenevre Otomobil Fuarında.
Genel Bakış
Üretici	Bugatti
Üretim yıl(lar)ı	Veyron 16.4 (2005-2011) Veyron Grand Sport (2009-2015) Super Sport (2010-2011) Grand Sport Vitesse (2011-2015)
Montaj	Molsheim, Alsas, Fransa
Tasarımcı(lar)	Jozef Kabaň
Selefi	Bugatti EB 110
Gövde ve Şasi
Sınıf	S Segmenti Spor Otomobil
Gövde tipi	Coupé Targa
Düzen	Dört Tekerlekten Çekişli
Kapılar	2-Kapılı
Benzerleri	Audi Rosemeyer Bentley Hunaudières
Teknik Özellikler
Motor	Standart;Grand Sport 8.0 W16 Dörtlü-Turboşarjlı (1000 HP/6000 dd) Super Sport;Grand Sport Vitesse 8.0 W16 Dörtlü-Turboşarjlı (1184 HP/6400 dd)
Güç çıkışı	Standart;Grand Sport 8.0 W16 Dörtlü-Turboşarjlı (1250 N.m/2200 dd) Super Sport;Grand Sport Vitesse 8.0 W16 Dörtlü-Turboşarjlı (1500 N.m/3000 dd)
Şanzıman	7-İleri DSG (Otomatik)
Maksimum hız	Standart;Grand Sport (407 km/s) Super Sport;Grand Sport Vitesse (415 km/s)
0-100 km/h	Standart;Grand Sport (2.5s) Super Sport;Grand Sport Vitesse (2.6s)
Yakıt sistemi	Benzin
Depo hacmi	100 Litre
Yakıt sarfiyatı	Standart;Grand Sport (14.7 lt/100 km) Super Sport;Grand Sport Vitesse (23.1 lt/100 km)
Dingil mesafesi	2710 mm
Uzunluk	4462 mm
Genişlik	1998 mm
Yükseklik	1159 mm
Boş ağırlık	Standart;Grand Sport (1888 kg) Super Sport;Grand Sport Vitesse (1990 kg)

Wikimedia Commons'ta Bugatti Veyron ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Bugatti Veyron EB, Alman Volkswagen Grubu tarafından tasarlanıp geliştirilen ve Fransız otomobil üreticisi Bugatti tarafından üretilen, ortadan motorlu bir spor otomobildir.^[1] Adını, Bugatti'nin efsanevi yarış pilotu olan Pierre Veyron'dan alır. Bugatti EB 110'un halefi, Bugatti Chiron'un selefidir.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aerodinamik[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron'da sürüş hakimiyeti üç farklı aşama ile sağlanmaktadır: Standart, Hakimiyet ve Maksimum Hız.^[2][3]

Standart: 180 km/s'e kadar optimum aerodinamik sağlanması açısından standart mod devrededir. Otomobilin ön ve arka yüksekliği 115 mm'dir. Bu sayede Veyron, 0'dan 100'e 2.6 saniyede ulaşabilmektedir.^[4]

Hakimiyet: 180 km/s'den, 375 km/s'e kadar, aracın yere basma kuvvetinin arttırılması için hakimiyet modu devreye girer. Otomobilin ön sürüş yüksekliği 90 mm, arka sürüş yüksekliği 102 mm'dir. Aynı zamanda, difüzörlerdeki hava kanalları 8° açıyla aktif hale gelir. Ek olarak, arkada yer alan kanatlardan üstteki 16°, alttaki 27° açıya konumlanır. Bu sayede, maksimum yere basma kuvvetine erişilir.^[5][6]

Maksimum Hız: 375 km/s'in üzerinde, son hıza erişmek için maksimum hız modu devreye girer. Otomobilin ön sürüş yüksekliği 65 mm, arka sürüş yüksekliği 70 mm'dir. Difüzörler ve alt arka kanat kapanır. Üst arka kanat ise, yalnızca 3°'lik açıyla açık kalır. Bu modun aktif edilmesi için, aracın "Maksimum Hız Anahtarı" ile çalıştırılması gerekir.^[7][8]

Araç Yapısı ve Montajı[değiştir | kaynağı değiştir]

Veyron, "Döner Şasi" adı verilen üç farklı bölümden oluşur: Ön uç, monokok (kabuk) ve arka şasi.

