Bilgisayar bilimi felsefesi

Bilgisayar bilimi felsefesi, bilgisayar bilimi çalışmasında ortaya çıkan felsefi sorularla ilgilidir. Fizik felsefesi veya matematik felsefesi gibi bir bilgisayar bilimi felsefesi geliştirmeye yönelik bazı girişimlere rağmen, bilgisayar bilimi felsefesinin içeriği, amacı, odağı veya konusu hakkında hala ortak bir anlayış yoktur. Bilgisayar programlarının soyut doğası ve bilgisayar biliminin teknolojik tutkuları nedeniyle, bilgisayar bilimi felsefesinin kavramsal sorularının çoğu, bilim felsefesi, matematik felsefesi ve teknoloji felsefesi ile de karşılaştırılabilir.^[1]

Genel Bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Bilgisayar biliminin merkezi felsefi sorularının çoğu, onu ilgilendiren mantıksal, ontolojik ve epistemolojik konulara odaklanır.^[2]

Hesaplama nedir?
Church–Turing tezi, mantık ve matematikte etkili yöntem matematiksel kavramını karşılık gelir mi?^[3]^[4]
P ile NP arasındaki ilişkinin felsefi sonuçları nelerdir?
Bilgi nedir?

Church–Turing tezi[değiştir | kaynağı değiştir]

Church–Turing tezi ve varyasyonları hesaplama teorisi için merkezidir. Gayri resmi bir kavram olarak, etkin hesaplanabilirlik kavramının resmi bir tanımı olmadığı için, tez, neredeyse evrensel bir kabule sahip olmasına rağmen, biçimsel olarak kanıtlanamaz. Bu tezin içerimleri aynı zamanda felsefi bir endişe kaynağıdır. Filozoflar, Church-Turing tezinin zihin felsefesi için çıkarımları olduğunu düşünmektedir.^[5]^[6]

P ile NP arasındaki İlişki[değiştir | kaynağı değiştir]

P ile NP arasındaki İlişki, bilgisayar bilimi ve matematikte çözülmemiş bir problemdir. Çözümü polinom zamanı içinde doğrulanabilen (ve böylece NP sınıfına ait olarak tanımlanan) her problemin polinom zamanda da çözülüp çözülemeyeceğini (P sınıfında tanımlanıp tanımlanamayacağını) sorar . Çoğu bilgisayar bilimci P ≠ NP olduğuna inanır.^[7]^[8]

MIT'deki Amerikalı bilgisayar bilimcisi Scott Aaronson, şunları söyledi:

Eğer P = NP olsaydı, o zaman dünya bizim sandığımızdan çok daha farklı bir yer olurdu. "Yaratıcı sıçramalarda" özel bir değer olmayacaktı, bir sorunu çözmek ile çözüm bulunduktan sonra onu tanımak arasında hiçbir temel boşluk olmayacaktı. Bir senfoniyi takdir edebilen herkes Mozart olurdu; adım adım bir argümanı takip edebilen herkes Gauss olurdu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Turner, Raymond; Angius, Nicola (2020), "The Philosophy of Computer Science", Zalta, Edward N. (Ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Spring 2020, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mayıs 2020
^ Turner, Raymond (January 2008). "The Philosophy of Computer Science". Journal of Applied Logic. 6 (4): 459. doi:10.1016/j.jal.2008.09.006. hdl:2434/807648  – ResearchGate vasıtasıyla.
^ Copeland, B. Jack. "The Church-Turing Thesis". Stanford Encyclopedia of Philosophy. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
^ Hodges, Andrew. "Did Church and Turing have a thesis about machines?". 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Copeland, B. Jack (10 Kasım 2017). "The Church-Turing Thesis". Zalta, Edward N. (Ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy.
^ Konuyla ilgili orijinal makaleler için bakınız:Chalmers, David J., (Ed.) (2002). Philosophy of Mind: Classical and Contemporary Readings. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-514581-6. OCLC 610918145.
^ William I. Gasarch (June 2002). "The P=?NP poll" (PDF). SIGACT News. 33 (2): 34-47. CiteSeerX 10.1.1.172.1005 $2. doi:10.1145/564585.564599. 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Eylül 2018.
^ Rosenberger, Jack (May 2012). "P vs. NP poll results". Communications of the ACM. 55 (5): 10. 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Turner, Raymond; Angius, Nicola (2020), "The Philosophy of Computer Science", Zalta, Edward N. (Ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Spring 2020, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mayıs 2020

[2] Turner, Raymond (January 2008). "The Philosophy of Computer Science". Journal of Applied Logic. 6 (4): 459. doi:10.1016/j.jal.2008.09.006. hdl:2434/807648  – ResearchGate vasıtasıyla.

[3] Copeland, B. Jack. "The Church-Turing Thesis". Stanford Encyclopedia of Philosophy. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.

[4] Hodges, Andrew. "Did Church and Turing have a thesis about machines?". 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[5] Copeland, B. Jack (10 Kasım 2017). "The Church-Turing Thesis". Zalta, Edward N. (Ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy.

[6] Konuyla ilgili orijinal makaleler için bakınız:Chalmers, David J., (Ed.) (2002). Philosophy of Mind: Classical and Contemporary Readings. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-514581-6. OCLC 610918145.

[poll-7] William I. Gasarch (June 2002). "The P=?NP poll" (PDF). SIGACT News. 33 (2): 34-47. CiteSeerX 10.1.1.172.1005 $2. doi:10.1145/564585.564599. 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Eylül 2018.

[8] Rosenberger, Jack (May 2012). "P vs. NP poll results". Communications of the ACM. 55 (5): 10. 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Bilgisayar bilimi felsefesi nedir?, Bilgisayar bilimi felsefesi anlamı nedir?, Bilgisayar bilimi felsefesi ne demektir?