Aleksandr Sokurov

Aleksandr Sokurov
Aleksandr Sokurov
Doğum	14 Haziran 1951 (72 yaşında)

Aleksandr Nikolayeviç Sokurov (Rusça: Алекса́ндр Никола́евич Соку́ров; 14 Haziran, 1951; Podorvikha, İrkutsk Oblastı), Rus yönetmen ve yapımcı. 2004'te Rusya Halkın Sanatçısı unvanına layık görülmüştür.^[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sokurov, 1951'de Rusya'nın Irkutsk oblastının Podorvikha köyünde doğdu. Babası İkinci Dünya Savaşı gazisi ve askeriye memuru olan Sokurov'un çocukluğu sık sık taşınarak geçti. Bunun sonucunda ilk olarak Polonya'da okula başlayan Sokurov, Türkmenistan'da ortaokul ve lise öğretimini bitirdi.

1968'de Gorky Üniversitesi Tarih bölümüne girdi. Öğrenciliği sırasında üniversitenin televizyonunda ilk olarak teknik yapım asistanı, daha sonra da yapım asistanı olarak görevli olarak çalışmaya başladı. Bu iş sürecinde film ve televizyon teknolojisi hakkında büyük bir deneyim kazanan Sokurov, 19 yaşında yapımcı olarak ilk televizyon programını yaptı. Televizyon için çalıştığı 6 yıllık süreçte birçok film ve canlı yayın programı hazırladı.

1974'te Gorky Üniversitesi Tarih Bölümü'nden mezun olan Sokurov, bir yıl sonra (Alexander Zguridi'nin Belgesel Film Stüdyosu olan) Sovyetler Birliği Devlet Sinematografi Enstitüsü Yapım Bölümü'ne girdi. Başarılı bir öğrenci olarak Eisenstein Bursu kazandı.

1974'te Enstitü'nün yönetimi ve Goskino'nun otoritesi (Devlet Sinematografi Ofisi) ile ters düşmesinden dolayı harici sınavlar geçmek zorunda kalıp, VGIK'ten bir yıl erken mezun olmak zorunda kaldı. Öğrencilik dönemi çalışmaları, şekilcilik ve Sovyet karşıtı fikirler olarak suçlanarak, kabul edilemez sayıldı.

Rus yazar Andrey Platonov'un "Potudan Nehri" ve "Efendi'nin Kökeni" isimli hikâyelerinden esinlenerek yaptığı,^[2] mezuniyet tezi olarak hazırladığı ve daha sonra birçok ödüle layık görülen ilk uzun metrajlı filmi "İnsanın Yalnız Sesi", tez olarak kabul edilmedi. Bu zaman sürecinde, otoritelerle arası hiç iyi olmayan ve Sokurov'un çalışmalarını çok takdir eden, Andrey Tarkovski tarafından desteklendi. Sokurov'un Tarkovski'yle olan arkadaşlığı, Rusya'yı terk ettikten sonra da sona ermemiştir.

1980'de Tarkovski'nin tavsiye mektubuyla, ilk uzun metrajlı filmlerinde de çalıştığı Lenfilm tarafından işe alındı. Sokurov aynı zamanda, farklı zamanlarda çektiği bütün belgesellerini de hazırladığı stüdyo olan, Leningrad Belgesel Filmler Stüdyosu için çalıştı.

Leningrad'daki ilk filmleri bile komünist parti liderliğinden ve Goskino'dan olumsuz tepkiler aldı. 1980'lerin ortasına kadar, uzun bir süre filmlerinin hiçbiri halka açık gösterim için sansür kurumu tarafından onaylanmadı.

80'lerin sonuna doğru, ilk uzun metraj ve belgesel filmlerinden birkaç tanesi halka açık gösterim için yayınlandı ve Rus sinema endüstrisini birçok festivalde temsil etti. İlk uzun metrajlı filmi "İnsanın Yalnız Sesi" 1987'de Locarno Uluslararası Film Festivali'nde Bronz Leopar Büyük Ödülü'ne layık görüldü.^[3]

Sokurov aynı zamanda radyoda gençler için ticari içeriği olmayan programlara dahil oldu ve Lenfilm Stüdyosu'nda gençlere yönelik yönetmenlik dersi verdi. 1998 ve 1999'da "Sokurov'un Adası" (Rusça: “Ostrov Sokurova”) isimli, sinematografinin modern kültürdeki yeri konusunda yorumların yapıldığı, bir televizyon programı yönetti.

