1894 İstanbul depremi

1894 İstanbul depremi
Yerel tarih	10 Temmuz 1894
Yerel saat	12:24
Büyüklük	7.0 Ms
Merkez üs	İzmit Körfezi
Fay	Kuzey Anadolu Fay Hattı
Maks. şiddet	X (Yoğun)
Etkilenen ülkeler/bölgeler	Osmanlı Devleti
Kayıplar	1.349 kişi öldü

1894 İstanbul depremi, 10 Temmuz 1894'te Marmara Denizi'nde, saat 12:24'te, İzmit Çınarcık havzasında veya İzmit Körfezi'nde meydana geldi. Deprem yüzey dalgasının 7.0 tahmini büyüklüğünü vardı.^[3] İzmit Körfezi çevresinde Yalova, Sapanca ve Adapazarı ve İstanbul'da tahminen 1349 kişi öldü.^[2] Deprem 1,5 m yüksekliğinde tsunamiye neden oldu.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Marmara Denizi, Kuzey Anadolu Fayının, sağ-yanal doğrultu-atımlı fayın oluşturulmuş olduğu bir çek-ayır havzasıdır. Anadolu levhası ve Avrasya levhası arasındaki transform sınırı olan Ganos Fayı ile İzmit'in batısındaki İzmit Fayı arasındaki yerde bu yerel bölge oluşur.

Marmara Denizi içindeki fayların deseni karmaşıktır. Fakat İstanbul yakınlarında keskin bir kıvrımı olan bir tek ana fay segmenti vardır. Batıda, fay trendleri batı-doğu yönlü ve doğrultu atımlıdır. Doğuda, fay KB-GD doğrultulu ve hem normal hem de doğrultu atımlı hareket ettiğine dair kanıtlar vardır. 1894 depreminin nedeni Çınarcık havzasını sınırlandıran fayın muhtemel hareketidir^[3]. Diğer bir ihtimal Çınarcık fayının kuzeyinde Adaların güneyinde bulunan fay bölümünün hareketi depremin nedenidir.

Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Deprem Adapazarı, Büyükçekmece, Gebze, Kartal, Küçükçekmece, Sapanca ve Yalova ve Adalar'da 8-9 Mercalli ölçeğinde hissettiği sanılmaktadır. Depremde Yalova, Sapanca ve Adapazarı'nda 83 ve İstanbul'da 276 civarında, bölgede 990 kişi öldü.^[2]

Atina Rasathanesi Müdürü olan D. Eginitis depremden sonra İstanbul'da yaptığı gözlemleri bir raporla Padişah II. Abdülhamid'e iletir. Eginitis raporunda şu tespitleri yapar: Depremin etkisi mahallelerin jeolojik yapılarına göre değişmiştir. İstanbul'da ahşap yapıların fazla olması bir avantaj olmuştur. Eski ahşap yapıların bile ayakta kalabildiği yerlerde, yeni, demirli kâgir binalar yıkılmıştır. kâgir binaların çok azı ayakta kalabilmiştir. Tuğla ile yapılan binaların ahşaptan sonraki en dayanıklı bina olduğu görülmüştür.^[4]

Marmara sahillerinde denizin önce 200 metre çekildiği, ardından şiddetli dalgaların geldiği, kıyıdaki kayık ve teknelerin parçalandığı belirtilir. Kapalıçarşı'da bazı duvarlar ve bir kubbe çöktü. Bitpazarı, çadırcılar, yağlıkçılar, Yeniçeriler Çarşısı, Bodrum ve Kellekesen hanları yıkıldı. Uzunçarşı, Tahtakale, kutucular, kantarcılar harabeye döndü. Gedikpaşa, Kadırga, Kumkapı, Yenikapı, Langa ve Samatya'da yüzlerce ev yıkıldı. Edirnekapı'daki Mihrimah Sultan ve Kariye camiilerinin minareleri yıkıldı, Nuruosmaniye'nin girişi çöktü. Adalar da yoğun hasar aldı, Heybeliada'daki Rum Ortodoks Ruhban Okulu dahil birçok bina hasar gördü.^[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Tarihsel Depremler". koeri.boun.edu.tr. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2015.
^ ^a ^b ^c King, Geoffrey C.P.; Hubert-Ferrari, Aurélia; Nalbant, Süleyman S.; Meyer, Bertrand; Armijoa, Rolando; Bowman, David (2001). "Coulomb interactions and the 17 August 1999 Izmit, Turkey earthquake" (PDF). Earth and Planetary Sciences. Cilt 333. ss. 557-569. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ ^a ^b Ambraseys, N. (Ocak 2001). "The earthquake of 10 July 1894 in the Gulf of Izmit (Turkey) and its relation to the earthquake of 17 August 1999". Journal of Seismology. 5 (1). Kluwer Academic Publishers. ss. 117-128. doi:10.1023/A:1009871605267. ISSN 1573-157X. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2015.
^ GÜÇHAN, Doç. Dr. Neriman Şahin. "Ahşap karkas yapılar" (PDF). AHŞAP KARKAS YAPILAR VE BUNLARIN RESTORASYONUNDA İNŞAAT MÜHENDİSLERİNİN ROLÜ. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^ "İstanbul'da". Atlas Tarih, 34. Haziran–Temmuz 2015. s. 32.