Ön Uç[değiştir | kaynağı değiştir]

Ön uç yapısının ana işlevi, sayısız araç bileşeni barındırmanın yanı sıra çarpmaya karşı optimum koruma özelliklerini sağlar. Bir çarpışma durumunda monokokun deforme olması neredeyse imkânsız olduğu için, tüm çarpışma enerjisi ön uçta dağılır. Neredeyse deforme olamayan bir yolcu bölmesi ile birlikte; ekstrüzyon yapılmış alüminyum çok odacıklı profiller, kasıtlı olarak deforme olabilecek şekilde bal peteği formunda tasarlanmıştır. Ön aks ise, ön uç ve monokoç bölümleri arasında yer alır. Ön transvers bağ bağlantıları, dengeleyici ve direksiyon dişlisi bu bölümüne takılmıştır.

Ön uç; havadan-sıvıya soğutucular, marş aküsü, bagaj bölmesi, ön aks diferansiyeli ve direksiyon sistemini barındırır. Ön çerçeve, tüm bu parçaları barındıran ön ucun yapısal elemanıdır.

Monokok (Kabuk) Bölüm[değiştir | kaynağı değiştir]

"Monokok" terimi, tek parça halinde üretilen tek bir büyük gövdeye karşılık gelir. Veyron'da prepreglı karbon fiber monokok kullanılmıştır. "Prepreg" terimi ise, üretim işlemi sırasında herhangi bir ilave reçinenin eklenmesini gerektirmeyecek şekilde, reçine ile önceden emprenye edilmiş karbon elyaf levhalarının kullanıldığı anlamını taşır. Monokok, alüminyum bal peteği çekirdeği ve karbon elyaf levhalarla her iki tarafı kaplı, sandvice benzer bir yapıya sahiptir.^[9][10]

Ana bileşenleri; yakıt sistemi (depo doldurma kısmı hariç), refakatçi yakıt deposu (monokokluğun arka tarafına takılıdır), arka travers bağlantıları, kontrol paneli dahil kiriş, direksiyon kolonu, fren servoları ve pedalları ile ana fren silindiri ve klima sisteminden oluşur.

Arka Şasi[değiştir | kaynağı değiştir]

Arka karbon fiber yapı ve arka metal yapı olmak üzere iki farklı kısımdan meydana gelir.

Arka karbon fiber yapının amacı, monokokun son derece yüksek burulma rijitliğini, arka süspansiyon çubuklarının bağlandığı noktaya kadar tam olarak korumaktır.^[11] Arka metal yapıda da, öndeki gibi çarpmaya karşı optimum özellikler sağlar. Turbo şarj ve egzoz sisteminden dolayı, arka şasinin alt kısmında çok sıcak bir ortamda son derece yüksek dayanıklılık gerekli görüldüğünden bu kısma, üçgen formunda iki uzunlamasına çerçeve ve kutu şeklindeki arka aks taşıyıcı çerçeve için havacılık sınıfı paslanmaz çelik tercih edilmiştir. Paslanmaz çelik bileşenler Veyron'un çapraz bağlantıları ile aynı malzemeden yapılmış ve havacılık endüstrisi standartlarına göre özel olarak eğitilmiş ve sertifikalandırılmış çalışanlar tarafından birbirine kaynaklanmıştır.^[12]

Arka şasi bölümü; motor, vites kutusu ve egzoz sisteminin yanı sıra yakıt sistemi bileşenleri: motor ve dişli yağı çeviricileri, merkezi hidrolikler, depo doldurma kısmı ve karbon yakıt deposundan oluşur.