90'ların ortasında çalışma arkadaşlarıyla birlikte, bugün hala devam eden bir süreç olan, video teknolojisiyle haşır neşir olmaya başladı.^[4]

Filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzun Metraj[değiştir | kaynağı değiştir]

İnsanın Yalnız Sesi (Одинокий голос человека, 1978–1987)
Bozulmuş (Разжалованный, 1980)
Kederli Kayıtsızlık (Скорбное бесчувствие, 1983–1987)
İmparatorluk (Ампир, 1986)
Tutulma Günleri (Дни затмения, 1988)
Kurtar ve Koru (Спаси и сохрани, 1989)
İkinci Çember (Круг второй, 1990)
Taş (Камень, 1992)
Fısıldayan Sayfalar (Тихие страницы, 1993)
Anne ve Oğul (Мать и сын, 1997)
Moloch (Молох, 1999)
Taurus (Телец, 2001)
Russian Ark (Русский ковчег, 2002)
Baba ve Oğul (Отец и сын, 2003)
Güneş (Солнце, 2004)
Aleksandra (Александра, 2007)
Faust (Фауст, 2011)

Belgesel[değiştir | kaynağı değiştir]

Maria (Köylü Ağıtı) (1978–1988)
Hitler için Sonata (1979–1989)
Dmitri Shostakovitch: Viyola için Sonata (1981)
Ve Daha Fazla Hiç (1982–1987)
Akşam Adağı (1984–1987)
İşçilik Sabrı (1985–1987)
Ağıt (1986)
Moskova Ağıtı (1986–1988)
Petersburg Ağıtı (1990)
Sovyet Ağıtı (1990)
Transkafkasya'daki Olaylara (1990)
Sade Bir Ağıt (1990)
Bir Leningrad Mazisi (1957–1990)
Bir Tonlama Örneği (1991)
Rusya'dan Ağıt (1992)
Askerin Rüyası (1995)
Ruhani Sesler (1995)
Oryantal Ağıt (1996)
Hubert Robert. Şanslı Bir Hayat (1996)
Mütevazı Bir Hayat (1997)
St. Petersburg Günlüğü: Bir Dostoyevski Anıtı'nın Açılısı (1997)
St. Petersburg Günlüğü: Kosintsev'in Dairesi (1998)
İtiraf (mini seri) (1998)
Solzhenitsyn'le diyaloglar (1998)
dolce… (1999)
Bir Yolculuğun Ağıtı (2001)
St. Petersburg Günlüğü: Mozart. Requiem (2004)
Bir Hayatın Ağıtı: Rostropovich, Vishnevskaya (2006)

