Cetus (takımyıldız)

Cetus
Takımyıldız
	Cetus takımyıldızının haritası
Kısaltma	Cet
Tamlayan	Ceti
Sembolizm	Balina veya deniz canavarı
Bahar açısı	1.42
Yükselim	-11.35
Alan	1231 derece kare (4.)
Ana yıldızlar	15
Bayer/Flamsteed; yıldızları	88
Gezegeni olduğu; bilinen yıldızlar	9
Parlak yıldızlar (3,00m'den)	3
En parlak yıldız	β Cet (Deneb Kaitos)† (2.04m)
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki)	5
En yakın yıldız	Luyten 726-8 (8.73 Iy)
Messier nesneleri	1
Göktaşı yağmurları	Ekim Cetids; Eta Cetids; Omicron Cetids
Çevreleyen; takımyıldızlar	Aries; Pisces; Aquarius; Sculptor; Fornax; Eridanus; Taurus
	En iyi Kasım ayı saat 21:00'de; +70° ve −90° enlemleri arasında görülebilir.; †Mira (ο Cet) en parlak halinde 2.0 kadire ulaşır.

Cetus ya da Balina takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir. Cetus adı, her ne kadar günümüzde sıklıkla balina dense de, Yunan mitolojisi'ndeki bir deniz canavarı olan Cetus´tan gelmektedir. Balina, Kova, Balık ve Irmak takımyıldızları gibi diğer suyla ilgili tasvir edilen takımyıldızlarla birlikte, Su olarak bilinen gökyüzü bölgesindedir.

Dikkat çekici nesneler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tutulma düzlemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Her ne kadar Balina zodyağın bir parçası olmasa da, tutulma düzlemi (ekliptik) bu takımyıldız bölgesinin çok yakınından geçer, bu yüzden gezegenler kısa süreli de olsa Balina takımyıldızı bölgesinde gözlenebilirler. Asteroitlerin yörüngeleri genellikle gezegenlerden daha büyük eğikliğe sahip olduğundan bu durum daha çok asteroitlerde geçerlidir; örneğin asteroit 4 Vesta, 1807'de bu takımyıldız bölgesinde keşfedilmiştir.

Yıldızlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu takımyıldızın en dikkat çekici yıldızı, keşfedilmiş ilk değişen yıldız olan Mira'dır (ό Ceti). 331.65 günlük bir periyotla 2.0 kadirlik en yüksek görünür parlaklığına ulaşarak gökyüzünün en parlak yıldızlarından biri haline gelir ve eğitimsiz bir gözle bile kolaylıkla seçilebilir; ardından parlaklığı yeniden 10.1 kadire düşer. David Fabricius tarafından 1596'daki keşfi gökyüzünün değişmezliği varsayımını yıktı ve Kopernik devrimine destek sağladı.

Bu takımyıldızdaki diğer yıldızlar: α Ceti (Menkar), takımyıldızın en parlak yıldızı olan β Ceti (Deneb Kaitos) veGüneş'e en yakın 17. yıldız olan τ Cetidir.

Diğer derin uzay nesneleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Balina, galaktik düzlemden oldukça uzakta bulunmaktadır, bu yüzden pek çok uzak galaksi Samanyolu'nun tozları tarafından belirsizleştirilmeksizin görülebilir. Bunların içinde Messier 77 (NGC 1068), δ Ceti yıldızı yakınlarındaki 9. kadirden bir sarmal gökadadır ve bu takımyıldız bölgesindeki en parlağıdır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ian Ridpath ve Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. ISBN 978-0007251209. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0691135564.