Motor[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti tarafından "Veyron'un kalbi ve ruhu" olarak nitelendirilir. Standart ve Grand Sport modellerinde 1000 HP,^[13] Super Sport ve Grand Sport Vitesse modellerinde ise 1184 HP'lik,^[14] dört turboşarjlı 8.0 W16 motor kullanılmıştır. Motorda yer alan 2 hava kanallı hava giriş sistemi, her biri iki turboşarj sağlayan iki hava filtresine hava akışı yönlendirir. Her turbo şarj, iki ara soğutucu ve gaz kelebeği vasıtasıyla iki giriş manifoldunu beslemeden önce havayı sıkıştırır. Egzoz gazı, dört turbo şarjı güçlendirir ve katalizörlerden geçerek 68 litrelik titanyum egzoz sisteminin içine aktarılır. Buradan egzoz gazı, dört egzoz borusu vasıtasıyla açık havaya verilir (ikisi aracın arkasında görünür ve ikisi arka difüzörde gizlenir).^[15]

W16 konfigürasyonuna sahip olan bu motorun her silindirinde dört valf mevcuttur. Dört valften ikisi hava girişi, diğer ikisi ise egzoz gazını dışarı atmak içindir.

Şanzıman[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti, DSG'nin yedi vitesli bir varyantını kullanan ilk üreticidir. Bu şanzıman, 1500 Nm'ye kadar olan motor torkunu yol yüzeyine aktarır. 2-4-6 ve geri vitesler uzun bir şaftla çift kavramaya bağlanırken, 1-3-5 ve yedinci vites ise kısa, koaksiyel boşluklu şaft ile çift kavramaya bağlanır.^[16]

Adaptif Artan Basınçlı Yakıt Enjeksiyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti, Veyron için klasik +/- polarize pompalardan farklı olarak, sabit bir basınç altında motora gerekli miktarda yakıtı sürekli olarak tedarik edebilen üç fazlı enjeksiyon pompası icat etmiştir. Uyarlamalı artırma basıncı, yakıt enjeksiyon sistemi giriş basıncını sürekli olarak izler. Optimum atomizasyon ve karbürasyon sağlamak ve minimum yakıtla maksimum gücü elde etmek için yakıtları yanma odalarına sürekli olarak aşırı basınç seviyesinde enjekte eder.^[17]

Frenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ön aksta 400 mm ve 38 mm kalınlığında, arka tarafında 380 mm ve 36 mm kalınlıkta seramik diskler mevcuttur. Frenleme esnasında 0.4 saniye gibi bir sürede üst arka kanat 55°, alt kanat ise 27°'lik açıya kavuşur. Yavaşlama esnasında 2G'den daha yüksek bir kuvvet açığa çıkar. Bu sayede yavaşlama çok çabuk meydana gelir ve kontrol kaybı yaşanmaz. ESP sistemi 385 km/s'e ulaşana dek sürekli aktiftir. Tüm bu veriler, Bugatti tarafından ABD'de yer alan Black Rock Çölü Tuz Gölü'nde yapılan testlerde elde edilmiştir.^[18]

Soğutma[değiştir | kaynağı değiştir]

Veyron'un 10 farklı radyatörüne^[19] yeterli soğutma havası sağlamak ve araç tasarımından ödün vermeden sıcak havayı çıkarmak için kilit önem taşıyan hava akışı modelleri geliştirildi. Yanma sırasında, 1200 HP'lik her bir tahrik gücü için yaklaşık 2400 HP ek ısı üretilir. Bununla başa çıkabilmek için, Bugatti motorunun iki su devresi vardır. Büyük devre, motoru çalışma sıcaklığında tutmak için aracın ön bölümündeki üç soğutucuda 40 litre su ihtiva eder.^[20]

Satışlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rekorlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron Super Sport, 2010 yılında Alman Teknik İnceleme Birliği (TÜV) ve Guinness temsilcileri tarafından belirlenen 431,072 km/s'lik ortalama azami hıza ulaşarak The Fastest Street-Legal Production Car In The world' (Kamu Yollarında Kullanılması Yasal Olan En Hızlı Araç) unvanını elde etmiştir.^[28]

Özel Versiyonları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernar Venet[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron Bernar Venet, Bugatti ile Fransız ressam Bernar Venet arasında yapılan işbirliğiyle tasarlanmıştır. Matematik formülleri ve bilimsel kuramlara duyduğu tutkuya sahip Bernar Venet, Bugatti motorunun gücünü hesaplamak için kullanılan teknik formüllerden ilham alıp otomobilin tasarımına uygulamıştır.

