Ahmet Bican Ercilasun (d. 8 Şubat 1943,^[1] İzmir), Türk dil bilimci, Türkolog ve yazardır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1943 yılında İzmir'de doğdu. Babası Kıbrıslı, annesi Kastamonuludur. İlk ve ortaöğrenimini İzmir'de tamamladı. İzmir İmam-Hatip Okulu ve dışarıdan fark derslerini vererek Ayvalık Lisesini bitirdi. 1963'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne girdi. 1967'de Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesine asistan olarak girdi. Kars'tan derlediği metinlere dayanarak hazırladığı "Kars İli Ağızları - Ses Bilgisi" adlı teziyle 1971'de "doktor" unvanını aldı. Haziran 1976 ile Ağustos 1977 tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Seattle şehrinde University of Washington'da misafir araştırmacı olarak bulundu. 1979 yılında "Kutadgu Bilig'de Fiil" adlı teziyle doçent oldu. 1983'te Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesinde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünün başkanlığına getirildi. 1986'da Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesine profesör olarak tayin edildi ve bu fakültenin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü kurdu. Gazi Üniversitesi Basın-Yayın Yüksek Okulu Müdürlüğü görevini yürüttü. 1992'de Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü kurulunca bu bölümün başkanlığına getirildi. 1993-2000 yılları arasında Türk Dil Kurumu başkanlığı yapmıştır. 2001 yılında Kırgızistan'da Manas Üniversitesinde misafir profesör olarak bulundu. 15 Aralık 2002 tarihinde Aydınlık Türkiye Partisi Genel Başkanı seçildi. 2004 yerel seçimlerinden sonra bu görevi bırakarak aktif siyasetten çekildi. 2004-2005 yıllarında Girne Amerikan Üniversitesinde (KKTC) öğretim üyeliği yaptı. Hacettepe Üniversitesinde Yeni Türk Edebiyatı profesörü olarak görev yapan Bilge Ercilasun'la evlidir, iki çocuğu vardır. Hâlen, 2010 yılında emekli olduğu Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde dışarıdan ders vermektedir. Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun'un Türk dili, edebiyatı, Çağdaş Türk Lehçe ve şiveleri konusunda pek çok eseri ve makalesi bulunmaktadır. "Türk Kağanlığı ve Türk Bengü Taşları" isimli çalışması ile araştırma dalında Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER) tarafından ödüle layık görüldü (2016).

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Arpaçay Köylerinden Derlemeler, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1976 (Prof. Dr. Selâhattin Olcay ve Dr. Ensar Aslan'la birlikte), 398 s.
• Bugünkü Türk Alfabeleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1977, 1. Cilt: 8+249 s., 2. Cilt: 8+266 s.
• Kars İli Ağızları - Ses Bilgisi, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1983, VIII+386 s.
• Kutadgu Bilig'de Fiil, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1984, XII+196 s.
• Dilde Birlik, Conk Yayınları, İstanbul, 1984, 160 s., ilâveli ikinci baskı, Ecdâd Yayınları, Ankara 1993, 262 s.
• "Başlangıcından XIII. Yüzyıla Kadar Türk Nazım ve Nesri", Büyük Türk Klasikleri 1, Ötüken-Söğüt Yayınları, s. 37-184, İstanbul, 1985.
• Uygur Halk Masalları (Sekur Turan'la birlikte Türkiye Türkçesine aktarılmıştır.), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1989.
• Örneklerle Bugünkü Türk Alfabeleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, 2. baskı; Ankara 1989; 3. baskı: Ankara 1990; 4. baskı: Ankara 1993; 5. baskı: Ankara 1996, XVII+301 s.
• Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri (ortak), YÖK Yayınları, Ankara, 1990, X+364 s.
• Moğolistan ve Çin Günlüğü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1991, 144 s.
• Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (ortak), Kültür Bakanlığı Yayınları, 1. Cilt: Kılavuz Kitap, Ankara, 1991, XIV+1183 s.; 2. Cilt: Dizin, Ankara, 1992, 502 s.
• Türk Dünyası Üzerine İncelemeler, Akçağ Yayınları, Ankara, 1993; 311 s., ilaveli ikinci baskı, Anka
• Türk Dili I-II-III-IV (Leylâ Karahan ile birlikte), Deniz Yayınevi, İstanbul, 1994-1996
• Gülnar (roman), Ötüken Yayınları, İstanbul, 1998, 158 s.
• Türk Dili Tarihi / Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla, Akçağ Yayınları, Ankara, 2004; 488 s.
• 2BA (roman), Akçağ Yayınları, 2006, 204 s.
• Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri-I: Fiil - Basit Çekim (Editör), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2006, 802 s.
• Makaleler (Yayına hazırlayan: Ekrem Arıkoğlu), Akçağ Yayınları, Ankara, 2007, 751 s.
• Türk Lehçeleri Grameri (editör), Akçağ Yayınları, Ankara, 2007, 1.340 s.
• Kâşgarlı Mahmud - Dîvânu Lugâti’t-Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin (Ziyat Akkoyunlu ile birlikte), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2014, 995 s.
• Türk’ün Kayıp Kitabı-Ulu Han Ata (Roman), Akçağ Yayınları, Ankara, 2016, 263 s.
• Türk Kağanlığı ve Türk Bengü Taşları, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2016, 758 s.
• Atsız: Türkçülüğün Mistik Önderi, Panama Yayınları, 2018, 768 s.
• Türk Dili Temel Kitabı: Herkes İçin Türk Dili, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2020, 156 s.
• Makaleleler 2 (Yayına hazırlayan: Ekrem Arıkoğlu), Akçağ Yayınları, Ankara, 2021, 834 s.
• Bengü İl Tuta Olurtaçı Sen: Köl Tigin-Bilge Kağan-Tonyukuk Anıtları, Dergâh Yayınları, Ankara, 2021, 269 s.
• Türk Dilinde Çekirdek Ekler, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2022, 95 s.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

Genel

• "Prof. Dr. AHMET BİCAN ERCİLASUN" (PDF). www.turkiyat.selcuk.edu.tr. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
• "Prof.Dr. A.Bican ERCİLASUN". 16 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• Ercilasun, Ahmet Bican, Türk Kağanlığı ve Türk Bengü Taşları, Dergah Yayınları, İstanbul, 2016, s.4
• "ESKADER tarafından düzenlenen Kültür Sanat Ödülleri açıklandı". dunyabulteni.net. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ercilasun'un Millî Düşünce Merkezi'nde yapmış olduğu konuşmaların videoları 5 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.