Alessandro Volta
Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta
Doğum	18 Şubat 1745(1745-02-18)
Ölüm	5 Mart 1827 (82 yaşında)
Milliyet	İtalyan
Ödüller	Copley Medal (1794)

Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta (İtalyanca telaffuz: [alesˈsandro ˈvɔlta]; 18 Şubat 1745 - 5 Mart 1827) elektriğin ve gücün öncüsü, pilin mucidi ve metan gazını keşfiyle tanınan İtalyan fizikçi ve kimyager.^[1][2][3]

1799'da Voltaik pili icat etti ve deneylerinin sonuçlarını 1800 yılında Kraliyet Cemiyeti Başkanı'na iki bölümden oluşan bir yazıyla bildirdi.^[4][5] Bu buluşla Volta, elektriğin kimyasal olarak üretilebileceğini kanıtladı ve elektriğin yalnızca canlılar tarafından üretildiği şeklindeki yaygın teoriyi çürüttü. Aynı zamanda Volta'nın bu icadı bilim camiasında büyük bir heyecan uyandırarak başka bilim adamlarının da elektrokimya alanında çalışmalarına kıvılcım oldu ve elektrokimya alanının gelişmesine vesile olmuş oldu.^[5]

Hayatı, çalışmaları ve emekliliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Volta İtalya’nın bir ili olan Como’da doğdu. 1774'te, Royal Okulu'nda fizik profesörü oldu. Bir yıl sonra, statik elektrik üretebilen elektroforu icat etti ve tanıttı. Bu icadı ile sık sık fon alacağına inanmıştı.

Volta, 1776 ve 1778 yılları arasında gazların kimyasını çalıştı. Amerikalı Benjamin Franklin’in “yanabilen hava” makalesini okuduktan sonra metanı keşfetti ve İtalya’da dikkatli bir şekilde metan aradı. Kasım 1776'da, Maggiore Gölü'nde metan buldu ve 1778'de metan tecrit etmeye başladı. Kapalı bir kutu içinde kıvılcım yardımıyla metan ateşleyerek deneyler yaptı. Volta ayrıca kapasitans konusuna çalıştı. Elektrik potansiyelini ve yükü ayrı ayrı inceledi ve birbirleriyle bağlantılı olduklarını keşfetti. Bu Volta’nın kapasitans yasası olarak adlandırılabilir. Bunun için elektrik potansiyelinin birimi volt olarak isimlendirildi.

1779'da, Pavia Üniversitesi'nde deneysel fizik profesörü oldu. Neredeyse kırk yıl bu mevkisini korudu. 1794'te Volta, Comolu aristokratik bir kadın olan Teresa Peregrini ile evlendi ve Giovanni, Flaminio ve Zanino isimlerine sahip 3 çocukları oldu.

Çalışmalarının onuruna Napolyon Bonapart, Volta’nın sayılmasını sağladı. Volta 1819'da yılında emekli oldu ve onun onuruna Como’da bulunan Camnago arazisine “Camnago Volta” ismi verildi. Volta 5 Mart 1827'de öldü. Volta’nın bedeni Camnago Volta’ya gömüldü. Volta’nın mirası olan Tempio Voltiano’nun anıtı göl kenarındaki kamu bahçelerinde bulunmaktadır. Volta’nın deneylerinde kullandığı orijinal mirası bir müzede onu onurlandırmak için sergilenmektedir. Yine Como’da bulunan Villa Olma evinde, Volta’nın deneyleri icatları ve ürettikleri inceleniyor, sergiletiliyor ve öğretiliyor.

Volta ve Galvani[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalyan fizikçi Luigi Galvani, iki metali seri bir şekilde kurbağa bacağına temas ettirdiğinde “hayvansal elektrik” olarak adlandırdığı bir şeyi keşfetti. Volta ise kurbağa bacağının şu an elektrolit dediğimiz iletken ve elektrik dedektörü olduğunu fark etti. Kurbağa bacağının yerine tuzlu su ile ıslattığı bezi kullandı ve daha önceki çalışmalarına benzer bir elektrik akışı tespit etti. Bu şekilde bir elektrokimyasal devre keşfetti. Ayrıca, iki eş elektrotun arasındaki potansiyel farkın, galvanik hücrelerinin elektromotor kuvveti (EMF) olduğunu keşfetti. Buna Volta’nın elektrokimyasal devre yasası denilebilir. 1800'de, Galvani ile yaşadığı profesyonel anlaşmazlık sonucu, ilk elektrik pili olan, devamlı olarak elektrik akımı yaratan Voltaik pili icat etti.^[6] Volta denemeleri sonucunda, en etkili metal çiftinin çinko-bakır ikilisi olduğunu tespit etti.

İlk pil[değiştir | kaynağı değiştir]

Volta ilk pili icat etmesinin duyurulmasında etkisi olan William Nicholson, Tiberius Cavallo ve Abraham Bennet’e para ödedi.^[7]

Volta tarafından yapılan pil, ilk elektrokimyasal hücre olarak kredilendirildi. İki tane elektrot içerir; biri çinko diğeri ise bakırdır. Elektrolit ise sülfürik asit ile suyun ya da tuzlu suyun karıştırılmasıyla oluşur. Elektrolit, 2H⁺ ve SO₄²⁻ şeklinde var olabilir. Elektrokimyasal devrelerde hidrojenden ve bakırdan daha yüksek olan çinko negatif yüklenmiş sülfat (SO₄²⁻) ile tepkimeye girer. Pozitif yüklenmiş olan hidrojen iyonları bakırdaki elektronları yakalayarak hidrojen gazı, H₂, baloncukları oluşturur. Bu olay çinko çubuğu negatif elektrot, bakır çubuğu da pozitif elektrot yapar. Tepkimeler aşağıdaki gibidir.

çinko

Zn → Zn²⁺ + 2e⁻

sülfirik asit

2H⁺ + 2e⁻ → H₂

Bakır tepki vermez ancak, elektrik akımı için bir elektrot işlevi görür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]