Bernar Venet tarafından tasarlanan bu otomobil 2012 yılında Art Basel Miami Beach'deki Rubell Aile Koleksiyonunda ortaya çıkmıştır.^[29]

• 
  Bernar Venet Ön Görünüm
• 
  Bernar Venet Ön-Yan Görünüm

L’Or Blanc (Beyaz Altın)[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron 16.4 Grand Sport L’Or Blanc, Bugatti ile Berlin'de yer alan Royal Porselen Fabrikası arasında yapılan işbirliğiyle tasarlanmıştır. İlk kez bir otomobilin dış ve iç mekanında yüksek kaliteli porselen kullanılmıştır. Bu, Bugatti'nin kurucusu Ettore Bugatti'nin geleneğine de sadık kalınarak yapılmış olan bir tasarımdır. Ettore Bugatti de, otomobillerde kullanılmayan yeni materyalleri denemekten hoşlanan biridir. Tasarımda, Rembrandt Bugatti'nin ünlü dans eden filinden yola çıkılmıştır.^[30]

• 
  L'Or Blanc Ön Görünüm
• 
  L'Or Blanc Ön-Yan Görünüm
• 
  L'Or Blanc Arka-Yan Görünüm

Sang Bleu (Mavi Kan)[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron 16.4 Grand Sport Sang Bleu, özel Bugatti modelleri serisinin sonuncusudur. Şirketin 100. yıl imzası niteliğindedir. Sang Bleu adı, markanın imza renginin bir başka yorumunu temsil eder. Bu otomobil ise, Bugatti'nin karakteristik iki tonlu tasarım ilkesinin yenilikçi bir uygulamasını temsil eder. Önceki modellerde iki farklı yüzey kaplaması birleştirilmiştir. Bu modelde ise karbon fiber ve alüminyum olmak üzere iki yüksek kaliteli materyal, ilk kez birlikte kullanılmıştır.^[31]

• 
  Sang Bleu Ön-Yan Görünüm
• 
  Sang Bleu Yan Görünüm
• 
  Sang Bleu Arka Görünüm
• 
  Sang Bleu İç Mekan

Villa d’Este[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron 16.4 Villa d’Este, dört farklı Veyron'dan oluşur. 2009 yılının Eylül ayında, şirketin 100. yıldönümü için Bugatti, Villa d'Este Concorso d'Eleganza'da dört adet 16.4 Veyron'un özel modelini açıkladı. Bu modeller, geleneksel markanın prestijli yarış tarihi hatırlatarak en başarılı modellerinden biri olan Tip 35'i kutlamak amacıyla yapıldı. Ettore Bugatti'nin gününde olduğu gibi dört otomobil de o dönemde motorsporlarında yarışan ülkelerin yarış renklerinde sunuldu: Fransa için mavi, İtalya için kırmızı, İngiltere için yeşil ve Almanya için beyaz. Dört modelin her biri, tarihi Grand Prix Bugatti üzerinde modellendi. Bu dört tarihi yarış otomobili, dünyaca ünlü yarış sürücüleriyle birlikte 1920'li ve 30'lu yıllarda sayısız zafere ulaştı.

Bahsedilen dört farklı Bugatti modelinin mavisi "Jean-Pierre Wimille", kırmızısı "Achille Varzi", yeşili "Malcolm Campbell" ve beyazı "Hermann zu Leiningen" olarak dönemin dünyaca ünlü dört yarışçısının adıyla anıldı.^[32]

• 
  Villa d’Este Jean-Pierre Wimille
• 
  Villa d’Este Hermann zu Leiningen

FBG par Hermès[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti Veyron Fbg par Hermès, ünlü Parisli lüks marka Hermès ile yapılan işbirliğinin bir ürünüdür. Bu modelin adı, Paris'in sekizinci Bölgesindeki Rue du Faubourg Saint-Honoré'deki ana Hermès mağazasına atıfta bulunmaktadır. "Fbg", "Faubourg" anlamına gelir. Bugatti Veyron Fbg par Hermès, Émile Hermès ve Ettore Bugatti'nin teknik ve estetik inceliklerinin mükemmel bir karışımını temsil eder. Hermès zanaatkarlarıyla birlikte tasarımcı Gabriele Pezzini, bu gem otomobil mühendisliğinin eskisinden daha da parıltılı olmasını sağlayan Hermès stiliyle Veyron'u işledi.

