İstanbul Onur Haftası, her yıl haziran ayının sonlarında Stonewall ayaklanmalarının anısına gerçekleştirilen etkinliklerdir.

19. İstanbul Onur Haftası[değiştir | kaynağı değiştir]

Her yıl haziran ayının sonlarında Stonewall ayaklanmalarının anısına gerçekleştirilen etkinliklerin İstanbul ayağının 19'uncusudur.^[1] Tabu teması ile Lambdaistanbul derneği tarafından 20-27 Haziran 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen Onur Haftası kapsamında bir dizi panel, atölye, film gösterimi, parti, konser, Hormonlu Domates ödül töreni ve homofobi ve transfobi karşıtı öğrenci buluşması gerçekleştirilmiştir. Etkinliklerin son günü olan 26 Haziran 2011 tarihinde hafta Onur Yürüyüşü ile sonlandırılmıştır.^[2] Yürüyüşte Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku milletvekilleri Ertuğrul Kürkçü, Sebahat Tuncel, Sırrı Süreyya Önder ve Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Melda Onur ve modacı Barbaros Şansal da katılmıştır.^[2][3][4]

Yürüyüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yürüyüş 26 Haziran Pazar günü saat 17'de Taksim Meydanı ile Tünel Meydanı arasında gerçekleştirilmiştir. 10.000 kadar kişinin katıldığı yürüyüşte "Eşcinseller susmayacaklar", "Hastanede değil, sokaktayız", "Susma haykır eşcinseller vardır" gibi sloganların yanı sıra "Hatip Dicle onurumuzdur" ve "yaşasın halkların kardeşliği" sloganları atıldı. "Velev ki ibneyim", "Alışın, her yerdeyiz", "Aşk örgütlenmektir", "Anneyim, yanındayım", "Benim çocuğum trans", "Genel ahlaksız", "Anayasada cinsel yönelim" gibi dövizler taşındı.^[2]

Destekleyenler[değiştir | kaynağı değiştir]

LGBT örgütleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Üniversitesi “Gri (Gender roles and identities)” Kulübü
• Bilkent Üniversitesi Renkli Düşün! LGBTQ Öğrenci Topluluğu
• Bilgi Gökkuşağı LGBT Kulübü
• Hebûn LGBT Diyarbakır Oluşumu
• İLLET İstanbul anti-otoriter haz ve direnişten yana feminist kadın, trans, queer ağı
• İstanbul LGBTT
• İTÜ Cins Arı LGBT Öğrenci Topluluğu
• İÜ Radar LGBT Öğrenci Topluluğu
• Kadın Kapısı
• Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği
• LİSTAG
• luBUnya Boğaziçi Üniversitesi LGBT Topluluğu
• MorEl Eskişehir LGBTT Oluşumu
• ODTÜ LGBT Dayanışması
• Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
• Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Kulübü
• Siyah Pembe Üçgen İzmir LGBTT Derneği
• Voltrans Trans Erkek İnisiyatifi
• SPoD Social Policies, Gender Identity and Sexual Orientation Studies Association

Katkı sağlayan kurum ve örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Uluslararası Af Örgütü
• Açık Toplum Vakfı
• Anadolu Kültür
• Rattenbar

20. İstanbul Onur Haftası[değiştir | kaynağı değiştir]

20. İstanbul Onur Haftası, her yıl haziran ayının sonlarında Stonewall ayaklanmalarının anısına gerçekleştirilen etkinliklerin İstanbul ayağının 20.sidir. Bellek teması ile Lambdaistanbul derneği tarafından 25 Haziran-1 Temmuz 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilen Onur Haftası kapsamında bir dizi panel, atölye, film gösterimi, parti, konser, Hormonlu Domates ödül töreni ve homofobi ve transfobi karşıtı öğrenci buluşması gerçekleştirilmiştir. Etkinliklerin son günü olan 1 Temmuz 2012 tarihinde hafta Onur Yürüyüşü ile sonlandırılmıştır.^[5]