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Locarno Uluslararası Film Festivali, Bronz Leopar (İnsanın Yalnız Sesi, 1987)
Moskova Film Festivali, FIPRESCI Ödülü (yarışma dışı, İnsanın Yalnız Sesi, 1987)
Berlin Uluslararası Film Festivali, Forum Özel Program Ödülü (Tutulma Günleri, 1989)
Rotterdam Uluslararası Film Festivali, FIPRESCI Ödülü, KNF Ödülü (Sade Bir Ağıt, 1991)
Rus Federasyonu Devlet Ödülü (Anne ve Oğul, 1997)
Rus Federasyonu Devlet Ödülü (Moloch, Taurus, 2001)
Rus Sinema Eleştirmenleri Derneği En İyi Yönetmen Ödülü (Taurus, 2001)
Nika Ödülü En İyi Yönetmen ve En İyi Film (Taurus, 2001)
Toronto Uluslararası Film Festivali, IFC Vizyon Ödülü (Russian Ark, 2002)
São Paulo Uluslararası Film Festivali, Hayatboyu Başarı Özel Ödülü (2002)
Cannes Film Festivali, FIPRESCI Ödülü (Baba ve Oğul, 2003)
Arjantin Sinema Eleştirmenleri Derneği, Gümüş Akbaba Ödülü (Russian Ark, 2004)
Uluslararası Altın Kayısı Film Festivali, En İyi Film için Altın Kayısı Ödülü (Güneş, 2005)
Locarno Uluslararası Film Festivali, Hayatboyu başarıları için Onur Leoparı (2006)
Venedik Film Festivali, Robert Bresson Ödülü (2007)
Venedik Film Festivali, En İyi Film için Altın Aslan (Faust, 2011)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Condee, Nancy (2009). Shuffling Off The Imperial Coil. New York: Oxford University Press. s. 164. ISBN 9780195366761.
^ Galetski, Kirill. "The Foundations of Film Art: An Interview With Alexander Sokurov". sokurov.info. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.
^ "01 August 2006. Locarno (Switzerland)". The Lonely Human Voice. The Island of Sokurov. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.
^ "Biography". The Island Of Sokurov. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.

Genel ağ[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Aleksander Sokurov

The Island of Sokurov 8 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[The_Imperial_Trace-1] Condee, Nancy (2009). Shuffling Off The Imperial Coil. New York: Oxford University Press. s. 164. ISBN 9780195366761.

[sokurov.info-2] Galetski, Kirill. "The Foundations of Film Art: An Interview With Alexander Sokurov". sokurov.info. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.

[sokurov.sbp.ru-3] "01 August 2006. Locarno (Switzerland)". The Lonely Human Voice. The Island of Sokurov. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.

[sokurov.spb.ru-4] "Biography". The Island Of Sokurov. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Sovyet sineması
Filmler	A'dan Z'ye Animasyonlar Film serileri Sessiz filmler Yıllara göre filmler
Şirketler	Aleksandr Dovjenko Film Stüdyoları Belarusfilm Gorki Film Stüdyosu Goskino Lenfilm Mosfilm Sovinfilm Soyuzmultfilm
Kişiler	Animatörler Besteciler Dublörler Editörler Eleştirmenler Görüntü yönetmenleri Oyuncular Senaristler Yönetmenler Yapımcılar
Ödül ve etkinlikler	Moskova Uluslararası Film Festivali (1935) Tüm-Birlik Film Festivali (1958-1988) Lielais Kristaps (1977)
← Rusya İmparatorluğu sineması Rusya sineması →

g t d Avrupa Film Akademisi Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Ingmar Bergman (1988) Marcello Mastroianni (1988) Federico Fellini (1989) Andrzej Wajda (1990) Alexandre Trauner (1991) Billy Wilder (1992) Michelangelo Antonioni (1993) Robert Bresson (1994) Marcel Carné (1995) Alec Guinness (1996) Jeanne Moreau (1997) Ennio Morricone (1999) Richard Harris (2000) Monty Python (2001) Tonino Guerra (2002) Claude Chabrol (2003) Carlos Saura (2004) Sean Connery (2005) Roman Polanski (2006) Jean-Luc Godard (2007) Judi Dench (2008) Ken Loach (2009) Bruno Ganz (2010) Stephen Frears (2011) Bernardo Bertolucci (2012) Catherine Deneuve (2013) Agnès Varda (2014) Charlotte Rampling (2015) Jean-Claude Carrière (2016) Alexander Sokurov (2017) Carmen Maura (2018) Werner Herzog (2019) Márta Mészáros (2021) Margarethe von Trotta (2022) Vanessa Redgrave (2023)
Özel Başarı Ödülü	Richard Attenborough (1988) Jeremy Irons (1998)
Onur Ödülü	Manoel de Oliveira (2007) Michel Piccoli (2011) Michael Caine (2015) Andrzej Wajda (2016) Costa-Gavras (2018)

Aleksandr Sokurov nedir?, Aleksandr Sokurov anlamı nedir?, Aleksandr Sokurov ne demektir?