Veyron 16.4'ün bu özel modeli dört otomobil ile sınırlıydı. Daha sonra aynı konfigürasyonda bir Veyron 16.4 Grand Sport daha üretildi.^[33]

• 
  FBG par Hermès Ön-Yan Görünüm
• 
  FBG par Hermès Arka-Yan Görünüm
• 
  FBG par Hermès İç Mekan

Sang Noir (Siyah Kan)[değiştir | kaynağı değiştir]

EB 16.4 Veyron Sang Noir, Bugatti'nin Veyron'da daha koyu renk tonları ve tonaliteleri denemesiyle oluşmuştur. Veyron Sang Noir, Vincent Van Gogh'un "Bana öyle geliyor ki, gece gündüzden daha canlı ve daha zengin renkli." sözüne yürekten inanır. Bu özel modelin tarihi versiyonu, aynı ilginç güzellikleri olan, kuş yemini andıran, markanın geçmişi boyunca yürümüş olan ve şimdi Sang Noir'da yeniden canlanan Type 57S Atlantik'tir. Her iki model de Bugatti'nin geçmişiyle günümüz arasındaki yakın ilişkiyi kuvvetle göstermektedir.

EB 16.4 Veyron Sang Noir sadece 12 adet üretilmiştir.^[34]

• 
  Sang Noir Ön-Yan Görünüm
• 
  Sang Noir Yan Görünüm

Bleu Centenaire (Mavi Yüzyıl)[değiştir | kaynağı değiştir]

Veyron Bleu Centenaire, Bugatti markasının yüzüncü yılını kutlamak için geliştirilmiştir. Bu özel model, geleneksel iki tonlu Bugatti tasarımını, mavinin iki tonunu kullanarak yorumluyor: "Sprint Blue Matte" (Mat Mavi) ve "Sprint Blue Gloss" (Parlak Mavi). Motorun parçaları da bu geleneksel Bugatti renginde üretilmiştir. Özellikle bu araba için yaratılmış olan amblem, iki Bugatti efsanesinin taslağını gösteren soyut bir çizime, Type 41 Royale ve Veyron 16.4'e sahiptir. Daha yakından bakılırsa, çizimin "0-100" yazısını da içerdiği görülebilir. Bu, markanın kuruluşundan bu yana geçen 100 yılı temsil eder.^[35]

• 
  Bleu Centenaire Ön-Yan Görünüm
• 
  Bleu Centenaire Arka-Yan Görünüm

Pur Sang (Saf Kan)[değiştir | kaynağı değiştir]

Veyron Pur Sang, Veyron'un sınırlı sayıda üretilen modeli niteliğindedir. Veyron'un DNA'sını tanımlamak ve en saf halini ortaya koymak amacıyla, 2007 yılında sadece 5 adet üretilmiştir.^[36]

• 
  Pur Sang Ön Görünüm
• 
  Pur Sang Ön-Yan Görünüm
• 
  Pur Sang Yan Görünüm

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Bugatti Veyron Konsepti Ön-Yan Görünüm
• 
  Bugatti Veyron Konsepti Arka-Yan Görünüm
• 
  Grand Sport Ön-Yan Görünüm
• 
  Grand Sport Arka-Yan Görünüm
• 
  Grand Sport İç Mekan
• 
  Grand Sport Jantı
• 
  Super Sport Ön-Yan Görünüm
• 
  Super Sport Arka-Yan Görünüm
• 
  Super Sport Ön Izgara
• 
  Grand Sport Vitesse Ön Görünüm
• 
  Grand Sport Vitesse Ön-Yan Görünüm
• 
  Grand Sport Vitesse Arka Görünüm
• 
  Grand Sport Vitesse La Finale Ön-Yan Görünüm
• 
  Grand Sport Vitesse La Finale Arka-Yan Görünüm

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bugatti Resmi Web Sitesi
• Bugatti Veyron 16.4 Resmi Web Sitesi* Bugatti Veyron 16.4 Grand Sport Resmi Web Sitesi
• Bugatti Veyron 16.4 Super Sport Resmi Web Sitesi
• 16 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.