Hormonlu Domates[değiştir | kaynağı değiştir]

LGBT bireyler hakkında homofobik/transfobik sözler sarf eden ve/veya uygulamalarda bulunan kişi ve kurumları teşhir etmek amacıyla dağıtılan Hormonlu Domates Ödülleri 2012 yılında 10 kategoride dağıtılmıştır.^[6] Ödül kategorileri ve ödül sahipleri:

• Psikoloji: Dr. Yusuf Karaçay, din eksenli homofobik/transfobik ve heteroseksist açıklamaları nedeniyle.
• Basın: Yazar Ayşe Kulin, Gizli Anların Yolcusu kitabında eşcinsellerin dünyasını homofobik ve bilgisizce yansıttığı için.
• Örgüt: Mazlum-Der Genel Başkanı Ahmet Faruk Ünsal eşcinselliğin hastalık olarak kabul edilmesinin insanlık suçu olarak kabul edilmesine karşı çıkarak Eğer böyle bir şey olursa dünyadaki tüm hastaneler ve doktorlar suç işliyor demektir. Bir doktor bir hastaya, ‘hasta’ dediğinde suç mu işliyor?” dediği için. Genel Başkan Yardımcısı Recep Karagöz ise; Eşcinsellerin genel olarak provokatif davranışlarla konuları saptırdığını iddia ettiği için.
• Kurum: CHP ve BDP'nin eşcinsel haklarıyla ilgili yasa önerisini “Genel ahlaka aykırı, neslin korunmasına ters” diyerek reddettiği için AK Parti'ye.
• Siyasetçi: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'e, Türkiye'de gey belediye başkanı olmaması gerektiğini savunduğu için.
• Medya: LGBT, birey ve kurumlara dönük nefret söylemi içerikli haberleri nedeniyle Yeni Akit'e.
• Televizyon ve Magazin: Yemek programcısı İkbal Gürpınar'a, Çocuklar tecavüze uğradığı için eşcinsel oluyor dediği için.
• Yaşam Boyu Hormonlu Domates: İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin'e, ‘eşcinselliği ahlaksızlık, gayri insani durum olarak tanımladığı’ için.^[7]
• Mekanlar: Taksim Mango, trans kadın bir bireyi erkek soyunma odasına sokmaya çalıştığı ve o trans bireyi rencide edecek davranışlarda bulunduğu için.
• Beynelmilel: KKTC Yönetimi Gayri tabii cinsi münasebetten iki erkeği tutukladığı ve İngiliz sömürge döneminden kalma yasayı hâlâ devam ettirdiği için.^[8]

Partiler ve konserler[değiştir | kaynağı değiştir]

27 Haziran günü Zeynep Dizdar ve Mercan'ın katıldığı bir konser gerçekleştirilmiştir.

Yürüyüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yürüyüş 1 Temmuz Pazar günü Taksim Meydanı ile Tünel Meydanı arasında gerçekleştirilmiştir. 10.000 kadar kişinin katıldığı yürüyüşte "Tayyip nerede? İbneler burada!", "Faşizme inat yaşasın hayat", "İbne hakem, seni seviyoruz", "Dünya yerinden oynar, ibneler özgür olsa", "Meclis, TCK, Ayrımcılık yapma", "Faşizme karşı bacak omuza", "İdris Naim’i, Naim Şahin’i, birbirlerini sevebilmeli", "Aşk aşk hürriyet, uzak olsun nefret", "Okulda, işte, mecliste, eşcinseller her yerde", "Kabul et ya da etme, eşcinseller her yerde", "Velev ki ibneyiz, alışın her yerdeyiz gibi sloganlar atıldı.^[9] Yürüyüş için Lambdaistanbul tarafından hazırlanan afişler Ermenice, Kürtçe ve Türkçe olarak 3 dilde basılmıştır.