[koeri-1] "Tarihsel Depremler". koeri.boun.edu.tr. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2015.

[King_2001-2] King, Geoffrey C.P.; Hubert-Ferrari, Aurélia; Nalbant, Süleyman S.; Meyer, Bertrand; Armijoa, Rolando; Bowman, David (2001). "Coulomb interactions and the 17 August 1999 Izmit, Turkey earthquake" (PDF). Earth and Planetary Sciences. Cilt 333. ss. 557-569. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[Ambraseys_2001a-3] Ambraseys, N. (Ocak 2001). "The earthquake of 10 July 1894 in the Gulf of Izmit (Turkey) and its relation to the earthquake of 17 August 1999". Journal of Seismology. 5 (1). Kluwer Academic Publishers. ss. 117-128. doi:10.1023/A:1009871605267. ISSN 1573-157X. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2015.

[4] GÜÇHAN, Doç. Dr. Neriman Şahin. "Ahşap karkas yapılar" (PDF). AHŞAP KARKAS YAPILAR VE BUNLARIN RESTORASYONUNDA İNŞAAT MÜHENDİSLERİNİN ROLÜ. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.

[5] "İstanbul'da". Atlas Tarih, 34. Haziran–Temmuz 2015. s. 32.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Türkiye'deki depremler
Tarihsel	MS 17 Lidya 115 Antakya 141 Likya 262 Güneybatı Anadolu 447 Konstantinopolis 526 Antakya 557 Konstantinopolis 840 Erzurum 989 Konstantinopolis 1114 Maraş 1268 Kilikya 1509 Konstantinopolis 1513 Maraş 1556 Marmara Denizi 1598 Amasya-Çorum 1653 Doğu İzmir 1668 Kuzey Anadolu 1688 İzmir 1717 Kayseri 1739 İzmir 1766 İstanbul 1784 Erzincan 1840 Ahura 1855 Bursa 1859 Erzurum 1862 Turgutlu 1872 Amik 1881 Sakız Adası 1883 Çeşme 1894 İstanbul 1898 Balıkesir 1899 Aydın-Denizli
20. yüzyıl	1903 Malazgirt 1912 Mürefte 1914 Afyon-Bolvadin 1919 Ayvalık 1924 Pasinler 1926 Kars 1928 Torbalı 1929 Suşehri 1930 Hakkâri 1933 Çivril 1935 Erdek-Marmara Adaları 1935 Digor 1938 Kırşehir 1939 Erzincan 1940 Kayseri 1941 Muğla 1941 Van-Erciş 1942 Niksar-Erbaa 1943 Adapazarı-Hendek 1943 Tosya-Ladik 1944 Bolu-Gerede 1944 Edremit Körfezi 1945 Adana 1946 Varto-Hınıs 1949 Karlıova 1949 Karaburun 1951 Çankırı 1952 Hasankale 1953 Yenice-Gönen 1955 Söke 1957 Fethiye 1957 Abant 1964 Manyas 1966 Varto 1967 Mudurnu 1967 Pülümür 1968 Bartın 1969 Alaşehir 1970 Gediz 1971 Bingöl 1971 Burdur 1975 Lice 1976 Çaldıran 1983 Erzurum 1983 Biga 1986 Malatya 1992 Erzincan 1995 Dinar 1998 Adana-Ceyhan 1999 Gölcük 1999 Düzce
21. yüzyıl	2000 Bolvadin-Sultandağı 2000 Çankırı 2002 Çay-Sultandağı 2003 Bingöl 2004 Erzurum 2004 Doğubayazıt 2005 İzmir 2010 Elâzığ 2011 Simav Ekim 2011 Van Kasım 2011 Van 2014 Ege Denizi 2017 Ege Denizi 2019 İstanbul 2020 Elâzığ 2020 İran-Türkiye 2020 Bingöl 2020 Ege Denizi 2022 Buca 2022 Düzce 2023 Kahramanmaraş

1894 İstanbul depremi nedir?, 1894 İstanbul depremi anlamı nedir?, 1894 İstanbul depremi ne demektir?

1894 İstanbul depremi nedir?, 1894 İstanbul depremi anlamı nedir?, 1894 İstanbul depremi ne demektir?

1894 İstanbul depremi

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]