Artah Muharebesi

Artah Muharebesi
	Birinci Haçlı Seferi
Tarih	20 Nisan 1105
Bölge	Artah, kuzey Suriye; (günümüzde Reyhanlı, Türkiye)
Sonuç	Haçlıların zaferi
Taraflar
Antakya Prensliği	Halep Selçukluları
Komutanlar ve liderler
Tancred	Suriye Selçuklu meliki Rıdvan; General Sabawa
Güçler
10,000 1,000 süvari; 9,000 piyade	7,000+ Bilinmeyen süvari; 7,000 piyade
Kayıplar
Bilinmiyor	Neredeyse tüm piyade gücü öldürüldü

Artah Muharebesi 1105 yılında Haçlılar ile Selçuklular arasında Antakya yakınlarında Artah'da gerçekleşen çatışmadır. Türklere Suriye Selçuklu meliki Rıdvan komuta ederken Haçlılara Antakya Prensliği naibi Tancred komuta ediyordu. Muharebe, Haçlıların zaferi ile sonuçlanmış ve Haçlıların Halep'i tehdit etmeye başlamışlardır.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

1104'te Harran Muharebesi'nde Haçlıların ağır yenilgisinden sonra, Orontes Nehri'nin doğusundaki Antakya'nın kaleleri terk edildi.^[1] Ek Haçlı takviyeleri almak için I. Boemondo Avrupa'ya gitti ve Tancred'i Antakya'da naip olarak bıraktı. Yeni naip, kaybedilen kaleleri ve surla tahkim edilmiş kasabaları sabırla kurtarmaya başladı.

1105 yılı baharının ortasında, Antakya'nın 40 kilometre (25 mi) doğu-kuzeydoğusunda yer alan Artah sakinleri Antakya'nın garnizonunu kaleden kovmuş ve Suriye Selçuklu meliki Rıdvan ile ittifak yapmış olabilirler veya kaleye yaklaşması üzerine ona teslim olmuş olabilirler.^[2] Artah, Antakya'nın doğusunda son Haçlı kalesiydi ve kaybı Müslüman güçlerinin şehri doğrudan tehdit etmesine neden olabilirdi.^[2] Bu noktadan sonra Rıdvan'ın Artah'a garnizon koyup koymadığı belli değildir.^[2]

Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

1,000 süvari ve 9,000 piyadeyle, Tancred Artah Kalesi'ni kuşattı.^[3] Rıdvan topladığı 7.000 piyade ve bilinmeyen sayıda süvari ile operasyona müdahale etmeye çalıştı.^[3] Müslüman piyadelerin 3.000'i cihat gönüllüsüdür.^[3] Tancred muharebeye girdi ve Halep ordusunu yendi.^[3] Latin prensin "sahayı ustaca kullanımı" ile kazandığı sanılmaktadır.^[4] Franks, "sahte bir geri çekilme hilesi" kullanarak taktiksel bir avantaj elde etmiş olabilirler.^[5] Müslüman piyade, Haçlı geri çekilmesinden sonra Haçlı kampına girdi ve daha sonra Haçlılar tarafından şaşırtılıp ve öldürüldüler, az sayıda kişi kaçabildi.^[6]

Neticesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçoğu Tancred'in kuvvetleri tarafından öldürülmesine rağmen, Tancred, yerel Müslümanların Cizr ve Loulon bölgelerine kaçışını hızlandırarak Prensliğin doğu sınır bölgelerindeki kontrolünü pekiştirmeye devam etti.^[2] Zaferinden sonra Tancred, Orontes'in doğusundaki fetihlerini sadece zayıf bir direnişle genişletti. Kuzey Suriye'deki sonraki savaşlar 1111'de Şayzar Muharebesi ve 1115'te Sarmin Muharebesi'dir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

^ Smail 1995, s. 28.
^ ^a ^b ^c ^d Asbridge 2000, s. 57.
^ ^a ^b ^c ^d Ali İbnü'l-Esîr 2010, s. 92.
^ Smail 1995, s. 178.
^ Smail 1995, ss. 78-79.
^ Ali İbnü'l-Esîr 2010, ss. 92-93.

Genel

Asbridge, Thomas S. (2000). The Creation of the Principality of Antioch, 1098-1130 (İngilizce). Woodbridge: The Boydell Press. ISBN 978-0-85115-661-3.
Ali İbnü'l-Esîr, Ibn (2010). The Chronicle of Ibn al-Athir for the Crusading Period from al-Kamil fi'l-Ta'rikh. Parts 1-3 (İngilizce). Richards, D.S. tarafından çevrildi. Farnham: Ashgate Publishing. ISBN 978-0754669395.
Smail, R. C. (1995) [1956], Crusading Warfare 1097-1193 (İngilizce), New York: Barnes & Noble Books, ISBN 1-56619-769-4

[FOOTNOTESmail199528-1] Smail 1995, s. 28.

[FOOTNOTEAsbridge200057-2] Asbridge 2000, s. 57.

[FOOTNOTEAli_İbnü'l-Esîr201092-3] Ali İbnü'l-Esîr 2010, s. 92.

[FOOTNOTESmail1995178-4] Smail 1995, s. 178.

[FOOTNOTESmail199578-79-5] Smail 1995, ss. 78-79.

[FOOTNOTEAli_İbnü'l-Esîr201092-93-6] Ali İbnü'l-Esîr 2010, ss. 92-93.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Artah Muharebesi nedir?, Artah Muharebesi anlamı nedir?, Artah Muharebesi ne demektir?