21. İstanbul Onur Haftası[değiştir | kaynağı değiştir]

21. İstanbul Onur Haftası, İstanbul'da geleneksel olarak gerçekleştirilen İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin 21.sidir.^[10] Etkinlikler kapsamında 30 Haziran 2013 tarihinde İstiklal Caddesi'nde 11.si düzenlenen İstanbul Onur Yürüyüşü yapılmış, aynı gün Topless'te kapanış partisi Chianti Bar da kokteyli yapılmıştır. Önceki yıllarda düzenlenen yürüyüşlerinin aksine 11. İstanbul Onur Yürüşü Gezi Parkı protestolarının da etkisiyle 100.000'den fazla kişinin katılımıyla gerçekleşmiş,^[11] bu katılım oranıyla yürüyüş Orta Doğu ve Doğu Avrupa'nın en büyük onur yürüyüşü olmuştur.

Onur yürüyüşü öncesi Onur Haftası resmî youtube kanalından hazırlanan tanıtım filminde Altan Erkekli, Füsun Demirel, Gupse Özay, Derya Karadaş, Gonca Vuslateri, İpek Bilgin, Hasibe Eren ve Defne Halman yer almış, izleyenleri yürüyüşe davet etmiş ve onur yürüyüşünü desteklemişlerdir.^[12]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Önceki yıllarda gerçekleştirilen Onur Yürüyüşleri'nin aksine bu yılki yürüşte LGBT bireyler onur yürüyüşünün gerçekleştirileceği Taksim Meydanı'nda toplanmış, Türkiyede LGBT bireylerin kamusal ve toplumsal yaşamda sık sık homofobi, şiddet ve ayrımcılığa maruz kaldı bilinmekte olup, bu yürüyüşüte LGBT bireylere Gezi Parkı protestolarının etkisiyle binlerce katılım olmuştur. Türkiye'de Gezi Parkı protestoları ile başlayan sivil itaatsizlik ve 61. Türkiye hükümeti aleyhine ülke çapında gerçekleştirilen protesto gösterilerinde Türk LGBTİ bireyler tarafından 21. İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin son günü 30 Haziran'da geleneksel olarak düzenlenen onur yürüyüşüne katılan on binlerce kişi tarafından müzik ve slogan eşliğinde Nerdesin aşkım? Burdayım Aşkım! ve Aşk Örgütlenmektir sloganları atılmıştır.

Hormonlu Domates[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu yıl "Yaşam Boyu Hormonlu Domates Jüri Özel Ödülü" dönemin AKP milletvekili Türkan Dağoğlu'na "Eşcinsellik hastalıktır, toplumsal yozlaşmadır, ahlaksızlıktır" sözleri nedeniyle verilmiştir. Dağoğlu ödülünü almaya gelmemiştir.

Partiler ve konserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu yıl gerçekleştirilen İstanbul Onur Yürüyüşü'ne şarkıcı gazeteciler Yalçın Çakır ve Yiğit Karaahmet katılmıştır.^[13]

Yürüyüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yürüyüşe LGBT bireylerin yanı sıra, dünyanın farklı ülkelerinden gelen gruplar, Gezi Parkı protestoları sırasında ölenlerin bulunduğu pankartı taşıyan ayrı bir grup, çocukları eşcinsel olan anneler (LİSTAG üyeleri) ile farklı sivil toplum örgütlerinin de katıldığı^[14] LGBT Onur Yürüyüşü 30 Haziran 2014 tarihinde 22. kez Fransız Konsolosluğu'ndan başlayan yürüyüş ile İstiklal Caddesi boyunca devam ederek Tünel'e kadar devam etmiş ve basın açıklaması ile tamamlanmıştır.

Katılımcılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lambdaistanbul LGBT Dayanışma Derneği
• İstanbul LGBTT Dayanışma Derneği
• Kadın Kapısı
• SPoD (Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği)
• Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
• Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği
• Kaos GL Derneği
• LİSTAG LGBT Aileleri İstanbul Grubu
• Ayı Sözlük
• Keskesor
• Mersin LGBT
• Çukurova Eşcinsel İnisiyatifi
• Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği
• Hebun Diyarbakır LGBT
• MorEL Eskişehir LGBTT Oluşumu
• İstanbul Ayıları
• Anadolu Ayıları
• Voltrans Trans Erkek İnisiyatifi
• İllet

22. İstanbul Onur Haftası[değiştir | kaynağı değiştir]

22. İstanbul Onur Haftası, geleneksel olarak gerçekleştirilen İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin 22.sidir. 23-29 Haziran 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.^[10]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Önceki yıllarda gerçekleştirilen Onur Yürüyüşleri'nin aksine bu yılki yürüşte LGBTİ bireylerin Taksim Meydanı'nda toplanması polis tarafından izin verilmemiştir.

Hormonlu Domates[değiştir | kaynağı değiştir]

10.'su dağıtılan "Hormonlu Domates" ödüllerinin sunuculuğunu Seyhan Arman yapmış, törene Ayta Sözeri ve Esmeray'da katılmış, her sene olduğu gibi, bu sene de ödülünü almaya gelen olmadı.^[15]

Partiler ve konserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu yıl gerçekleştirilen İstanbul Onur Yürüyüşü'ne şarkıcı Mabel Matiz katılmış,^[16] 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'nın birincisi Conchita Wurst Onur Yürüyüşüne video ile "Kendinizle gurur duyun. Ne olduğunuzu biliyorsunuz. Biz durdurulamayız!" açıklamasıyla^[17] destek verdi.

Yürüyüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yürüyüşe LGBT bireylerin yanı sıra, dünyanın farklı ülkelerinden gelen gruplar, Gezi Parkı protestoları sırasında ölenlerin bulunduğu pankartı taşıyan ayrı bir grup, çocukları eşcinsel olan anneler (LİSTAG üyeleri) ile farklı sivil toplum örgütlerinin de katıldığı^[14] LGBT Onur Yürüyüşü 30 Haziran 2014 tarihinde 22. kez Fransız Konsolosluğu'ndan başlayan yürüyüş ile İstiklal Caddesi boyunca devam ederek Tünel'e kadar devam etmiş ve basın açıklaması ile tamamlanmıştır.

Destek[değiştir | kaynağı değiştir]

•  Birleşik Krallık - Birleşik Krallık Konsolosluğu'nun Twitter'daki adresinden yayınlanan mesajda Birleşik Krallık bayrağının altında LGBTİ bireyleri temsil eden gökkuşağı bayrağının dalgalandığı bir fotoğrafla birlikte, "Bugün Taksim'de gerçekleşecek LGBT Onur Yürüyüşü'nü @UKinTurkey olarak destekliyoruz" denildi.^[19]

23. İstanbul Onur Haftası[değiştir | kaynağı değiştir]

23. İstanbul Onur Haftası, 22-28 Haziran 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilen geleneksel İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin 23.südür. "Normal?" teması ile düzenlenen haftada atölyeler, film gösterimleri, paneller, partiler, konserler düzenlenmiştir.^[20]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Önceki yıllarda gerçekleştirilen Onur Yürüyüşleri'nin aksine bu yılki yürüyüşte LGBTİ bireylerin Taksim Meydanı'nda toplanması polis tarafından izin verilmemiştir.^[21]

Hormonlu Domates[değiştir | kaynağı değiştir]

2015'te Hormonlu Domates ödüllerinin 11.si 24 Haziran 2015 tarihinde sahiplerini bulmuştur.^[22]

Yürüyüş[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Haziran 2015 tarihindeBeyoğlu Fransız Konsolosluğu'ndan başlayarak İstiklal Caddesi boyunca devam edecek olan yürüyüşün Tünel'e kadar devam edeceği ve basın açıklaması ile tamamlanacağı bildirilmiştir. Valiliğin önce yürüyüşe izin verip sonrasında ramazan ayı sebebiyle yasaklaması üzerine polis müdahalesi gerçekleşmiştir.^[23]

Organizatörler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lambdaistanbul LGBT Dayanışma Derneği

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• İstanbul Onur Yürüyüşü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Resmî site